مشارکت در جلوگیری از گرمایش جهانی

گرمایش جهانی بر تمامی ‌موجودات زنده و غیرزنده زمین تاثیر می‌گذارد. در واقع گرم شدن زمین باعث افزایش شدت تبخیر می‌شود و به تبع آن میزان نیاز محصولات کشاورزی به آب افزایش می‌یابد. از سوی دیگر مقدار آب برای مصارف کشاورزی کم می‌شود و در نتیجه خشکسالی، امنیت غذایی به خطر می‌افتد. خشکسالی سبب مهاجرت روستاییان به شهرها، حاشیه‌نشینی، روی‌آوردن به سمت شغل‌های کاذب و افزایش ناهنجاری‌های اجتماعی می‌شود.

افزایش دمای زمین دسترسی به آب شیرین و آشامیدنی را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. از سویی به علت بالا آمدن سطح آب دریاها، آب شور به منابع آب شیرین ساحلی نفوذ می‌کند و باعث تغییر کیفیت آن می‌شود. نظیر این مشکل چند سال پیش در اروندرود اتفاق افتاد. بدین شکل که بر اثر خشکسالی و شدت تبخیر، حوزه آبریز اروند، دچار مشکل شد و همزمان با آن، بالا آمدن سطح آب خلیج فارس سبب پیشروی آن به سمت اروند و در نتیجه بروز مشکلاتی برای تنوع زیستی حوزه اروند شد. مشکل دیگر آن است که تبخیر سطحی ناشی از پدیده گرم شدن کره زمین، سبب خشک‌شدن رودخانه‌ها و پایین آمدن کیفیت آب می‌شود. این مساله بویژه درمناطق کم‌آب‌تر مثل مناطق بیابانی و نیمه‌بیابانی مشهودتر است. علاوه بر این افزایش املاح آب‌های شیرین در اثر تبخیر سبب افت کیفیت آن می‌شود.

گرمایش جهانی و نفت

کارشناسان معتقدند روند افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان ناشی از مصرف بی‌رویه انواع مختلف حامل‌های انرژی است که سبب بروز پیامدهای منفی برای محیط زیست از جمله گرمایش جهانی شده است. به گفته کارشناسان، گرمایش جهانی اثرات زیست‌محیطی زیادی را بر مناطق مختلف بویژه نواحی گرمسیر و نیمه‌گرمسیر نظیر ایران داشته که گسترش نواحی بیابانی، افزایش نیاز به آب برای کشاورزی و افزونی برخی بیماری‌ها از جمله پیامدهای زیست‌محیطی آن است.

کشورهای مختلف در راستای نیل به اهداف توسعه پایدار و اجرای اهداف مندرج در پروتکل کیوتو، برنامه‌های متعددی را برای کاهش حجم گازهای گلخانه‌ای در بخش‌های مختلف تولیدی به اجرا گذارده‌اند که از جمله الزامات و ضرورت‌های دستیابی به این هدف، تعریف و تدوین شاخص‌های توسعه پایدار مرتبط با بخش‌های مختلف بویژه نفت است.

کارشناسان محیط زیست، معیارهای بررسی روند تغییرات مثبت و منفی طرح‌ریزی و اجرای برنامه‌های کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را استفاده از راهکارهای پروتکل کیوتو مانند مکانیسم «توسعه پاک» می‌دانند که منجر به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود.

در این رابطه کارشناسان، سهم ایران را از انتشار گازهای گلخانه‌ای حدود 1/2درصد عنوان کرده‌اند که این امر بیانگر میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای به ازای تولید ناخالص داخلی است که فرسودگی و قدیمی ‌بودن صنایع، ارزانی بهای سوخت، بی‌توجهی به راهکارهای بهبود بازده انرژی در واحدهای تولیدی و انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوزاندن گازهای همراه از دلایل انتشار آن است.

بخش نفت، سهم بسزایی در انتشار گازهای گلخانه‌ای در کشور داشته و کشور برای برآورده کردن نیازهای توسعه آتی خود نیازمند سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف صنعت نفت است.

این امر علاوه بر کاهش نشر، موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی و حفاظت از منابع و ذخایر طبیعی و همچنین افزایش امنیت عرضه سوخت و بالا رفتن توان صادراتی کشور می‌شود. براساس بررسی‌ها، بخش نفت و گاز با سهم 35درصدی، بخش عمده‌ای از انتشارات گازهای گلخانه‌ای را به خود اختصاص داده است.

بدین ترتیب با تعیین میزان انتشار فصلی گازهای گلخانه‌ای از بخش نفت و معرفی شاخص‌های مناسب در راستای توسعه پایدار با رعایت ملاحظات مربوط به گرمایش جهانی و کمی ‌کردن این شاخص‌ها، می‌توان پس از ارزیابی جایگاه بخش نفت کشور نسبت به سایر مناطق، هدف‌گذاری جهت بهبود شاخص‌های مورد نظر را انجام داد. همچنین براساس هدف بهبود شاخص‌های معیار و کاهش نشر در کشور و با توجه به سهم انتشار گازهای گلخانه‌ای بخش نفت کشور که در حدود 35 درصد کل انتشار گازهای گلخانه‌ای در کشور است می‌توان میزان کاهش نشر گازهای گلخانه‌ای را در افق سال 1400 در صنعت نفت مشخص کرد.

