جنون مرگ شوتی‌ها

شوتی‌ها در کدام جاده‌ها بیشتر هستند؟
در تمام جاده‌های کشور روزانه هزاران خودروی شوتی که اغلب پژو۴۰۵ و پژو پرشیا هستند، تردد می‌کنند اما هر‌کدام فقط در مسیر خودشان و کالای مخصوص به خودشان را جا‌به‌جا می‌کنند. بیشتر رانندگان شوتی درغرب کشور در حال واردات کالا هستند و از سوی دیگر درشرق و جنوب‌شرق شوتی‌ها درحال خارج کردن کالا هستند.

جاده‌های سه استان جولانگاه سوخت‌برها 
در سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی وسیستان‌و‌بلوچستان شوتی‌ها که اغلب از خودروهای تویوتا و نیسان استفاده می‌کنند سوخت و برخی کالاهای اساسی را به لب مرز برده و قاچاقی به خارج مرزها انتقال می‌دهد. هر روز در این جاده‌ها تصادفات آتشین رخ داده و رانندگان سوخت‌بر که به هیچ چیز جز بردن کالای قاچاق به مقصد فکر نمی‌کنند و هیچ چیز جلودارشان نیست، تصادفات مرگباری را رقم زده و باعث مرگ رانندگان و انسان‌های بی‌گناهی می‌شوند که در حال تردد در جاده هستند.

ورود کالای قاچاق از مرزهای جنوبی و غربی 
تا چندسال قبل معضل بیکاری باعث به‌وجود آمدن پدیده کوله‌بران در غرب کشور شده بود اما این روزها جوانان غرب و جنوب کشور تبدیل به رانندگان شوتی شده و کالای قاچاق وارد شده از مرز را به قلب کشور می‌رسانند. بیشتر کالاهای وارد شده به کشور شامل لوازم برقی، خانگی، موبایل، لباس و موادغذایی و داروی خارجی است که شوتی‌ها در کمتر از یک روز آن را به مرکز کشور می‌رسانند.

دستمزد شوتی‌ها چقدر است؟ 
شوتی‌ها که بیشتر جوانان کم‌سن‌و‌سال و زیر۳۰سال هستند، برای‌شان فقط رساندن کالا مهم است و گاهی بیشتر از ۱۲ساعت در روز دیوانه‌وار رانندگی می‌کنند تا دستمزد خود را ازسرپل‌های قاچاق دریافت کنند. برای این‌که بدانیم رانندگان شوتی چگونه فعالیت می‌کنند، با یکی از شوتی‌ها اهل استان‌های جنوب غربی کشور گفت‌وگو کردیم.
پسر ۲۵ساله در مورد آوردن جنس قاچاق می‌گوید: «‌برای این‌که بتوانیم سریع‌تر حرکت کرده و بار بیشتری حمل کنیم، تغییراتی را در خودرو ایجاد می‌کنیم که گاهی تابلو می‌شویم. دیگر همه مردم می‌دانند خودرویی که بار ندارد و قسمت عقب خودرو غیرعادی ارتفاع دارد، شوتی هستند و کالای قاچاق حمل می‌کنند. به خاطر این‌که آن موقع بار قاچاق نداریم با خیال راحت تردد می‌کنیم.»او در مورد خودروها می‌گوید: «برخی شوتی‌ها خودرو برای خودشان است و برخی راننده قاچاقچیان هستند و روی خودرو آنها کار می‌کنند که درآمدشان متفاوت است. من اگر از شهر خودمان که ۶۰۰کیلومتر با تهران فاصله دارد باری را حمل کنم ۴.۵میلیون تومان دستمزد می‌گیرم. ماهی پنج دفعه بار می‌برم و بهتر از بیکاری است.»
او در مورد این‌که چه باری به تهران حمل می‌کند، گفت: «اغلب قاچاقچیان، مشروبات الکلی، دارو، لوازم خانه، لباس و موبایل، ولی من بیشتر لباس و موبایل می‌آورم و سمت مشروب نمی‌روم. درآمد حمل مشروب دو برابر بقیه بارهاست اما خطرش بیشتر است.»او در مورد این‌که بار را از چه کسی دریافت و به چه کسی تحویل می‌دهد، گفت: «افرادی هستند که از صاحب بار سفارش کار می‌گیرند و بار را با تضمین برای‌شان منتقل می‌کنند. این افراد اجناس را به ما می‌دهند و ما آن را منتقل و پول‌مان را از آنها می‌گیریم. آنها کارفرمای ما هستند و درآمد میلیاردی دارند. البته گاهی ممکن است بار لو برود و پلیس بگیرد یا در تصادف از بین برود که تاوانش را قاچاقچی اصلی می‌دهد. در برابر سودی که آنها می‌کنند این تاوان عدد زیادی نیست.»او مدعی شد، پول جانش را می‌گیرد و وقتی وارد جاده می‌شود، نمی‌داند سالم باز‌می‌گردد یا نه و هر لحظه ممکن است در جاده کشته شود.

