طلایی‌های جهان هم در امان نیستند

بر اثر چنین روندی امسال حاجی‌مراد گاتسالوف و ماخاچ مرتضی علی‌یف اصلا در المپیک پکن شرکت نکردند، حال آن که از گرانمایه‌ترین قهرمانان کشتی دنیا ظرف سال‌های اخیر و دارنده طلاهای جهانی هستند. شکست در مسابقه‌های انتخابی تیم ملی کشتی آزاد روسیه، راه حضور آنان را در پکن بست و هیچ عاملی هم نمی‌توانست این مساله را تغییر دهد و درخشش خیره‌کننده آنها در اوزان 96 و 74 کیلو ظرف دو سه سال اخیر نیز دل مربیان تیم ملی روسیه را نرم نکرد و کسانی در المپیک 2008 در این اوزان به میدان آمدند که در مسابقه‌های انتخابی بر دو کشتی‌گیر ششدانگ فوق پیروز شده بودند و به نظر اعضای کمیته فنی فدراسیون کشتی روسیه این کار را نیز با هنرمندی و لیاقت انجام داده بودند و جای مسامحه و بخششی هم وجود نداشت. شاید عنوان شود که کسب 3 طلا از حداکثر 7 طلای ممکن در رقابت‌های کشتی آزاد امسال المپیک لزوما تاییدی بر سیاست‌های فوق نیست. اما همان سیاست سبب شد در یکی از نادرترین وقایع تاریخ کشتی روس‌ها در پیکارهای جهانی کشتی 2007 در باکوی آذربایجان 6 طلا از 7 طلای آزاد را ببرند و صحنه را به شکل بیرحمانه‌ای قبضه کنند. این روال کم و بیش در کشتی فرنگی هم جریان دارد و بر مبنای آن روس‌ها در پکن در این رشته نیز به 3 مدال زرین رسیدند.

مبنای گزینش

حاجی مراد گاتسالوف که پیشتر نامش را آوردیم، در المپیک 2004 آتن قهرمان وزن 96 کیلو شد و در هر 3 دوره بعدی رقابت‌های جهانی نیز طلا گرفت و 26 سال هم بیشتر ندارد اما او را به پکن نبردند، زیرا او امسال در دو تورنمنت بزرگ به هموطن 23 ساله‌اش شیروانی مراد‌اف باخت و این مراداف همانی است که در پیکارهای قهرمانی اروپا 2007 طلا گرفته بود. این که مراداف در المپیک 2008 چه کرد نیز مبنای گزینش‌ فرد اعزامی به مسابقه‌های کشتی آزاد قهرمانی جهان 2009 نخواهد بود و کسی به آن تورنمنت‌ خواهد رفت که در رقابت‌های انتخابی تیم روسیه در تابستان سال آینده بدرخشد و در ماه‌های حول و حوش آن تاریخ بهترین نتیجه را گرفته باشد. در نتیجه اگر دیدید نه گاتسالوف اعزام شد و نه مراداف، یا یک نفر سوم سر برآورد، تعجب نکنید.

چنین رویکردی هرگز در سیستم کشتی توام با ترس و احتیاط مفرط در آمریکا دایر نبوده است و آنها بیش از 12 سال بی‌وقفه بروس بومگارتنر را در سنگین‌‌وزن کشتی آزاد به میدان می‌فرستادند، زیرا جرات نداشتند او را کنار بگذارند و هرچند او مدال‌های زیادی برد، اما در برخی دوره‌های مسابقه‌های جهانی کارایی لازم را بروز نداد. حال آن که سیستم آوردن قهرمان روی دست قهرمان در کشتی روسیه و بهتر بگوییم اتحاد شوروی از اواخر دهه 1960 باب شده بود و یکی از پرسروصداترین نمونه‌های آن در اوایل دهه 1970 رویت شد که جهانیان را مبهوت کرد. در مسابقه‌های جهانی 1971 در صوفیا این یوری شاهمرادف مشهور بود که در جوانی طلای وزن 82 کیلو را برد، اما وی در پیکارهای انتخابی تیم ملی شوروی در تابستان 1972 مغلوب فرستاده‌ای با نام آشنای لوان تدیا شویلی شد و دیگر هیچ‌کس شاهمرادف را روی تشک پیکارهای بزرگ ندید، زیرا تدیا شویلی نه‌تنها طلای المپیک مونیخ را برد، بلکه طلاها را تا المپیک بعدی (1976 مونترال)‌ ردیف و آنها را یکی یکی تصاحب کرد و شاهمرادف چنان ناامید شد که بسیار زودتر از معمول مربی شد تا در این عرصه نیز به مدارج عالی برسد و نامش معتبر باشد.

صحت انتخاب‌

رقابت ماخاچ مرتضی علی‌یف با اسطوره‌ای چون بووایسار سایتی‌یف در 74 کیلو ظرف 5 سال اخیر همین حکایت را داشته و به طرز خیره‌کننده‌ای بیرحمانه (در حق هر دو)‌ بوده است.

