گوش پاک‌کن‌ ممنوع!

در استفاده از گوش‌پاک‌کن امکان دارد پنبه موجود در سر گوش ‌پاک‌کن در گوش گیر کند و بیماران زیادی بوده‌اند که به این عارضه دچار شده‌اند. این موضوع بویژه در بین سالمندان شایع است که متوجه گیر کردن آن نمی‌شوند و در نهایت به عفونت گوش دچار می‌شوند.

از طرفی پوست گوش نازک‌ترین پوست بدن انسان است و با فشارهای گوش‌ پاک‌کن می‌تواند زخم شود. در صورتی که گوش ‌پاک‌کن زیاد به داخل گوش برده شود به پرده گوش آسیب می‌زند که اگر این پرده پاره شود آسیب جدی به شنوایی فرد وارد می‌شود.

مشکل دیگر‌ این است که چنانچه گوش جرم داشته باشد با داخل کردن گوش‌ پا‌ک‌‌کن به داخل گوش، جرم‌ها به داخل گوش می‌روند و به پرده گوش می‌رسند که این کار نیز ممکن است موجب کاهش شنوایی فرد شود.

بهترین توصیه برای خشک‌ کردن فضای داخلی گوش پس از استحمام این است که افراد دستمال کاغذی را لوله کنند و برای خشک‌ کردن گوش آن را به داخل گوش ببرند.

جالب است بدانید جرم قهوه‌ای گوش برای سلامت گوش لازم است، چراکه این جرم روی پوست گوش لایه‌ای را ایجاد می‌کند که مانع نفوذ برخی از عفونت‌ها به داخل گوش می‌شود. در برخی افراد این جرم یا خیلی غلیظ یا خیلی زیاد است و یا کانال گوش تنگ است که در این صورت جرم داخل گوش انباشته می‌شود و باید تحت نظر پزشک در بیاید.

با این تفاسیر، جالب است بدانید که ساخت گوش‌پاک‌کن در ابتدا برای مصارف آرایشگاه‌ها بوده که بعد‌ها خصوصا در کشور ما برای افزایش بازار خرید به اسم گوش پاک کن معروف شده است. رحیم قنبری، عضو مرکز تحقیقات گوش ‌و حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم این موضوع را تایید می‌کند و می‌گوید: امروز جامعه شهرنشینی به نحوی شده که برای انجام هر کاری نیاز به مشاوره داریم. ‌‌گوش‌پاک‌کن برای چوب پنبه‌های آرایشی است که در خارج کشور با این عنوان استفاده می‌شود و نام گوش پاک‌کن در کشور به خاطر بالا بردن فروش آن بوده است.

او ادامه می‌دهد: متاسفانه خانواده‌ها هم برای خود و هم فرزندانشان از گوش پاک‌کن استفاده می‌کنند که اگر استفاده کنیم متمدن و اگر استفاده نکنیم افراد بی‌تمدن شناخته می‌شویم. استفاده از گوش‌پاک‌کن اصلا جایگاهی ندارد، مگر به توصیه پزشک آن هم برای رساندن موادی به کانال گوش خارجی مثل پماد و قطره که در غیر این صورت تجویز آن و استفاده خودسر از آن برای مردم جایز نیست.

به گفته او عوارض استفاده نادرست از گوش‌پاک‌کن این است که به پرده گوش و کانال گوش آسیب می‌زند و موجب التهاب، عفونت و خونریزی از کانال گوش می‌شود و می‌تواند موجب التهاب غضروف‌های لاله گوش شود، بخصوص در افرادی که خارش‌های مکرر گوش دارند.

یک متخصص گوش و حلق و بینی استفاده از گوش پاک‌کن را عادت غلطی می‌داند و شستشو با آب خالی برای تمیز کردن گوش‌ها را توصیه می‌کند.

دکتر محسن نراقی، متخصص گوش و حلق و بینی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: به طور کلی استفاده از گوش‌پاک‌کن عادت غلطی است و به هیچ وجه برای تمیز کردن گوش نیازی به استفاده از گوش پاک‌کن نیست.

جرم گوش به طور طبیعی و با حرکاتی در مجرای گوش صورت می‌گیرد و از کانال گوش خارج می‌شود.