حادثه تلخ خودروی شوتی
درآخرین حادثه تلخی که خودروهای شوتی رقم زدند، درجاده نهبندان خودروی پراید حامل سوخت با پراید سرویس مدرسه تصادف کرد که در جریان این تصادف دو خودرو آتش گرفته و دو دانش‌آموز و راننده سرویس مدرسه کشته شدند. دو دانش‌آموز دیگرهم مصدوم شدند. خودروی حامل سوخت دو سرنشین زن و مرد داشت که آنها نیز جان خود را از دست دادند.
دادستان نهبندان پس از این حادثه با انتقاد از اجرای قانون مقابله با خودروهای شوتی گفت: هر کجا به قانون عمل نکنیم شاهد چنین حوادث تلخی خواهیم بود. خراسان جنوبی یک استان مرزی است و ازاین جهت مسیر انتقال بخشی ازسوخت قاچاق به افغانستان وپاکستان استان ما است.
علی نسایی زهان دادستان عمومی و انقلاب بیرجند با بیان این‌که سوختکش‌ها و شوتی‌ها قوانین راهنمایی و رانندگی را مراعات نکرده و بیشتر آنان پلاک‌های مخدوش دارند، گفت: رانندگان برخی از شوتی‌ها حتی گواهینامه ندارند و از جاده‌های فرعی حرکت کرده و تصادفات دلخراشی را به بار می‌آورند. درتعزیرات حکومتی که به پرونده‌های قاچاق رسیدگی می‌شود بیشتر مجازات قانونی را برای این قبیل افراد در نظر گرفته می‌شود.
وی با تأکید بر این‌که با جریمه نقدی سوختکش‌ها دست از فعالیت غیرقانونی خود بر نمی‌دارند، بیان کرد: در این راستا در شورای تأمین استان مصوب شد که علاوه بر جریمه نقدی وسایل نقلیه این قاچاقچیان سوخت و شوتی‌ها تا شش ماه توقیف شود. 
از ابتدای اجرای طرح۸۰۰۰وسیله سوختکش و شوتی توقیف شده‌‌اند ودرواقع پا به میدان مبارزه با قاچاق گذاشته است. البته همان‌طور که خراسان جنوبی پا به میدان مقابله با خودروهای‌ شوتی‌ گذاشته است استان‌های کرمان، خراسان رضوی و سیستان‌و‌بلوچستان نیز جدیت بیشتری در مقابله و مبارزه داشته باشند.
دادستان عمومی و انقلاب بیرجند یادآور شد: طبق تبصره هفت ماده۲۰ قانون مبارزه با قاچاق کالا شوتی‌ها در صورت تکرار جرم باید وسیله نقلیه‌شان به نفع دولت مصادره شود که این قانون متأسفانه در هیچ کجای کشور اجرا نمی‌شود. اگر این توقیف صورت گیرد بی‌شک شاهد کاهش فعالیت شوتی‌ها در قاچاق سوخت خواهیم بود.

نگاه کارشناس

برخورد قاطع‌تر با شوتی‌ها
امسال که شوتی‌سواران نمی‌خواهند گرفتار قانون شوند، چهار مامور پلیس را در حین تعقیب و گریز یا فرار از ایست و بازرسی به شهادت رساندند تا سالی مرگبار برای پلیس رقم بزنند. این موضوع و بحران شوتی‌سواران و تردد هزاران خودروی حمل کالای قاچاق در کشور کار را به جایی رساند که سردار احمد رضا رادان، فرمانده فراجا از شورای امنیت ملی کشور درخواست کند فکر چاره‌ای برای این معضل کنند. سردار رادان در این باره گفت: سالانه ۳۰۰نفر درجاده‌های کشور به‌خاطر تصادف شوتی سواران کشته می‌شوند. این افراد هم جان خود و هم جان و امنیت دیگران را در جاده‌های خود به خطر می‌اندازند. به گفته وی این خودروها امنیت جانی ماموران پلیس را هم به خطر می‌اندازند. شوتی‌ها علاوه بر خطرات جانی، صدها مجروح در تصادفات خود برجای می‌گذارند. رادان با اشاره به این‌که ۳۰ تا ۴۰ هزار راننده شوتی در کشور داریم، گفت: پلیس این خودروها را شناسایی کرده‌است. این خودروها علاوه بر تخلفات رانندگی با انتقال بار قاچاق نظم اقتصاد کشور و امنیت تولیدکنندگان داخلی را برهم زده‌اند. رادان اعلام کرد به شورای عالی امنیت ملی نامه نوشتم تا خودروهای شوتی که پلیس توقیف می‌کند، شش ماه در پارکینگ بمانند و قبل از ترخیص تغییراتی در خودرو و ستون و لوازم آن ایجاد شود تا به شکل اولیه و استاندارد باز گردد، چرا‌که رانندگان تغییرات غیر‌اصولی را در خودروهای شوتی ایجاد می‌کنند.

نگاه کارشناس

برخورد با شوتی‌ها اولویت پلیس 
سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا در گفت‌وگو با تپش با اشاره به این‌که امسال چند مرحله برخورد با شوتی‌ها در جاده‌های کشور برگزار شده است، تاکید کرد: از ابتدای سال تاکنون به‌صورت دوره‌ای طرح برخورد با خودروهای شوتی برگزار و بیش از ۱۰ هزار خودرو توقیف شده‌است. پلیس امنیت اقتصادی با کمک پلیس راهور و آگاهی، خودروهای شوتی را کشف و آنها را توقیف می‌کند.به‌گفته وی با حذف شوتی‌ها در چرخه قاچاق کالا اخلال ایجاد شده و کار قاچاقچیان سخت‌تر می‌شود. امسال ۲۴‌درصد توقیف خودروهای شوتی نسبت به سال قبل بیشتر شده‌است.سردار رحیمی تاکید کرد: روزانه میلیون‌ها لیتر سوخت از کشور ما خارج می‌شود که در همین راستا عملیات‌‌هایی را درسراسر کشور و به‌خصوص در شرق و جنوب کشور اجرا کردیم که در نتیجه آن، بالغ بر ۱۰۳میلیون لیتر سوخت کشف شد که در مقایسه با سال قبل ۱۳۰درصد رشد داشته‌است. بخشی از این قاچاق از سوی شوتی‌ها انجام می‌شود که ما آنها را شناسایی و توقیف می‌کنیم.