اکنون با توجه به نیاز جامعه امروز به آموزش مجازی، تولید و طراحی یک بستر همچون شبکه شاد برای دانشآموزان امری ضروری بود. البته علیرضا کاظمی، وزیر آموزشوپرورش هم معتقد است که توجه به نیاز نسل جوان بهویژه فضای مجازی میتواند به جبران شکافهای یادگیری کمک کند. شاید شاد در روزهای ابتدایی فعالیت خود در مقایسه با نرمافزارهای مشابه خارجی و حتی نرمافزارهای ویدئوکنفرانس، امکانات کمتری داشت اما بااینحال نباید از مزایای این شبکه مجازی در کنار همه معایبش غافل شد.چند روزی به شروع مدارس باقی نمانده و شاید مجدد و همچون سالهای گذشته گرفتار اتفاقاتی همچون آلودگیهوا و برگزاری کلاسهای درس در فضای مجازی شویم. البته امیدواریم که در ایام تعطیلی مدارس، شبکه شاد از فرصت استفاده کرده و اختلالاتی که خانوادهها و دانشآموزان با آن مواجه بودند را رفع کرده باشد. بااینحال علی باقرزاده، مشاور وزیر آموزشوپرورش از رشد شبکه شاد در دولت چهاردهم خبر داده و میگوید: «شورای راهبری و هرآنچه که به این فناوری مربوط است، در دوره مدیریت دکتر کاظمی حتما رشد خواهد کرد و سطح توقعات ایشان از این جمع ارتقا پیدا میکند و ما ناگزیریم با جدیت بیشتر و با اهتمام بالاتر نسبت به تامین نیازمندیهای آموزش ترکیبی تلاش کنیم.» شبکهای که برای رسیدن به اهداف خود نیازمند اقدامات جدی و فراهمکردن بسترهای مختلف است.
شاد، همچنان دارای مشکل است
در ایران و پس از دوران کرونایی، به آموزش مجازی بیش از پیش توجه شد و اقداماتی هم در این راستا صورت گرفت؛ از برنامه «مدرسه ایران» شبکه آموزش گرفته تا برنامههای رادیویی که به تولیدمحتواهای آموزشی پرداختند. اما از آنجا که تعامل دوجانبه میان دانشآموز و معلم در برونداد این برنامهها وجود نداشت، بنابراین استقبال چندانی از آن صورت نگرفت و سکان به شبکه شاد سپرده شد. با وجود این، محمدرضا نیکنژاد، کارشناس آموزشوپرورش در گفتوگو با جامجم بر این باور است که شبکه شاد دست معلمان و دانشآموزان را در دوران کرونا گرفت اما همچنان مشکلات بسیار زیادی دارد. اما نباید خیلی هم کملطفی کنیم، چراکه شاد در این مدت بیکار نبوده و امکانات مختلفی را برای دانشآموزان ازجمله مرور دروس امتحانی، انتخاب رشته، رویداد من حسین را دوست دارم و... را فراهم کرده است.
محدودیتهای آموزش مجازی
تحصیل مجازی و آنلاین را نه میتوان یک آموزش بینقص دانست و نه میشود آن را رد کرد. با همه این تفاسیر و با وجود مزایای بسیار آموزش مجازی، اما این نوع آموزش محدودیتها و معایبی دارد که ازجمله آنها میتوان به چالشهای بخش آموزش اشاره کرد. به لحاظ اقتصادی و زمانی هم، آموزش مجازی دارای معایبی از قبیل عدم دسترسی برخی دانشآموزان به تلفنهمراه، هزینه بالای خرید بستههای اینترنتی، قدیمی بودن وسیله ارتباطی، استفاده از گوشی والدین، مصرف زیاد اینترنت، زمانبر بودن انتقال اهداف آموزشی، زمانبر بودن بارگذاری فیلم و صوت آموزشی، زمانبر بودن تولیدمحتوای الکترونیکی و محدود بودن زمان آموزش است. البته نیکنژاد با اشاره به شبکه شاد برای آموزش از طریق فضای مجازی به ما میگوید: «با وجود اینکه شاد، نرمافزار خاص آموزشوپرورش ایران است ولی درعینحال نسبت به سایر شبکههای اجتماعی، آن کارآمدی لازم را ندارد. همچنان گرفتار کندیها است و نمیتواند اطلاعات لازم را ارائه دهد؛ اما ظاهرا حضورش در آموزشوپرورش الزامی است.»
فضای آموزشی آنلاین؛ فرصتی برای تعامل بهتر
اکنون شاد تنها نرمافزار آموزشی ایرانی است که شرایط آموزش آنلاین را برای دانشآموزان در مقاطع مختلف از سراسر کشور فراهم کرده است، اما باید برخی ایرادات و اختلالاتی که دانشآموزان و معلمان با آن مواجه هستند رفع شود تا در روزهای حساس، این قشر را با چالشهای کمتری مواجه کند. نیکنژاد نیز معتقد است که شبکه شاد باید این امکان را فراهم کند تا در رقابت سالم با سایر شرکتهای فعال در حوزه آموزش آنلاین، امکانات بهتری همچون برگزاری آزمون را در اختیار دانشآموزان و معلمان قرار دهد.وی همچنین میافزاید:«گرچه درحالحاضر کلاسها پس از دوران کرونا بهصورت حضوری برگزار میشود، بااینحال فضای مجازی فرصتی است برای ارتباط دائمی و بیشتر بین معلم ودانشآموز، معلم وخانواده ومعلم و همکاران که بسیار هم راهگشاست.» با همه این صحبتهانمیشود تمامی اشکالات راهم به شبکه شاد وارد کرد، چراکه انجام اقداماتی همچون فراهمساختن زیرساختهای مناسب، افزایش سرعت اینترنت و پهنای باند،اصلاح سرعت بارگذاری ومحدودیت دردانلود هم ازجمله محدودیتهای فضای برخط ماست که باید از آن کاست و مزایای آن را بهبود بخشید.
