آذربایجان‌غربی با کاهش ۶۷ درصدی ورودی سدها مواجه است؛ ضرورت مدیریت هوشمند منابع آبی

به گزارش جام جم آنلاین، منابع آبی آذربایجان‌غربی، دومین استان پرآب کشور در دهه‌های گذشته، طی سال‌های اخیر با روندی نگران‌کننده از کاهش ورودی سدها و افت سطح آبخوان‌ها مواجه شده است؛ موضوعی که در صورت تداوم، می‌تواند پیامدهای زیست‌محیطی و اقتصادی قابل‌توجهی به همراه داشته باشد. دشت‌های ارومیه، خوی و سلماس به‌دلیل کاهش حجم آب‌های زیرزمینی در وضعیت فرونشست زمین قرار گرفته و در فهرست دشت‌های ممنوعه استان جای گرفته‌اند. برداشت‌های بی‌رویه و توسعه غیرمجاز اراضی آبی از عوامل اصلی تشدید این وضعیت عنوان می‌شود.

محمد رستگاری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی، با اشاره به کاهش محسوس منابع آبی استان اظهار کرد: در سال آبی گذشته مجموع ورودی آب به سدهای استان حدود ۷۸۰ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به بیش از دو میلیارد مترمکعب در سال پیش از آن، کاهش ۶۷ درصدی را نشان می‌دهد.

 وی افزود: در صورت وقوع بارش‌های نرمال، مصارف استان طبق برنامه مدیریت منابع و مصارف تنظیم می‌شود، اما در شرایط خشکسالی، اولویت اصلی با تأمین مطمئن آب شرب است و سایر مصارف متناسب با حجم ذخایر سدها تعدیل خواهد شد.

به گفته رستگاری، تراز سطح آبخوان‌های استان نسبت به سال گذشته حدود ۱۸ سانتی‌متر کاهش یافته است و در صورت ادامه روند خشکسالی، احتمال تشدید فرونشست و شور شدن منابع زیرزمینی وجود دارد.

وی همچنین تأکید کرد: بخش کشاورزی با مصرف ۷۰ تا ۹۰ درصد منابع آبی استان، بیشترین سهم را در الگوی مصرف دارد و اصلاح الگوی کشت و بهره‌گیری از روش‌های نوین آبیاری، از الزامات جدی مدیریت بحران آبی است. در حال حاضر ۱۷ سد فعال در آذربایجان‌غربی در مدار بهره‌برداری قرار دارند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سدهای شهید کاظمی بوکان، شهرچای ارومیه، سیلوه پیرانشهر، سردشت، کانی‌سیب، مهاباد و ارس ۲ اشاره کرد.

بر اساس اعلام شرکت آب منطقه‌ای، حجم ذخایر این سدها نسبت به سال گذشته حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است. اجرای برنامه‌های صرفه‌جویی، استفاده از فناوری‌های نوین در آبیاری، و بازچرخانی آب می‌تواند در کاهش آثار خشکسالی و حفظ پایداری منابع حیاتی استان مؤثر باشد.