با اینحال هرچه از این جنگ بیشتر میگذرد، جبهههای رویارویی روسیه و غرب، گسترش مییابد؛ از عرصه نظامی گرفته تا عرصه دیپلماتیک، از اوکراین گرفته تا شرق دور و آمریکای لاتین و از عرصه سیاسی گرفته تا عرصههای اقتصادی و حقوقی.
تلافی اقدامات خصمانه غرب
تقابل روسیه و کشورهای غربی از زمانی که آمریکا و کشورهای اروپایی اقدام به بلوکه کردن اموال روسیه کردند، شدت گرفت و چندی قبل که سران گروه۷درباره ارائه ۵۰میلیارد دلار وام به اوکراین از محل داراییهای توقیفشده روسیه به توافق رسیدند به اوج رسید.از آن زمان، روزی نیست که شاهد اقدامات متقابل میان مسکو و کشورهای عضو ناتو نباشیم بهطوری که روسیه تلاش دارد با استفاده ازبرگهای مختلفی که دراختیار دارد،خصومتهای طرف غربی راتلافی کند.چندی قبل که چهارشناورنیروی دریایی روسیه،ازجمله یک زیردریایی بانیروی پیشرانهستهای ویک ناوچه،واردکوبا شدند،رسانههای غربی ازاین اقدام بهعنوان قدرتنمایی روسیه در مقابل غرب و آمریکا یاد کردند و این قدرتنمایی همچنان ادامه دارد. جدیدترین اقدام عملی که روسیه در این زمینه انجام داده، سفر اخیر ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه به کرهشمالی و قراردادهایی است که در این سفر میان دو طرف امضا شده است. رئیسجمهور روسیه همچنین دراین سفر هشدار داد کشورش در واکنش به تسلیح اوکراین توسط کشورهای غربی، حق ارائه تسلیحات به دشمنان آنها را برای خود محفوظ میدارد.
وی همچنین گفت: «ارسال سلاح به کشورهای دیگر از جمله کرهشمالی را رد نمیکنیم. بگذارید غرب ببیند به کجا میرسد». این اظهارات پوتین بعد از واکنش کرهجنوبی به امضای توافق دفاعی متقابل روسیه و کرهشمالی مطرح شده است؛ سئول که از متحدان نزدیک آمریکاست، در واکنش به توافق مسکو و پیونگیانگ برای کمک متقابل در صورت حمله به هر یک از طرفینف گفت که ارائه تسلیحات به اوکراین را درنظر خواهد گرفت. علیرغم فشارهای آمریکا، کرهجنوبی مدعی است که تاکنون تسلیحات کشنده به اوکراین ارسال نکرده اما پس از امضای توافق مشارکت راهبردی میان مسکو و پیونگیانگ، منابعی در این کشور گفتهاند که کرهجنوبی ارسال تسلیحات به اوکراین را مورد بررسی قرار خواهد داد. وزارت خارجه کرهجنوبی همچنین سفیر روسیه را به دلیل انعقاد توافقنامه جدید این کشور با کرهشمالی، احضار کرد.
هشدار پوتین درباره اشتباه بزرگ
پوتین ضمن «اشتباه بزرگ» خواندن تصمیم کرهجنوبی که «پاسخی دردناک» خواهد داشت، در اشاره به کشورهای غربی گفت آنها که سلاحهای دوربرد و سایر تسلیحات را در اختیار اوکراین قرار دادهاند، میگویند که مسئول نحوه استفاده از این تسلیحات نیستند، «بنابراین روسیه هم همین حق را برای خود محفوظ میدارد». پوتین در عین حال تاکید کرد که سئول نباید هیچ نگرانی درباره شراکت راهبردی جدید میان مسکو و پیونگیانگ داشته باشد. طبق توافق راهبردی میان کرهشمالی و روسیه که در سفر اخیر پوتین به پیونگیانگ میان دو کشور امضا شده، مسکو متعهد شده که در صورتی که کرهشمالی مورد حمله قرار گرفت از ابزارهای موجود برای کمک نظامی فوری به این کشور استفاده کند. کرهجنوبی روز جمعه در اعتراض به این توافق سفیر روسیه در سئول را احضار کرد. پوتین اضافه کرد: توافقی که ما امضا کردیم، تنها در صورتی که یکی از طرفین مورد تجاوز نظامی قرار بگیرد، اجرا خواهد شد. تا جایی که میدانم کرهجنوبی برنامهای برای حمله به کرهشمالی ندارد که به این معنی است که سئول نباید هیچ نگرانی بابت این توافق و همکاری نظامی ما داشته باشد.
