رزمایش نظامی چین در تنگه تایوان همه را نگران کرده است آشوب در تنگه تایوان

آب های جنوب شرق آسیا طی هفته گذشته روزهای پرالتهاب را پشت سر گذاشتند.

کد خبر: ۱۵۵۵۵۹

مانورهای گسترده هوایی و دریایی ارتش چین در سواحل جنوب شرق این کشور نمایانگر عزم و اراده رهبران پکن، پایتخت این کشور برای روی آوردن به قوه قهریه در صورت تشدید تنش ها در تنگه تایوان بود یا لااقل در خوشبینانه ترین حالت زمامداران ایالات متحده این رزمایش ها که به فاصله کمی پس از برگزاری هفدهمین کنگره حزب کمونیست چین برگزار شد را این چنین تفسیر کردند.
این رزمایش یک هفته ای که با لغو ناگهانی برنامه توقف ناو هواپیمابر کیتی هاوک نیروی دریایی ایالات متحده در بندر هنگ کنگ همراه شد از سوی بسیاری پیام نارضایتی چینی ها از تصمیم اخیر واشنگتن برای فروش تسلیحات جدید به تایوان و ملاقات جدید بوش، رئیس جمهور ایالات متحده با دالایی لاما، رهبر تبتی های جدایی طلب تلقی شد. این رزمایش نظامی در گستره وسیعی از آب های اقیانوس آرام از جمله منطقه شرق تنگه تایوان برگزار شد.
اگرچه منابع رسانه ای چینی در برابر این رزمایش سکوت پیشه ساختند اما به نوشته روزنامه های هنگ کنگی هدف از برگزاری این رزمایش تمرین عملیات اشغال تایوان به علاوه انسداد تنگه تایوان با هدف جلوگیری از مداخله احتمالی ارتش امریکا در نبرد فتح جزیره تایوان بوده است. در روزهای برگزاری این رزمایش صدها پرواز تجاری که از شهرهای ساحلی جنوب چین برمی خاستند با ساعت ها تاخیر انجام شدند.
امریکایی ها که با حساسیت این رزمایش را تحت نظر داشتند بویژه از لغو برنامه پهلوگیری کیتی هاوک در هنگ کنگ ابراز ناخرسندی کردند. واشنگتن همچنین برگزاری این رزمایش را مغایر با دستاوردهای سفر اخیر رابرت گیتس، وزیر دفاع ایالات متحده از چین دانست.
گیتس در سفر ماه گذشته خود به پکن خواستار روی آوردن به سیاست هایی شد که اعتماد دوجانبه بین پکن و واشنگتن را افزایش دهد و پیشنهاد کرد در اولین گام برای تحقق این هدف خط تماس مستقیم بین ستادهای فرماندهی ارتش های دو کشور ایجاد شود.
به گمان بسیاری این ایالات متحده است که با تصمیم خود برای عرضه سیستم های ضدموشکی ارتقا یافته پاتریوت 2 به ارزش 940میلیون دلار به تایوان پیشنهاد خود برای گذر از دیوار بی اعتمادی دو کشور را نقض کرده است. علاوه بر آن دعوت از دالایی لاما برای حضور در یکی از مراسم کنگره و حضور همزمان بوش در آن مناسبت و خوش وبش کردن او با دالایی لاما هم خشم رهبران پکن را برانگیخته است.
با این وجود به نظر می رسد پکن با طراحی و اجرای رزمایش اخیر اهدافی وسیع تر از نشان دادن نارضایتی خود به امریکا را دنبال می کرده است. این رزمایش در منطقه ای نزدیک به سه جزیره کوچک که ویتنام هم مدعی تملک آنها است، برگزار شد. واحدهای نظامی شرکت کننده در این رزمایش آنقدر به این جزایر نزدیک شدند که صدای اعتراض ویتنامی ها هم در آمد که این رزمایش را نقض حریم دریایی این کشور خواندند.آنچه بیش از همه خشم چینی ها را برانگیخته بود این که اعلام خبر موافقت کنگره امریکا با فروش تسلیحاتی جدید این کشور به تایوان در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهور این جزیره در واقع ترفندی برای کمک به پیروزی حزب حاکم دمکراتیک پیشرو(DPP) بوده که از جمله احزاب هوادار استقلال تایوان از چین است.
در حالی که گمان می رفت احزاب هوادار نزدیکی بیشتر به چین در انتخابات ماه جاری تایوان رای بیاورند فضای تبلیغاتی به وجود آمده در سایه خرید تسلیحات اخیر به نفع احزاب جدایی طلب تمام خواهد شد.
