جام جم آنلاین اصفهان؛ بهرام سبحانی رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، سعید عسگرزاده دبیر انجمن سنگآهن ایران، حمیدرضا فولادگر مشاور دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، محمدجواد براتی مدیر روابط عمومی فولاد مبارکه و احمدرضا طحانیان مدیرعامل شرکت نمایشگاه بینالمللی استان اصفهان در افتتاحیه این نمایشگاه حضور داشتند.
در آیین افتتاحیه و در جریان برگزاری این نمایشگاه، جمعی از مسئولان به بیان دیدگاههای خود در حوزه وضعیت معدن و صنایع معدنی کشور و الزاماتی که باید برای بهبود شرایط فولادسازان در نظر گرفته شود پرداختند. خلاصهای از این سخنان را در ادامه مطلب میخوانید:
بهرام سبحانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در افتتاحیه و پنل تخصصی پانزدهمین نمایشگاه بینالمللی متالکس؛
ایران بازیگری اساسی در بازار فولاد منطقه است
نمایشگاههای مختلفی در زمینه صنعت فولاد در جایجای کشور برگزار میشود و امروز اصفهان بهعنوان قطب صنعت فولاد کشور میزبان نمایشگاه متالکس است. پیشرفتهای صنعت فولاد باعث شده امروز ایران به یکی از بازیگران اساسی در بازار منطقه تبدیل شود. در حال حاضر، ایران حدود ۳۰ میلیون تن فولاد تولید میکند و در ردهبندی انجمن جهانی فولاد دارای رتبه دهم است. قرار بود در سال ۱۴۰۴ به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد برسیم و این در حالی است که به خاطر مشکل برق، کار تعدادی از فولادسازان متوقف شده و برق تا ۹۰ درصد برای این تولیدکنندگان محدود شده است.
تولید این میزان از فولاد طبق برنامه، نیازمند انرژی است؛ اما در سالهای گذشته، گاز و برق صنعت فولاد که صنعتی اشتغالزا و سودآور است با محدودیت مواجه شده است. فولاد ارز خوبی را برای کشور تأمین میکند؛ چراکه نیمی از تولید کشور صادر میشود. امروز با توجه به ظرفیت ۴۵ میلیون تنی کشور، حدود ۱۵ میلیون تن ظرفیت خالی است و دلیل آن محدودیتهایی است که فولادسازان با آن دستوپنجه نرم میکنند.
ایران یکی از کشورهای مستعد برای تولید فولاد است و به همین دلیل باید محدودیتها برای فولادسازان رفع شود. علاوه بر این، صنعت فولاد یکی از صنایعی است که برای تولید هر تن محصول و توسعه آن صنایع دیگری نیز ایجاد میشود که این صنایع نیز میتوانند اشتغالزایی کنند. پیشرانهای این صنعت امروز در این نمایشگاه حضور دارند و خوشحالیم که بسیاری از شرکتهای فولادی با اتکا به توان داخلی، روند تولید خود را ادامه میدهند.
امروز حدود ۷۵ درصد از ظرفیت تولید فولاد دنیا استفاده میشود. در کشور نیز ۱۵ میلیون تن از ظرفیت کشور خالی است. نتیجه میگیریم با برنامهریزی و اقدامات متناسب باید از زیان سرمایهگذاران و بازار سرمایه جلوگیری کنیم. حداقل حدود ۷۵ درصد از ظرفیت یک کارخانه تولید فولاد باید در حال تولید باشد تا این کارخانه سوددهی داشته باشد، ولی امروز فولادسازان کشور با مشکلاتی نظیر بخشنامههای خلقالساعه و سایر تصمیمات نامناسب روبهرو هستند.
صنعت فولاد کشور دائماً در حال پیشرفت بوده و وابستگی آن به خارج از کشور در حال کاهش است. حُسن این نمایشگاهها در این است که تولیدکنندگان و مصرفکنندگان تجهیزات، قطعات و مواد اولیه میتوانند با یکدیگر آشنا شوند. همین پیشرفتها باعث شده امروز به یکی از بازیگران اساسی در بازار منطقه تبدیل شویم و حیف است که از این ظرفیتها استفاده نشود.