رئیسجمهور روسیه همچنین گفت که مسکو در حال بررسی تغییراتی در دکترین خود درباره استفاده از تسلیحات اتمی است، زیرا به نظر میرسد که غرب در حال کار برروی سلاحهای(هستهای) کماثر برای پایین آوردن آستانه هستهای است.وی با این حال گفت که روسیه آغازگر چنین حملهای نخواهد بود، زیرا حمله متقابل ما تضمین شده که هر مهاجمی را نابود خواهد کرد. رئیسجمهور روسیه همچنین خاطرنشان کرد که نیروهای هستهای روسیه همیشه در وضعیت آمادهباش رزمی قرار دارند.
نگرانی واشنگتن
اظهارات پوتین درباره احتمال ارسال تسلیحات برای کرهشمالی در واکنش به اقدامات کشورهای غربی درتسلیح اوکراین برای حمله به خاک روسیه، واکنش واشنگتن را درپی داشت.مقامهای آمریکایی اظهارات رئیسجمهور روسیه را «بسیار نگرانکننده» توصیف کردهاند.سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، متیو میلر مدعی شد که کمک نظامی روسیه به کرهشمالی، شبهجزیره کره را بیثبات خواهد کرد و بسته به نوع تسلیحاتی که ارائه میشود، ممکن است ناقض قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل باشد.
اقدام متقابل علیه دیپلماتها
روسیه درباره تداوم تصویب بستههای تحریمی علیه روسیه دراتحادیه اروپا نیزهشدارداده است.درپی انتشاراخباری مبنی بر موافقت کشورهای عضو اتحادیه اروپا با چهاردهمین بسته تحریمها علیه روسیه، یوگنی ایوانف، معاون وزیر خارجه روسیه به خبرگزاری روسی «تاس» گفت که اگر محدودیتهایی برای رفت و آمد دیپلماتهای روس درقلمرو کشورهای عضو اتحادیه اروپا ایجاد شود، مسکو پاسخ خواهد داد. وی تصریح کرد: منتظر میمانیم. دراینخصوص، قطعا واکنش نشان خواهیم داد و چگونگی پیشرفت اوضاع را تحت نظر داریم. ایوانف در ادامه با اشاره به اینکه مسکو در مقطعی محدودیت هیأتهای دیپلماتیک آمریکا را لغو کرد، افزود: درهمان زمان وحتی دردهه۱۹۹۰،زمانی که به نظر میرسید روابط بین فدراسیون روسیه و آمریکا در حال بهبود است، طرف آمریکایی محدودیتها را لغو نکرد و این در حالی بود که ما به طور مداوم درباره این موضوع با آنها گفتوگو کرده بودیم. اظهارات این دیپلمات روس در شرایطی مطرح شد که بسته تحریمی جدید، احتمالا اقدامات هدفمند جدیدی را علیه روسیه وضع خواهد کرد و همچنین تأثیر تحریمهای فعلی علیه مسکو را به حداکثرمیرساند. در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است که تحریمها ظاهرا، انتقال گاز الانجی روسیه به اتحادیه اروپا و انتقال نفت روسیه را محدود خواهد کرد. پیش از این اعلام شده بود که اتحادیه اروپا قصد دارد در تحریمهای جدید خود، ۲۰شخص حقیقی و۲۲ نهاد مرتبط با روسیه را هدف قرار دهد.