علاوه بر آن به گمان چینی ها ممکن است ارتش تایوان برای دامن زدن به حس استقلال طلبی تایوانی ها درصدد ماجراجویی در تنگه تایوان برآیند. در این صورت چن شویی بیان، رئیس جمهور و دبیرکل DPP فرصت خواهد یافت با تعویق انتخابات در این جزیره حکومت نظامی برقرار کند.احتمال تلاش مقامات ارشد تایوان برای اعلام حکومت نظامی در این جزیره از آنجا افزایش یافته که در نظرسنجی های انجام شده طی هفته های اخیر حزب اپوزیسیون کومینتانگ (KMT) که هوادار رفع تنش ها با پکن است در موقعیت بهتری قرار گرفته است.
رهبران ارشد چین طی سال های اخیر تلاش کرده اند با بی اعتنایی از کنار مسائل تایوان بگذرند و از دامن زدن به تنش های موجود بین پکن و تایپه خودداری کنند. هوجیان تائو، رئیس جمهور چین در نطق خود خطاب به حاضران در هفدهمین کنگره حزب کمونیست چین حتی از احتمال دستیابی به توافقنامه ای صلح آمیز با تایپه برای پایان دادن به بحران موجود در تنگه تایوان خبر داد.
با این حال تحولات به وجود آمده در مقطع زمانی بین برگزاری هفدهمین کنگره حزب کمونیست چین تا اجرای رزمایش اخیر موجب شده رهبران چین تا حدودی در مواضع خود تجدیدنظر کنند تا آنجا که هو از احتمال روی آوردن به گزینه نظامی برای پایان دادن به مناقشه دیرینه بر سر آینده تایوان در صورت به قدرت رسیدن احزاب هوادار جدایی از چین در این جزیره سخن به میان آورده است. پکن با ترتیب دادن رزمایش گسترده اخیر علاوه بر نشان دادن عزم خود برای جلوگیری از جدایی تایوان از این کشور به استقلال طلبان این جزیره و حامیانشان در ایالات متحده و ژاپن درصدد نشان دادن توان نظامی خود به کشورهای منطقه و ایالات متحده که بزرگترین قدرت نظامی حاضر در شرق آسیا است، برآمد.
هونگ یوان، از استراتژیست های آکادمی علوم سیاسی چین در پکن معتقد است دولت چین اکنون نیازها و الزامات نظامی جدیدی یافته که حضور ارتش این کشور در فراسوی آب های چین را می طلبد و رزمایش اخیر در واقع نشان دادن این توان نوظهور بود. او تاکید می کند چین طی 5سال آینده در صدد افزایش توانمندی حضور خود در سایه نقاط جهان برخواهد آمد.به نمایش درآوردن قدرت نظامی جدید چین جایگاه این کشور را در جامعه بین المللی ارتقا بخشیده و راه را برای باورپذیری قدرت اژدهای زرد نزد کشورهای در حال توسعه هموار می کند.
یکی از مشکلات جدی زمامداران چین این است که به رغم پیشرفت های اقتصادی و علمی خیره کننده این کشور هنوز هم چین در نگاه جهانیان تولیدکننده انبوه کالاهای بی کیفیت و سرزمینی است که حتی از عهده سیرکردن مردمش برنمی آید.تحولات اخیر در چین موجب شد روند بهبود روابط این کشور با کشورهای غربی ازجمله ژاپن هم تحت الشعاع قرار گیرد. به فاصله 5روز پس از پایان رزمایش ارتش چین در آب های جنوب این کشور بود که رزمناو موشک انداز شن زن در قالب اولین برنامه دیدار یک شناور نظامی چین از ژاپن راهی بندر یوکوهاما شد و 4روز در این بندر لنگر انداخت.
اگرچه زمامداران توکیو امید داشتند این مناسبت به زمینه ای برای باز شدن یخ ها در روابط توکیو با پکن تبدیل شود تحولات اخیر آنچنان بر این دیدار سایه افکنده بود که در عمل هیچ نتیجه ای از آن به دست نیامد.
پاره ای کارشناسان امور چین در غرب اصرار دارند تحولات اخیر که متضمن تلاش پکن برای نمایش قدرت نظامی اش بود را این گونه تفسیر کنند که امریکا، ژاپن و سایر کشورها ازجمله همسایگان چین اکنون بیش از گذشته تئوری تهدید چین را جدی می گیرند و به دنبال راهی برای مهار قدرت اژدهای زرد هستند.