صادرات فولاد نیازمند تقویت زیرساختهای موجود است
اگر بخواهیم ۲۰ میلیون تن فولاد صادر کنیم، نمیتوانیم به دلیل نبود زیرساختهای بندر و حملونقل به این میزان برسیم. به همین دلیل یک نهاد دولتی باید مسئول پیگیری این مشکلات شود تا صنعت فولاد که صنعتی ارزآور است بتواند محصولاتی را با کیفیت جهانی به بازارهای بینالمللی عرضه کند.
توسعه صنعت فولاد و تولید محصولات فولادی موضوعاتی پیچیده و بههمپیوستهاند که باید گرههای آن باز شود. تأمین برق و گاز نیازمند ایجاد زیرساختها توسط دولت است و باید در این زمینه برنامهریزیهای بیشتر و اقدامات بهتری در دستور کار قرار گیرد.
صنعت فولاد نمیتواند بدون برنامهریزی، ظرفیتهای تازه یا توسعههای جدید ایجاد کند. با این همه، فولادساز نباید به فکر تولید برق و گاز خود باشد. هر کاری در کشور مسئول خود را دارد، ولی امروز کشور دچار بیبرنامگی شده و بار روی دوش سرمایهگذار افتاده است.
نکته دیگر این است که تجارت فولاد نیز دچار مشکلات زیادی است و دولت باید در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهد. امروز حدود ۱۰ میلیون تن فولاد مازاد داریم، ولی دولت با دستورالعملهای مختلف، مشکلاتی را در زمینه صادرات وجود آورده است.
این در حالی است که طی سالهای گذشته، در بازار منطقه بازارسازیهای خوبی توسط فولادسازان انجام شده و نمیتوان بهیکباره صادرات کشور را قطع کرد؛ چون معادلات بینالمللی بسیار پیچیده است و بازاری که از دست رفت دیگر قابل بازگشت نیست.
حمیدرضا فولادگر، عضو شورای عالی اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و مشاور دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام:
محدودیتهای انرژی گریبانگیر صنعت فولاد کشور است
مشکلات انرژی نظیر محدودیتهای گاز و برق در فصول مختلف سال از جمله چالشهایی است که امروزه به مشکلی بزرگ برای فولادسازان کشور تبدیل شده است.
زنجیره تولید فولاد از اهمیت زیادی برای صنعت و اقتصاد کشور برخوردار است و بدون داشتن یک سند برای توسعه آن، نمیتوانیم شاهد پیشرفت این زنجیره باشیم. البته پیشنهادها و اقداماتی در طول این سالها انجام شده، اما سند مدونی که دولت بهعنوان بخش حاکمیتی در اختیار این صنعت بگذارد هنوز وجود ندارد. علاوه بر این، چالشها و تهدیدهایی در صنعت فولاد وجود دارد که نبود سنگآهن برای تولید فولاد یکی از این چالشهاست. برای فائق آمدن بر این مشکل باید اکتشافات جدید و معدنکاری فراسرزمینی در دستور کار قرار بگیرد.
نبود استخراج با فناوری بالا و بهروز یکی دیگر از عواملی است که صنعت فولاد را تهدید میکند. در این زمینه نیازمند تحولی عظیم هستیم؛ بهطور مثال، برخی از دامپتراکهای موجود امروز بهدلیل تحریم از کار افتادهاند، اما در این زمینه میتوان از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان استفاده کرد.
مشکلات انرژی نظیر محدودیتهای گاز و برق در فصول مختلف سال نیز از جمله این چالشهاست و صنایع طبق برنامه هفتم باید بهصورت خودتأمین این مشکل را حل کنند. این در حالی است که امروز تمرکز صنایع باید بر کار خودشان باشد. این ضعف ماست که نمیتوانیم بخش خصوصی را برای سرمایهگذاری در حوزه تولید برق فعال کنیم.
مدیریت برق صنعت کشور به مدیریت خاموشی تبدیل شده و امروز برای رفع نیاز برق کشور شاهد محدود کردن برق صنایع هستیم. این موضوع نیز باید اصلاح شود تا سرمایهگذاران در عرصه تولید برق بیشتر ورود کنند.
اصلاح ساختار شرکتهای فولادی و افزایش بهرهوری یکی از اقدامات دیگری است که باید در دستور کار قرار بگیرد تا چالشهای این شرکتها کمتر شود؛ بهطور مثال، فولاد مبارکه در این زمینه اقدامات خوبی مانند کاهش مصرف آب و ایجاد تصفیهخانهها را رقم زده است که باید از این شرکت برای کاهش مصارف و پیشرو بودن در این زمینه تشکر کرد.