براین اساس محدوده کاهش نشر براساس شاخص‌های سه‌گانه در بخش نفت کشور از 18 میلیون تن معادل دی‌اکسید کربن تا 67 میلیون تن معادل دی‌اکسید کربن است.

کارشناسان می‌گویند، میزان نشر گازهای گلخانه‌ای به ازای تولید ناخالص ملی در افق سال 1400 باید معادل حدود 66 میلیون تن دی‌اکسید کربن باشد که برای تحقق این امر نیازمند فناوری‌های روز دنیا هستیم.

7 قدم برای کاهش گرمایش جهانی

کاهش، استفاده مجدد و بازیافت ضایعات: قسمتی از کاهش ضایعات خود را با انتخاب محصولات قابل استفاده مجدد به جای مواد دورریختنی انجام دهید. خریداری محصولاتی با حداقل بسته بندی به کاهش ضایعات کمک می‌کند. تا حد امکان در طرح جداسازی از مبدا که به تفکیک زباله‌ها در محل تولید می‌پردازد همکاری کنید.

استفاده از دستگاه‌های گرم‌کننده کمتر و تهویه مطبوع: افزایش عایق‌بندی دیوارها و اتاق‌ها با کاهش میزان مصرف انرژی مورد نیاز برای گرمایش و سرمایش منزلتان، می‌تواند هزینه‌های گرمایش شما را بیش از 25درصد پایین آورد. سیستم‌های گرمایشی را هنگامی ‌که در طول روز در منزل نیستید خاموش کنید و دما را همیشه معتدل نگهدارید. تنظیم ترموستات به اندازه فقط 2‌‌درجه پایین تر در زمستان و 2 درجه بالاتر در تابستان می‌تواند تولید دی اکسید کربن را در سال 1600 کیلوگرم کاهش دهد.

لامپ‌ها را عوض کنید: در عمل، لامپ‌های معمولی را با لامپ‌های روشنایی فلورسانت فشرده(CFL)عوض کنید. تعویض فقط یک لامپ روشنایی التهابی 60 وات با یک لامپCFL به شما کمک می‌کند تا حدود 27000 تومان در طول استفاده از یک لامپ (طول عمر لامپ) ذخیره کنید CFL‌ها همچنین 10 برابر لامپ‌های معمولی عمر می‌کنند، یک سوم انرژی کمتر و 70درصد گرمای کمتری تولید می‌نمایند.

محصولاتی با بازده انرژی مناسب خریداری کنید: در هنگام خرید یک بخاری جدید، نمونه‌ای را انتخاب کنید که کم مصرف‌تر است. از خریداری محصولاتی با بسته‌بندی زیاد اجتناب کنید، مخصوصا بسته‌بندی‌های پلاستیکی و دیگر بسته‌بندی‌هایی که قابل بازیافت نیستند. اگر شما زباله‌های خانگی را تا 10درصد کاهش دهید، می‌توانید 554 کیلوگرم تولید دی اکسید کربن را در سال کم کنید.

آب گرم کمتری مصرف کنید: برای صرفه‌جویی در انرژی دمای آبگرمکن منزلتان را در حدود 120 درجه فارنهایت (48 درجه سانتی‌گراد) نگهدارید و اگر این دستگاه‌ها بیش از 5 سال عمر دارند آنها را عایق‌بندی کنید. برای این‌که آب گرم کمتری مصرف کنید، دوش‌هایی با فشار کم خریداری کرده چون همین کار باعث کاهش 350‌‌کیلوگرمی2 CO‌ در سال می‌شود. برای استفاده کمتر از آب گرم و انرژی مورد نیاز برای تولید آن لباس‌هایتان را در آب سرد یا ولرم بشویید. این کار به تنهایی می‌تواند حداقل 226 کیلوگرم تولید سالانه 2 co را کاهش دهد.

از خودروی شخصی خود بجا استفاده کنید: در بخش حمل و نقل، مصرف سوخت و انتشار گاز 2 CO رابطه مستقیم دارد. عمده سوخت مصرفی در بخش حمل و نقل، سوخت‌های فسیلی هستند که دارای ضریب انتشار بالای گاز 2 CO هستند.

درخت بکارید: برای شروع این کار باغچه‌ای در منزلتان درست کنید. در طول فتوسنتز، درختان و دیگر گیاهان دی اکسید کربن را جذب کرده و اکسیژن آزاد می‌کنند. درختان بخش تفکیک‌ناپذیری از چرخه مبادله هوا در روی زمین هستند و تعداد زیاد آنها می‌تواند از افزایش مقدار 2CO تولیدی توسط خودرو‌ها، کارخانجات و دیگر فعالیت‌های بشر جلوگیری کند. یک عدد درخت در طول عمرش تقریبا یک تن دی اکسید کربن جذب می‌کند. با کاشت درختان مناسب در مسیر باد می‌توان از شدت آن کاست و در نتیجه میزان مکش و فشار اطراف ساختمان را کاهش داد تا نفوذ هوا از طریق درزهای ساختمان کم شود و در نتیجه در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود.

حمیده‌سادات ‌هاشمی