یوزپلنگ‌ها چگونه خال‌های خود را از دست می‌دهند

ژن جهش یافته می‌تواند خال‌های روی بدن این گربه‌سانان را به یکدیگر متصل کند. به همین دلیل از نظر شکل ظاهری این گربه‌سانان کاملا با انواع جهش نیافته تفاوت دارند.

در یوزپلنگ‌ها ژن تاک پپ نرمال باعث می‌شود سطح بدن از خال‌های سیاه، گرد و توپر پوشیده شود، در حالی که جهش ژنی سبب می‌شود الگوی نواری خیلی نادری جای خال‌ها را بگیرد.

خال‌های روی بدن یوزپلنگ‌های جهش ژنی یافته خیلی درشت‌تر از نوع معمولی است، حتی در ناحیه پشت یعنی قسمت ستون فقرات هم این خال‌ها به صورت نواری سیاه و کاملا قابل تشخیص به چشم می‌آیند.

گربه‌های ماکرل نوعی از گربه‌های خانگی معمولی هستند. الگوی روی بدن آنها به شکل راه‌راه‌های عمودی است که در پهلوها رفته‌رفته به صورت خط‌های خمیده و بریده بریده دیده می‌شود.

این نوارهای ممتد یا منقطع معمولا خیلی باریک هستند. البته گاهی در پهلوها و نزدیک معده این نوارها به خال تغییر شکل می‌دهند.

گفتنی است در قسمت پیشانی گربه ماکرل خطوط و نوارها شکلی همچون ام انگلیسی را در ذهن تداعی می‌کنند که این علامت روی پیشانی از مشخصات متمایزکننده گربه‌های ماکرل است.

گربه‌های ماکرل معمولی با ژن کاملا طبیعی مشخصات ظاهری فوق را دارند. جهش ژنی عملا باعث محو شدن این نوارها می‌شود، به همین دلیل گربه‌های ماکرل جهش یافته خط و خال‌های رنگ و رو رفته‌ای دارند.

در طول تکامل حیاتی گربه‌سانان پروتئین تاک‌پپ الگوهای اولیه را روی بدن ایجاد می‌کند سپس پروتئینی به نام اندوتلین 3 ظاهر می‌شود که مسئول رنگ دادن به خط و خال‌هاست.

از آنجا که الگوی خط و خال گربه‌ها پیش از زمان تولد در آنها شکل می‌گیرد، لذا این الگو و طرح در طول مراحل رشد به هیچ‌وجه تغییر نمی‌کند.

در حال حاضر دانشمندان بشدت نگران عواقب چنین جهش‌های ژنتیکی در گونه‌های نادری چون یوزپلنگ‌ها هستند.

در گذشته یوزپلنگ‌ها پراکندگی وسیعی از آفریقا تا عربستان و هندوستان داشته‌اند. اما امروزه جمعیت این حیوان بشدت کاهش پیدا کرده حتی در نواحی شمالی قاره آفریقا کاملا از بین رفته است.

در آسیا نیز احتمالا بجز ایران و ترکمنستان نسل آن منقرض شده است. یکی از عواقب جهش‌های ژنتیکی تاثیر بر نحوه استتار حیوان است که می‌تواند حیات این موجودات را کاملا به خطر بیندازد.

منبع: sciencenews