محمد ناظمیهرندی، معاون تکنولوژی فولاد مبارکه:
آینده فولاد مبارکه در گرو توجه به نوآوری است
اصفهان پایتخت تولید فولاد کشور است و برگزاری پانزدهمین نمایشگاه متالکس در اصفهان به نظر میرسد یک ضرورت بوده است.
در این نمایشگاه غرفه فولاد مبارکه در سه بخش پذیرای عموم بازدیدکنندگان بود. در بخشی از این غرفه، عموم بازدیدکنندگان میتوانستند با دستاوردهای فولاد مبارکه از جمله پروژههای زیستمحیطی و سرمایهگذاریهای فولاد مبارکه درزمینه مصرف بهینه انرژی و انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی و مساعدتهای شرکت در توسعه مناطق محروم آشنا شوند. دستاوردهای باشگاه فولاد مبارکه سپاهان نیز از دیگر موضوعاتی بود که در غرفه شرکت به آن پرداخته شده بود.
بخش دوم غرفه فولاد مبارکه بهصورت تخصصیتر به فعالیتهای شرکت درزمینه تولید انواع گریدهای فولادی خاص، زنجیره فولاد، مباحث مربوط به خرید و ارتباط مشتریان با شرکت اختصاص داده شده بود و بخش سوم آن به فعالیتهای شرکت در حوزه نوآوری و همچنین اقدامات مربوط به حمایت از شرکتهای دانشبنیان اختصاص داده شده بود.
فولاد مبارکه طی سالهای گذشته خدمات متنوعی برای تقویت زیرساختهای کشور انجام داده است که بهطور قطع منافع آن به تمام کشور خواهد رسید. از جمله این خدمات میتوان به نیروگاه سیکل ترکیبی ۹۱۴ مگاواتی این شرکت که فاز اول آن بهزودی به بهرهبرداری میرسد اشاره کرد. این نیروگاه از نظر مصرف بهینه انرژی در کشور و زمان احداث آن که حدود ۱۶ ماه بوده است کمنظیر است و رکوردی جدید در سرعت ساخت نیروگاه در کشور به ثبت رسانده است. شایسته است از تمامی تیم مدیریتی و سازندگان و مجریان این پروژه قدردانی کنیم.
سعید عسگرزاده، دبیر انجمن سنگآهن ایران:
ضرورت جهتگیری صحیح در صنایع معدنی کشور
من دلسوزانه عرض میکنم که باید جهتگیری بهتری در عرصه حاکمیت صنایع معدنی کشور انجام شود. نقص بزرگی در زنجیره آهن فولاد وجود دارد و آن اینکه امروز در ساختار حکمرانی، ژنرالی در عرصه صنعت فولاد وجود ندارد. البته در دولت و مجلس ساختارهایی وجود دارد، اما متأسفانه افراد متخصص کمی در آن حضور دارند؛ درحالیکه باید از ظرفیتهای موجود نظیر افراد باتجربه در این حوزه استفاده شود.
شرکتهای معدنی و صنایع معدنی کشور هماهنگیهای لازم را برای حل مشکلات درونی این صنعت دارند و باید موضوع حکمرانی با استفاده از مشاوره بزرگان و موسپیدان این صنعت حل شود.
نادر سلیمانی، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران:
کاهش سه میلیارد دلاری درآمد سالانه شرکتهای فولادساز بهدلیل محدودیتهای انرژی
نقش فولاد مبارکه در صنعت فولاد کشور را میتوان در سه بخش تولید، توسعه و مشکلاتی که این شرکت برای حل آنها وارد میدان شده است تقسیم کرد. فولاد مبارکه با تولید بیش از 10 میلیون تن فولاد، دِین خود را به کشور ادا کرده است.
در شرایطی که انجمن بارها به مسئولان هشدار داده بود که عدم توسعه نیروگاههای کشور در آینده نهچندان دور، صنعت کشور را با مشکل مواجه میسازد، شاهد این هستیم که فولاد مبارکه در حوزه توسعه نیروگاهی نیز سرمایهگذاری میکند و وارد میدان میشود. به عبارت بهتر، فولاد مبارکه در این حوزه نیز با نگاه ملی پیشقدم شده و ضمن اینکه مشکلات خود را حل کرده، به مدد دولت نیز آمده است، اگرچه این اقدامات جزو تکالیف فولاد مبارکه و صنایع فولادی کشور نیست.