همواره به نظر آمده که فینال مسابقه‌های جهانی این وزن، چند ماه پیش از رقابت‌های جهانی در داخل روسیه برگزار شده و فردی که آنجا اول شده و مجوز حضور در پیکار‌های جهانی را گرفته، پیشاپیش طلای آنجا را بر گردن انداخته است! مرتضی علی‌یف در این وزن به قدری قوی و موفق بوده که در سال‌های 2005 و 2007 برنده طلای جهانی شده و برنز المپیک 2004 را هم در جیب دارد.

او در پیکارهای انتخابی تیم ملی روسیه در سال 2007 سایتی‌یف افسانه‌ای را برد و طبعا ملی‌پوش شد و به باکو رفت و طلای جهان را در آنجا برد، اما وی در پیکارهای امسال انتخابی تیم ملی روسیه به سایتی‌یف باخت و در نتیجه سایتی‌یف در 33‌سالگی به چهارمین المپیک عمرش اعزام شده و آنجا سومین طلای المپیکی‌اش را صید کرد و صحت انتخاب گزینش‌کنندگان تیم ملی کشتی آزاد روسیه را ثابت کرد. بووایسار سایتی‌یف با توفیق مذکور در پکن تعداد طلاهای جهانی و المپیکی خود را طی 13 سال اخیر به عدد خیره‌کننده 9 رساند تا پس از هموطنان مشهورش الکساندر کارلین و الکساندر مدوید که به ترتیب 12 و 10 طلای جهانی و المپیک دارند، یک پله بالاتر از ارسن فادزایف و والنتین یوردانف 8 طلایی، سومین کشتی‌گیر برتر تاریخ باشد.

سایتی‌یف که برادر کوچکش آدام سایتی‌یف نیز دو بار قهرمان 84 کیلوی جهان شده است، بلافاصله پس از آخرین کشتی‌اش در پکن و کسب طلا، وسط تشک را به نشانه خداحافظی با کشتی قهرمانی بوسید و اعلام بازنشستگی کرد، اما گفته می‌شود که رای او را زده و  وادار به ادامه دادن به ورزش قهرمانی کرده‌اند. اما وی بهتر از هر کسی می‌‌داند که این تضمینی بر حضور او در مسابقه‌های جهانی 2009 یا 2010 نیست، زیرا مرتضی علی‌یف و 3 - 2 نفر دیگر حاضرند تا در رقابت‌های سال پیش ‌رو او را بشدت ناکام و زمینگیر کنند.

بی‌شک همان‌ها که سایتی‌یف را از بازنشسته شدن بازداشته و حکم به ادامه راه وی داده‌اند، در صورت ناکامی او در راهی که گفتیم هیچ کمکی به او نخواهند کرد و قطعا فقط فرد پیروز در رقابت‌های انتخابی تیم ملی روسیه در سال 2009 را که تیر 88 برگزار می‌شود، به مسابقه‌های جهانی گسیل خواهند کرد.

روس‌ها در مسابقه‌های المپیک امسال نیز مقتدرانه ظاهر شدند و هرچند 3 - 2 شکست بد داشتند، اما در هریک از اوزان هفت‌گانه حضوری کاملا محسوس و اغلب تاثیرگذار را به نمایش نهادند. این در حالی بود که ماولت باتیروف در 60 کیلو قهرمانی خبرسازی داشت و آن را ضمیمه طلای المپیک سال 2004 در 55 کیلو کرد. روس‌ها از حاصل کار بسیک کودوخوف در 55، گئورگی کیتایف در 84 و بلال ماخوف در 120 کیلو نیز ناراضی نبودند، اما آنها که جملگی در باکو 2007 قهرمان جهان شده بودند اگر تصور کرده‌اند که راهی مسابقه‌های جهانی 2009 هم خواهند شد، فقط خواب دیده‌اند و بهتر است بیدار شوند، زیرا رقبای داخلی‌شان از حالا صف بسته‌اند و پس از جشن‌های سال نوی میلادی، از فوریه (بهمن)‌ که مسابقه‌های کشتی در سطح جهان از نو اوج می‌گیرد، شمشیرها را از رو خواهند بست.

درست است که در پکن هنری بخودو، کشتی‌گیر مکزیکی‌تبار و 21 ساله آمریکایی قهرمانی خبرسازی در 55‌کیلوی کشتی آزاد داشت، اما تمام سیستم‌های قهرمان‌پروری در این کشور و سایر کشورها، با اوصافی که برشمردیم بشدت تحت تاثیر کار روس‌ها و برتری آنها قرار گرفته است. این مساله بویژه شامل آمریکا می‌شود که نوعی ورشکستگی را در برابر کشتی روسیه در سال‌های اخیر از نو حس کرده است و آن طور که شواهد نشان می‌دهد، این پایان این روند نیست و قصه‌ای که گفتیم و ظهور پدیده پشت پدیده در کشتی روسیه، همچنان ادامه خواهد یافت.

مترجم : وصال روحانی
منبع: Mat / ‌اول اکتبر