بزرگترین نیروگاه خورشیدی ایران، گام بلند برای تولید انرژی پاک

جام جم آنلاین اصفهان؛ ایران با 2500 ساعت تابش خورشید در سال، پتانسیل فوق‌العاده‌ای در زمینه انرژی خورشیدی دارد. برای تامین تمام برق ایران، به مساحتی معادل 6803 مایل مربع پنل خورشیدی نیاز است که فقط 1.1 درصد از مساحت کل کشور را شامل می‌شود. سرزمینی که با استفاده از انرژی خورشیدی، می‌تواند به اهداف خود در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و تبدیل شدن به یک تولیدکننده بزرگ انرژی خورشیدی در جهان برسد. با این تفاسیر، با اینکه سال هاست مسئولان قول هایی در رابطه با حمایت از سرمایه گذاران در این عرصه داده اند، اما اقدام موثری رقم نخورده بود تا اینکه نیروگاه ۶۰۰ مگاواتی شرکت فولاد مبارکه به عنوان بزرگترین نیروگاه خورشیدی ایران و بیستمین نیروگاه بزرگ خورشیدی در دنیا در دستور ساخت قرار گرفته و چند روز پیش هم فاز اول آن به بهره برداری رسید.

با اینکه ایران به شدت نیازمند انرژی های تجدیدپذیر است و تمام دولت ها ادای سرمایه گذاری و حمایت از فعالان این عرصه را داشتند اما هیچ اقدام در خوری صورت نگرفت.

البته در روزهای نخستین شروع به کار دولت سیزدهم علی‌اکبر محرابیان وزیر وقت نیرو از تلاش برای افزایش ۳۵ هزار مگاواتی ظرفیت تولید برق نیروگاه‌ها خبر داد که ۱۰ هزار مگاوات آن باید از محل انرژی‌های تجدیدپذیر باشد.

وی با بیان اینکه دولت برنامه‌ای چهارساله برای افزایش ۱۰ هزار مگاواتی انرژی‌های تجدیدپذیر دارد، گفته بود: "بازار توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر ایران، با اتکا به قابلیت بالای منابع اعم از خورشیدی، بادی، زیست‌توده و زمین گرمایی، از طریق امکان عقد قراردادهای بلندمدت با نرخ‌های تشویقی، بازار بسیار جذابی برای سرمایه‌گذاران است."

وزیر نیرو تأکید کرده بود که ایران از قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی برخوردار بوده و فرصت اقتصادی مناسبی برای سرمایه‌گذاران حوزه تجدیدپذیر برای ایجاد این مزارع فراهم کرده است.

گام بلند فولاد مبارکه

برای دانستن میزان نیاز ایران به انرژی های تجدید پذیر کافیست سری به آمارهای وزارت نیرو و شرکت توانیر بزنیم. بر اساس گزارشاتی که منتشر شده متوسط مصرف سالیانه برق مشترکان خانگی در سال ۱۴۰۱ در کل کشور برابر با سه‌هزار و ۱۰۶ کیلووات‌ساعت بود که هشت استان فارس، کرمان، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خوزستان و بوشهر از متوسط ذکر شده مصرف بیشتری داشته‌اند و غالب استان‌های کشور از این متوسط، برق کمتری مصرف کردند.

نکته حائز اهمیت این است که تعداد مشترکان بخش خانگی در انتهای سال ۱۴۰۲ به بیش از ۳۲ میلیون مشترک رسید و پیش بینی می شود در پنج سال آینده این رقم به حدود ۳۶ میلیون مشترک برسد.

حال با توجه به ضرورت برنامه‌ریزی ویژه برای پاسخ به نیاز مصرف برق مشترکان بخش خانگی در سال‌های آینده، یکی از راه‌های تامین انرژی مورد نیاز مشترکان خانگی، استفاده از پنل‌های خورشیدی است.

بر همین اساس شرکت فولاد مبارکه با ورود به میدان و سرمایه گذاری در این عرصه افق های روشنی را برای آینده ایران ترسیم کرد.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه با بیان اینکه نیروگاه ۶۰۰ مگاواتی این شرکت در شرق اصفهان، بزرگترین نیروگاه خورشیدی ایران و بیستمین نیروگاه بزرگ خورشیدی در دنیا محسوب می‌شود، می گوید: "فاز اول این نیروگاه با همکاری شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) و شرکت مپنا توسعه‌ ۳ آماده بهره برداری است و افتتاح رسمی آن به زودی با حضور مقامات کشوری و استانی برگزار خواهد شد."

به گفته محمدیاسر طیب‌نیا، در حال حاضر بخش اول این پروژه به میزان ۲۰ مگاوات بهره‌برداری شده و برق تولیدی آن به شبکه برق سراسری متصل است. اما بهره‌برداری کامل از این پروژه با سرمایه گذاری ۲۰ هزار میلیارد تومانی فولاد مبارکه انجام می شود.

وی با بیان اینکه پنل‌های مورد نیاز برای تولید ۱۲۰ مگاوات برق در سایت نیروگاه موجود است و شرکت صناپ قرار است این میزان برق را تا پایان سال به شبکه برق سراسری متصل کند، توضیح می دهد: "نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه پس از بهره‌برداری این قابلیت را دارد که در زمان اوج تولید معادل یک‌ پنجم ظرفیت بزرگترین نیروگاه ایران یعنی نیروگاه سیکل ترکیبی دماوند انرژی تولید کند. در نتیجه، می‌تواند در توسعه اقتصادی و زیست‌محیطی ایران و تسهیل مسیر فولاد مبارکه در دستیابی به فولاد سبز نقش مهمی ایفا کند."

حمایت از تمام سرمایه گذاران

ایران نیازمند انرژی های تجدیدپذیر است و باید از هر روشی برای رسیدن به این مهم استفاده کرد.

یکی از روش‌های توسعه انرژی خورشیدی در بخش خانگی، این است که در ساخت‌وسازهای جدید سازندگان بر اساس الزام قانونی، مکلف شوند به میزان یک کیلووات نیروگاه خورشیدی برای هر واحد مسکونی طراحی و احداث کنند. بنابراین سالیانه به طور متوسط ۷۰۰ مگاوات به ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی اضافه خواهد شد.

البته بخش صنعت نیز که خواهان عدم محدودیت برق در دوره گرم سال است، می‌تواند در راستای عمل به تکالیف ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان به‌جای احداث نیروگاه‌های خورشیدی بزرگ که اتصال آن به شبکه مستلزم تقویت شبکه انتقال برق است، نسبت به احداث یک کیلو وات پنل خورشیدی برای هر مشترک خانگی اقدام کند و به‌ازای این اقدام به میزان مشابه از برنامه‌های مدیریت مصرف برق، مستثنی شود.

علاوه بر روش‌های مورد اشاره، کارخانه‌های سازنده پنل خورشیدی در کشور نیز می‌توانند نسبت به واگذاری یک کیلووات پنل خورشیدی به مشترکان خانگی و فروش درازمدت و اقساطی آنها اقدام کنند. در مقابل، خریداران این پنل ها هم از محل فروش برق تولیدی به شبکه بر اساس تعرفه‌های مصوب، اقساط خود را ظرف مدت تعیین شده پرداخت کرده و برای عمر باقیمانده پنل خورشیدی از درآمد فروش برق بهره‌مند شوند.

هاجر مقضی خبرنگار جام جم آنلاین*/