فرق فوتبال سنتی با مدرن

*دکتر بیژن ذوالفقار نسب کارشناس و مربی فوتبال

پیش از هر چیز باید بدانیم که چهارشنبه با حریفی بازی کردیم که چند ماه قبل در بیروت از آن شکست خورده بودیم، آن باخت تلخ و این پیروزی خیلی خوب نشان می‌دهد که فوتبال ما به هیچ وجه حرفه‌ای نیست. فوتبال ما فاقد برنامه و لیگ منظم و پویا است.

به اعتقاد من در آن بازی که با شکست ما همراه شد، فدراسیون فوتبال، کادر فنی و بازیکنان بازی را بسیار بی‌اهمیت و ضعیف تلقی کرده بودند و تیم ملی را از پیش برنده می‌دانستند. به همین دلیل هیچ تمرکز و جدیتی برای آن بازی وجود نداشت. پس چگونه است که پس از چند ماه همان تیم را با اختلاف پنج گل شکست می‌دهیم؟ پاسخ روشن است! پیروزی پر گل ما برابر لبنان فقط به دلیل تمرکز، برنامه‌ریزی ویژه و دقت شدید کادر فنی به دست آمد.

ظرفیت فوتبال لبنان همین است که چهارشنبه دیدیم. اختلاف سطح ما و آنها در هر شرایطی حداقل سه گل به نفع ایران است. ما نباید فریب پنج گلی را که زدیم بخوریم.

متاسفانه فوتبال ما از ثبات برخوردار نیست و فراز و نشیب‌ زیادی دارد. ما گاهی خیلی خوب هستیم و گاهی خیلی بد. تیم ملی ما مقابل تیم‌های قوی با تمام وجود بازی می‌کند و بازیکنان از نظر روحیه جنگندگی، آمادگی کاملی برای مبارزه دارند و در مقابل تیم‌های ضعیف‌تر، عملکرد ضعیفی داریم.

به نظرم رفتار بازیکنان ملی باید حرفه‌ای باشد. حتی بازیکنانی مثل دژاگه و قوچان نژاد خوب می‌دانند که اگر به همراه تیم ملی به جام جهانی بروند جهش فوق‌العاده‌ مثبتی در فوتبال‌شان ایجاد می‌شود. این دو به خوبی درک کرده‌اند که حضور در یک ویترین بین‌المللی معتبر مثل جام جهانی منافع شخصی هم برایشان به دنبال دارد. آنها این اخلاق را از 12 سالگی آموزش دیده اند. فوتبالیست‌های داخلی که ملی‌پوش هستند، ولی به دلایلی از تیم ملی کناره‌گیری می‌کنند، به اعتقاد من شناختی از ورزش حرفه‌ای ندارند.

برای توضیح این مساله یک مثال می‌زنم. روی گل چهارم دژاگه نفوذ کرد و یک لحظه نگاه کرد و فهمید که قوچان نژاد هنوز به موقعیت نرسیده کسری از ثانیه مکث کرد و بعد پاس داد. اینجا اگر یک فوتبالیست داخلی بود سریع حرکت می‌کرد و موقعیت را هدر می‌داد، قوچان نژاد هم اگر حرفه‌ای نبود سریع‌تر حرکت می‌کرد و در آفساید قرار می‌گرفت. این هماهنگی به دلیل تمرین‌های زیاد دو بازیکن با هم نبود، چون آنها با هم تمرین زیادی نکرده بودند، بلکه اصول حرفه‌ای را یاد گرفته‌اند.

در کمال تاسف اکثر فوتبالیست‌های ایرانی تربیت شده آکادمی و سیستم‌های اصولی نیستند و فوتبال را به صورت سنتی آموزش دیده‌اند. اکثر آنها سابقه بازی‌های زیادی را در سنین 13 تا 16 سالگی ندارند. تفاوت آنها با بازیکنان حرفه‌ای بسیار چشمگیر است و این اختلاف به این زودی جبران نمی‌شود! تنها راه سریع برای ما استفاده از بازیکنان با هوشی مثل مجتبی جباری است. این بازیکن ممکن است که آموزش زیادی ندیده باشد، اما فوق‌العاده‌ با هوش است. در بین سایر بازیکنان ما هم کسانی هستند که با دوندگی و تلاش زیاد، عقب ماندگی هوش و حرفه‌ای خود را جبران می‌کنند. برای برطرف شدن این مشکل به طور کلی باید در باشگاه‌ها آکادمی به وجود بیاید.