به گزارش جام جم آنلاین، ۱۹ روز از زمان آغاز جنگ علیه نوار غزه به وسیله کابینه امنیتی-سیاسی اسرائیل میگذرد. با گذشت این روزها و تداوم حملات هوایی، به نظر میآید متغیرهای جدیدی که راهبرد عناصر سیاسی مدیریت نبرد را شکل میدهند، بیشتر میشود؛ عناصری همچون فشارهای بین المللی، در وهله نخست از سوی ایالات متحده و نیز تعیین تکلیف سرنوشت زندانیان اسرائیلی دربند حماس و امکان توسعه عرصه نبرد به جبهه لبنان.
عملیات زمینی
هرچند نیروهای ارتش اسرائیل تاکنون وارد نبرد زمینی در غزه نشده اند، ولی این تصمیمی تاکتیکی است که انتظار میرود اتفاق بیفتد. برخلاف ادعاها مبنی بر اینکه اسرائیل ترجیح میدهد نبرد را صرفاً از هوا ادامه دهد و با وجود گزارشهای منتشر شده در رسانههای خارجی مبنی بر توصیه آمریکا به اسرائیل که وارد نبرد زمینی نشوند، منابع سیاسی اسرائیل میگویند، تصمیم گیری در این زمینه تنها در دست مسئولان ارشد سیاسی و نظامی است و در دست هیچ طرف خارجی نیست.
با وجود ابهاماتی بر سر زمان بندی آغاز نبرد زمینی، تصمیم گیرندگان ترجیح میدهند اطلاعات بسیار کمی در اختیار بگذارند. این منابع دیپلماتیک عنوان کردند: مهم جنگ است. عزم در سطوح سیاسی و نظامی برای عملیات زمینی تغییر نکرده و حتی در طول زمان تقویت شده است.
به گفته منابع سیاسی اسرائیل، هدف این است عملیات زمینی زمانی انجام شود که در آن بیشترین تعداد ممکن از جنگجویان حماس در هر جایی که پنهان شده باشند، کشته شوند. تا زمانی که چراغ سبز داده نشود، اسرائیل به سرکوب جنگجویان حماس در قالب عملیات هوایی ادامه خواهد داد.
مشاوران آمریکایی اعزام شده به اسرائیل در جلسات غیرعلنی از تصمیم گیرندگان میخواهند از اشتباهات ایالات متحده در جنگهای قبلی درس بگیرند و توصیه میکنند بهترین شرایط را برای سربازان ارتش اسرائیل فراهم کنند تا بتوانند در نبرد پیروز شوند. این در حالی است که درک اصلی همه فراندهان نظامی همان است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل میگوید: هیچ راه گریزی از عملیات زمینی در نوار غزه وجود ندارد.
با وجود برخی گزارشها از تنش در سطوح تصمیم گیرندگان، نخست وزیر، وزیر امنیت داخلی و رئیس ستاد ارتش گزارشها درباره تنش میان خود را رد کردند و مدعی اقدام هماهنگ هستند. گفته میشود، نتانیاهو از زمان آغاز جنگ با اسحاق بریک افسر ارشد ارتش، گابی اشکنازی رئیس سابق ستاد ارتش اسرائیل و همچنین برخی افسران سابق ارتش، یاکوف ناگل رئیس شورای امنیت داخلی، مئیر بن شبات و نیز با یاکوف آمیدور سرلشکر ذخیره ارتش گفتگو کرده است.
منابع آگاه میگویند، تصمیم برای آغاز جنگی بی سابقه علیه حماس تصمیم مهمی است که میتواند بر زندگی سربازان اسرائیلی تأثیر بگذارد، بنابراین نخست وزیر در روزهای قبل از عملیات زمینی به طور گسترده مشورت میکند.
فشارهای بین المللی
پل هوایی ایجاد شده از سوی رهبران جهان که همواره پیامهای مهمی را به اسرائیل میآورند، به ارائه پیشنهادهایی منجر میشود که عمدهترین محور آنها حفظ بافت جمعیتی فلسطین در غزه، باز کردن راه کمکهای بشردوستانه و بخشی نیز درباره موضوع اسرائیل است.