این متخصص گوش و حلق و بینی در مورد افرادی که گوششان مستعد تشکیل جرم است، ادامه می‌دهد: این افراد با مراجعه به پزشک می‌توانند شستشوی مجرای گوش را انجام دهند، اما به این افراد هم استفاده از گوش پاک‌کن به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

دکتر نراقی درخصوص خطرات استفاده از گوش‌پاک‌کن تصریح می‌کند: در مواردی استفاده از گوش‌پاک‌کن به مجرای گوش آسیب می‌رساند و حتی گاهی اوقات باعث پاره شدن پرده گوش هم می‌شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه می‌گوید: البته گوش نباید کاملا خشک و بدون جرم باشد بدین معنا که جرم گوش به مقدار کم لازم است و خشکی بیش از حد موجب ایجاد خارش و حساسیت آزاردهنده در گوش افراد می‌شود.

او توصیه می‌کند: افراد، گوش خود را با شامپو یا مواد شوینده پاک نکنند و تنها با آب ساده بشویند.

جسم قهوه‌ای موجود در گوش خارجی جزو سیستم دفاعی در برابر میکروب‌هاست و استفاده مداوم از گوش‌ پاک‌کن برای برداشتن آن نه‌تنها خطر ورود میکروب را افزایش می‌دهد، بلکه فرد را مستعد پارگی پرده گوش می‌کند.پارگی‌ پرده‌ گوش‌ همان پاره ‌‌شدن‌ پرده‌ نازک‌ گوش‌ است که‌ قسمت‌های‌ داخلی‌تر گوش‌ را از گوش‌ خارجی‌ جدا می‌کند و درد ناگهانی‌ در گوش، ناشنوایی‌ نسبی‌، خونریزی‌ یا ترشح‌ از گوش‌ ـ ترشح‌ گوش‌ که ممکن‌ است‌ طی 24 تا 48 ساعت پس‌ از پارگی‌، شبیه‌ چرک‌ شود - وزوز گوش‌ و سرگیجه‌ از مهم‌ترین علامت‌های آن است.

پاره‌ شدن‌ پرده‌ گوش‌ به‌ دنبال‌ وارد کردن‌ یک‌ شی‌ء مثل‌ گوش‌‌ پاک‌کن‌ یا گیره‌ کاغذ برای‌ تمیز کردن‌ یا رفع‌ خارش‌ گوش‌، وارد آمدن‌ فشار ناگهانی‌ به‌ پرده‌ گوش‌ به‌ سمت‌ داخل‌، مثلا بر اثر سیلی‌، حادثه‌ به‌ هنگام‌ شنا یا شیرجه‌ و وقوع‌ انفجار در نزدیکی‌ فرد‌ از مهم‌ترین دلایل پارگی پرده گوش است.

وارد آمدن‌ فشار ناگهانی‌ به‌ پرده‌ گوش‌ به‌ سمت‌ خارج‌ (مکش‌ به‌ سمت‌ خارج‌) مثلا بر اثر بوسیدن‌ گوش، عفونت‌ شدید گوش‌ میانی‌ و صدمه‌ به‌ سر از دیگر علل ابتلا به این عارضه است.

به گزارش فارس، اگر پرده‌ گوش‌ پاره‌‌ شده‌ و عفونی‌ نشود، معمولا خود به ‌خود طی 2 ماه‌ ترمیم‌ صورت‌ می‌گیرد و چنانچه پرده‌ گوش‌ پاره‌‌ شده‌ و عفونی‌ شود، عفونت‌ را می‌توان‌ درمان‌ کرد و شنوایی‌ نیز معمولا مشکل‌ دائمی‌ پیدا نمی‌کند، ولی در این زمینه نیاز به‌ جراحی‌ وجود دارد.تشخیص‌ با معاینه‌ گوش‌ از طریق اتوسکوپ‌ (دستگاه‌ مخصوص‌ دیدن‌ داخل‌ گوش‌) تایید می‌شود و در صورت نیاز ممکن‌ است‌ مایع‌ داخل‌ گوش‌ کشت‌ داده‌ شود.

درمان‌ پارگی گوش شامل‌ دارو برای‌ پیشگیری‌ از عفونت‌ و مراقبت‌ حمایتی‌ برای‌ درد است‌ که استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ برای‌ پیشگیری‌ از عفونت‌ و مصرف داروهای‌ ضددرد از این جمله ‌هستند. باید تا حد امکان از فین ‌کردن پرهیز شود و اگر این‌ کار ضرورت‌ داشته‌ باشد، باید با‌ ملایمت‌ انجام‌ شود. همچنین باید مجرای‌ گوش‌، خشک‌ نگه‌ داشته شود و از شنا کردن و در باران‌ بدون‌ چتر راه ‌رفتن پرهیز شود.

مریم روزبهانی