دانش زیر چکمه ترامپ

وقتی علم مضر تلقی می‌شود
سخنگوی کاخ سفید، کارولین لیویت، در مصاحبه‌ای با شان هانیتی، مجری فاکس‌نیوز به شکلی بی‌سابقه نهاد دانشگاه را کوچک شمرد و گفت: «ما در کشورمان بیشتر به دوره‌های کارآموزی، برقکارها و لوله‌کش‌ها و کمتر به فارغ‌التحصیلان دگرباش جنسی دانشگاه هاروارد احتیاج داریم و این موضع دولت ماست.»
او پیشتر نیز با صراحت گفته بود:«رئیس‌جمهور کشور بیشتر مایل است پول مالیات‌دهندگان صرف مدارس فنی و حرفه‌ای و برنامه‌های آموزشی در دانشگاه‌های ایالتی شود که به ترویج ارزش‌های آمریکایی می‌پردازند؛ و مهم‌تر از همه این‌که نسل بعدی بر اساس مهارت‌های مورد نیاز اقتصاد و جامعه کشورمان آموزش ببیند.»
به این ترتیب، دولت ترامپ آشکارا علم، تفکر انتقادی و نهادهای آکادمیک مستقل را مزاحم سیاست‌های پوپولیستی خود می‌بیند و به جای حمایت از مراکز علمی، بر تقویت آموزش‌های مهارتی و فنی آن هم در چارچوب ایدئولوژیک تأکید دارد.
   

۳ میلیارد دلار انتقام سیاسی
دولت ترامپ نزدیک به ۳ میلیارد دلار از بودجه فدرال دانشگاه هاروارد را مسدود کرده است. اما بهانه این اقدام چه بود؟ دولت آمریکا این اقدام را«پاسخ به یهودستیزی» اعتراضات دانشجویی حامی فلسطین می‌نامد. حملات اما به همین‌جا ختم نشده و گزارش‌ها نشان می‌دهد کاخ سفید قصد دارد تمام قراردادهای مالی باقیمانده با این دانشگاه را نیز لغو کند. دانشگاه هاروارد در واکنش به این تصمیم‌ها وارد جدال حقوقی با دولت شده است. این دانشگاه در دادخواست خود تأکید کرده لغو برنامه ویزای دانشجویی بیش از ۷۰۰۰ نفر، یعنی نزدیک به یک‌چهارم کل دانشجویان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. هاروارد، این اقدام را «نقض آشکار متمم اول قانون اساسی» خوانده و دادگاه نیز در واکنش، به‌صورت موقت از اجرای این دستور کاخ سفید جلوگیری کرده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده، وزارت امنیت داخلی ایالات متحده از هاروارد خواسته بود سوابق دقیق فعالیت‌های سیاسی و اعتراضی دارندگان ویزای دانشجویی را ارائه دهد. این سوابق شامل فیلم‌های اعتراضی، جزئیات انضباطی و داده‌های مربوط به رفتارهای دانشجویان خارجی در پنج سال گذشته بود؛ درخواستی که با مقاومت دانشگاه مواجه شد و به اقدام تنبیهی دولت انجامید.
   

بهانه‌تراشی برای سرکوب دانشمندان
در ادامه این روند، سخنگوی کاخ سفید جمله‌ای گفت که به‌خوبی جهت‌گیری فرهنگی و فکری دولت ترامپ را روشن می‌کند: «ما در کشورمان به برقکار و لوله‌کش نیاز داریم نه فارغ‌التحصیلان هاروارد!» این سخنان، نه تنها تحقیر نهاد علم است، بلکه بازتابی از یک ذهنیت ضدنخبه‌گرایانه است که ترجیح می‌دهد به‌جای پرورش محققان و مخترعان، آموزش‌های مهارتی را به عنوان تنها اولویت ملی مطرح کند. لیویت در مصاحبه با شان هانیتی، مجری شبکه فاکس نیوز بیان کرد: «رئیس‌جمهور کشور بیشتر مایل است پول مالیات‌دهندگان صرف مدارس فنی و حرفه‌ای و برنامه‌های آموزشی در دانشگاه‌های ایالتی شود که به ترویج ارزش‌های آمریکایی می‌‍‌پردازند و مهم‌تر از همه این‌که نسل بعدی بر اساس مهارت‌های مورد نیاز اقتصاد و جامعه کشورمان آموزش ببیند.»
   

صدای هشدار نخبگان 
در تحلیلی منتشر شده در فارن‌افرز، به وضوح درباره خطرات این سیاست هشدار داده شده است. این نشریه معتبر آمریکایی نوشته:«سیاست‌های دولت ترامپ در حال تضعیف سیستم نوآوری آمریکا، منبع اصلی رشد اقتصادی و قدرت نظامی این کشور است.» به نوشته فارن‌افرز، کاهش بودجه در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی، رباتیک و خودروهای الکتریکی باعث شده بیش از هزار طرح تحقیقاتی لغو شود، آزمایشگاه‌ها نیروی انسانی خود را از دست بدهند و حتی حیوانات آزمایشگاهی حذف شوند. افزون بر آن، سیاست‌های ضد‌مهاجرتی دولت ترامپ، خصوصا علیه دانشجویان چینی، پایه‌های علمی آمریکا را به لرزه انداخته است. در حالی که چین در دو دهه، بودجه پژوهشی خود را ۲۰ برابر کرده و در حال سبقت گرفتن از ایالات متحده در حوزه‌هایی مانند مهندسی است.