نقش تغذیه در پیشگیری و کنترل بیماری دیابت چیست؟

به گزارش جام جم آنلاین ،تغییر شیوه زندگی جزء ضروری از درمان پیش دیابت است و شامل کاهش ۵ تا ۱۰ درصد وزن بدن، افزایش فعالیت بدنی، افزایش دریافت غلات کامل، حبوبات و سبزیها است. درمانهای تغذیهای نه تنها در بهبود و کنترل قند خون موثر است، بلکه در پیشگیری از عوارض ناشی از دیابت مانند هیپرلیپدمی و پرفشاری خون نیز تاثیر دارد . عوامل خطر دیابت نوع دو عبارت است از اضافه وزن شامل شاخص توده بدنی بیشتر از ۲۵، چاقی شکمی، دور کمر بیشتر از۹۰ سانتیمتر، نداشتن فعالیت بدنی، عوامل ژنتیکی و ابتلا به پیش دیابت. مصرف غذا نقش اساسی در تنظیم ریتم شبانه روزی ایفا میکند که موجب تعادل گلوکز و لیپید میشود. دیابت و نحوه پختن گوشت تحقیقات جدید حاکی از وجود ارتباط احتمالی بین پختن گوشت با حرارت بالا و دیابت نوع دو است. متخصصان تغذیه دانشگاه هاروارد نشان دادند که استفاده مکرر از روشهای پخت و پز با حرارت بالا برای تهیه گئشت قرمز و مرغ، باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دو میشود. اگر چه مکانیسمهای دقیق این فرایند مشخص نیست، اما محققان به نقش بالقوه مواد شیمیایی مضر مانند هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقه ای، آمینهای آروماتیک هتروسیکلیک و نیتروزامینها اشاره میکند که در طول پخت و پز با حرارت بالا تشکیل میشود. نیتروزامینها از نیتراتها و نیتریتهایی تولید میشود که به عنوان نگهدارنده به گوشتها افزوده میشود. این مواد شیمیایی ممکن است واکنشهای التهابی را تحریک کند یا با تولید طبیعی انسولین تداخل یابد و یا مقاومت به انسولین را تقویت کند. نتیجه نهایی آن است که بدن نمیتواند به درستی از انسولین برای تنظیم سطح قندخون استفاده کند. برای کاهش خطر ابتلا به دیابت، باید مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده را کاهش داد و به جای آن از سایر منابع پروتیینی مانند مرغ، ماهی و غذاهای حاوی پروتئین گیاهی استفاده کرد. به علاوه هنگام پختن گوشت، مرغ یا ماهی، بهتر است از روشهای پخت با دمای بالا از جمله کباب کردن خودداری شود و در عوض از روشهای پخت با دمای کم تا متوسط مانند سرخ کردن، تفت دادن، آب پز یا بخار پز کردن استفاده شود. آیا مصرف زیاد نمک میتواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهد؟ مطالعات جدید نشان میدهد بین مصرف نمک و ابتلای به دیابت نوع دو ارتباط وجود دارد. بر اساس نتایج این مطالعه که در نشریه مایو کلینیک منتشر شده، مصرف بیشتر نمک با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دو مرتبط است. پیش از این مشخص شده بود که محدود کردن مصرف نمک میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و فشار خون را کاهش دهد، اما این مطالعه برای نخستین بار نشان میدهد که حذف نمکدان از روی میز میتواند به پیشگیری از دیابت نوع دو نیز کمک کند. «الهام کاووسی»، کارشناس مسوول واحد تغذیه مرکز بهداشت شهدای والفجر شیراز