با توجه به تراکم جمعیت در شمال نوار غزه و صدور هشدارهای پیاپی درباره تخلیه آنجا، میتوان تخمین زد عملیات تهاجمی اسرائیل تنها در سمت شمال نوار غزه خواهد بود. یسرائیل کاتز، وزیر انرژی و عضو کابینه امنیتی-سیاسی در مصاحبه با روزنامه آلمانی بیلد گفت: ترجیح میدهیم عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر گذرگاه مرزی رفح را باز کند و به فلسطینیان اجازه دهد مدتی در منطقه سینا بمانند، ولی وی موافقت نمیکند. ما توافقنامه صلح داریم و به همین دلیل تصمیمش را میپذیریم. در جنوب دره غزه منطقهای وجود دارد که بمباران نمیشود، کسانی که آنجا مانده اند، آسیبی ندیده اند و کمکهای بشردوستانه به آنجا میرود.
کاتز درباره هشدار آمریکا گفت: آنها به ما مشاوره دادند. جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا درباره نگرانیهای کشورش صحبت کرد و اختلافات زیادی میان ایالات متحده و اسرائیل وجود دارد. ابتدا دشمنان آنها در عراق بودند و سپس در افغانستان، هزاران کیلومتر دورتر از خاک کشورشان. این در حالی است که دشمنان ما بیرون از پنجرههای خانه مان هستند و میتوانند به ما حمله کنند. به همین دلیل است ما به رئیس جمهور ایالات متحده احترام میگذاریم که به ما دستور نمیدهد. اسرائیل تصمیماتش را به تنهایی میگیرد، هرچند ما توصیههای خوبی در حمایت از اقداماتمان دریافت میکنیم.
زندانیان دربند حماس
سیاست حماس در آزادی قطره چکانی زندانیان اسرائیلی با هدف به تعویق انداختن حداکثری عملیات در نوار غزه است، اما در تل آویو بارها تصریح میکنند، آزادی زندانیان محدودیتی برای عملیات زمینی ایجاد نمیکند. با وجود این، تصمیم گیرندگان بر این باورند کسانی که با تداوم معاملات همراه میشوند، قطریها هستند که تاکنون ثابت کرده اند میتوانند در برابر حماس به نتیجه دست یابند.
در اتاق جنگ تصمیم گرفته شد توجهی به سیاست آزادی قطره چکانی اسیران نکنند و برای توافق مهمی که به آزادی دهها غیرنظامی بازداشتشده به وسیله حماس منجر شود، تلاش کنند. تصمیم دست حماس و ارزیابی این است به زودی همه چیز روشن خواهد شد.
کاتز در مصاحبه با روزنامه آلمانی گفت: در حال حاضر فرض میکنیم حماس میخواهد زندانیان را برای اهداف مذاکراتی نزد خود نگه دارد، اما حماس نمیتواند از عملیات زمینی اسرائیل جلوگیری کند.
همه نگاهها به شمال است!
در ۱۹ روز گذشته اسرائیل برای مهار جبهه شمالی و پاسخگویی هدفمند به منابع حملات در لبنان تلاش کرده است، در حالی که نخست وزیر اسرائیل و فرماندهان ارتش همچنان تهدید میکنند، اگر حزب الله به نبرد بپیوندد، سرنوشتش و سرنوشت لبنان به تلخی نتیجه جنگ دوم لبنان خواهد بود.
در عمل، اسرائیل نمیداند چگونه گامهای آتی حزبالله را پیشبینی کند و ترس از شکست اطلاعاتی مشابه همان که در شنبه سیاه عملیات «طوفان الاقصی» رخ داد، بر جان تصمیم گیرندگان افتاده است. در این راستا بیشتر سربازانی که به خدمت گرفته شدند، در مرز شمالی اسرائیل مستقر هستند تا برای هر سناریویی که به موازات عملیات زمینی به غزه شکل میگیرد، آماده باشند.
دو رویکرد در کابینه مطرح است.
نخست، اینکه در نتیجه عملیات زمینی و ضربه مهلک به حماس، حزب الله منصرف شود و به نبرد نپیوندد.
دوم، اینکه حزب الله نمیتواند کنار بکشد، بنابراین فرصت را غنیمت میشمارد و از شمال به حملات اسرائیل پاسخ خواهد داد.
اسرائیل به وسیله امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه که به تل آویو سفر کرده بود، پیام روشنی به لبنان ارسال کرد و آن اینکه از افزیش تنش خودداری کند.
منبع: راهبرد معاصر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
خدا کمکتان کند فلسطین قهرمان ماشالله