تماس با سیب

اشعه ایکس، رکن اصلی رادیوگرافی و اشعه گاما که حاصل فعالیت مواد رادیواکتیو است، مانند نور مرئی ماهیت الکترومغناطیسی دارند.

این پرتوها در بسیاری موارد رفتاری مشابه نور از خود نشان می‌دهند، ولی به دلیل انرژی زیاد و طول موج کوتاه، قابلیت بیشتری برای نفوذ در مواد مختلف دارند.

به‌طور کلی نور دارای برخی خواص بیولوژیکی است. آفتاب سوختگی و سرطان پوست از عوارض مواجهه طولانی مدت با نور شدید آفتاب هستند. مشابه این اثرات در تماس با مقادیر مشخصی از اشعه ایکس و گاما نیز مشاهده می‌شود. در این میان هر چند مواجهه مستمر با مقادیر زیاد پرتوهای یون ساز و افزایش موارد بیماری‌های بدخیم انکارناپذیر است، اما به دلیل محدودیت‌های موجود در بررسی‌های اپیدمیولوژیک روی جوامع انسانی، تاکنون امکان مطالعه دقیق روی اثرات مقادیر کم، یعنی آنچه در رادیوگرافی تشخیصی بکار می‌رود، وجود نداشته است. با این حال سازمان‌های بین‌المللی متولی تبیین اصول حفاظت در برابر پرتوهای یون ساز توصیه می‌کنند از هرگونه تابش غیرضروری حتی‌الامکان جلوگیری به عمل آید.

البته به نظر می‌رسد نباید خیلی نگران این موضوع باشید، چرا که امروزه دستگاه‌های رادیوگرافی مجهز به ابزار‌های پیشرفته، وسایل محدودکننده دسته پرتو و صافی‌هایی هستند که فوتون‌های غیرمفید را حذف می‌کنند و مانع پرتوگیری بی‌‌مورد بیماران می‌شوند. پیشرفت فناوری ساخت فیلم نیز با تولید فیلم‌های بسیار حساس در این امر موثر بوده است.

از طرفی تاسیس مراکز تصویربرداری پزشکی در هر کشور منوط به رعایت دقیق اصولی از قبیل تقویت دیوارها با مواد جاذب اشعه نظیر سرب و رعایت فواصل و استفاده از وسایل استاندارد است که این مهم تحت نظارت دقیق سازمان‌های مربوطه انجام می‌گیرد.

با توجه به این‌که تشخیص به موقع بسیاری از ضایعات و بیماری‌های بالقوه خطرناک بدون تصویربرداری با اشعه ‌ایکس غیرممکن یا بسیار مشکل است، همواره فواید تصویربرداری بیش از خطرات احتمالی پرتوگیری است.

در مجموع امروزه رادیوگرافی، با رعایت توصیه‌های علمی، چه به عنوان حرفه برای کاربران و چه به عنوان یک وسیله تشخیصی برای بیماران و عموم مردم جامعه عملا‎‏ بی‌خطر محسوب می‌شود.