اگر صنایع نیروگاهی مستقر در وزارت نیرو از الگوی فولاد مبارکه استفاده میکردند، امروز با محدودیتهای شدید انرژی مواجه نبودیم.
وقتی برق و گاز فولاد مبارکه قطع یا با محدودیت شدید مواجه میشود، دستکم تولید 3 میلیون تن تولید فولاد و به نرخ امروز دستکم 3 میلیارد دلار از دست رفته است. مگر برای ساخت یک واحد نیروگاه چقدر بودجه نیاز است که در سال 3 میلیارد دلار را فقط در یکی از کارخانههای کشور از دست میدهیم؟
باید به فولاد مبارکه تبریک گفت که علیرغم همه مشکلات موجود چنین نقشآفرینی در توسعه صنعتی و اقتصادی کشور دارد.
امیرحسین کمیلی، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت اصفهان:
فولاد مبارکه باعث چرخیدن چرخ هزاران شرکت و صنایع دیگر در کشور میشود
با چرخیدن چرخ فولاد مبارکه بهعنوان یک صنعت مادر، چرخ حدود 3 هزار شرکت بهطور مستقیم و بیش از 4 هزار شرکت بهطور غیرمستقیم در بالا و پاییندست این شرکت در کل کشور به گردش درمیآید و این نشاندهنده عمق نفوذ و اثربخشی این مجتمع صنعتی در کشور است.
وجود این میزان کارگاه و کارخانه، به اضافه تولید انواع محصولات کیفی و متنوع و همچنین میزان صادرات و ارزآوری فولاد مبارکه اهمیت تداوم حرکت و تولید در این شرکت را برای کل صنعت و اقتصاد کشور دوچندان میکند.
در فولاد مبارکه پروژههای توسعهای زیادی ازجمله احداث نیروگاه 914 مگاواتی و نیروگاه خورشیدی در حال انجام است و میتواند در تأمین انرژی موردنیاز بخش تولید و حرکت در مسیر فولاد سبز مؤثر باشد.
فولاد مبارکه در حوزه استفاده از نوآوری و فناوریهای جدید نیز عملکرد خوبی داشته است و در سایر بخشها نیز پیشران صنعت بوده است.
نقشآفرینی این شرکت در همه حوزهها گواه این است که باید بیشازپیش، از این صنعت مادر و زاینده حمایت کرد.
یونس حمزوی، مدیر فروش داخلی فولاد مبارکه:
واردات ورقهای فولادی نباید به تولیدکننده ضرر برساند
نمایشگاه متالکس نقش مؤثری در آگاهیبخشی و به اشتراکگذاری تجارب و دستاوردهای شرکتهای حوزه فولاد و ریختهگری دارد.
درباره شرایط تولید و بازار فولاد باید گفت فولاد مبارکه هیچگاه مخالفتی با واردات ورقهای فولادی به کشور نداشته است، اما این واردات باید با برنامه و هدفمند صورت گیرد و نباید به تولیدکننده ضربه بزند.
اگر قرار است واردات داشته باشیم، باید آن دسته از ورقها و محصولات فولادی خاص که دانش و توان تولید آنها در زنجیره فولاد کشور وجود ندارد یا بهاندازه کافی در داخل تولید نمیشود، وارد گردد. امید داریم با برنامهریزی مناسب بتوانیم از حداکثر ظرفیتهای تولیدی فولادسازان کشور بهخوبی استفاده کنیم.
داود فروتن، مدیرعامل فولاد تاراز:
تمرکز فولاد تاراز بر تولید گالواتاراز
خوشبختانه در سال جاری، شرکت فولاد تاراز فعالترین طرحهای توسعه را در گروه فولاد مبارکه در دست اجرا دارد. علاوه بر به ثمر نشستن طرحهای توسعه، تمرکز این شرکت امسال بیشتر بر تولید ورق گالواتاراز است؛ ورق گالوانیزهای با پوشش رنگی که مقاومت بیشتری نسبت به ورق گالوانیزه دارد و در بازار با اقبال خوبی مواجه بوده است.
از ابتدای سال جاری تا کنون در زمینه صادرات ورق گالوانیزه و گالواتاراز دستاوردهای خوبی داشتهایم. گالواتاراز علاوه بر صنعت لوازم خانگی بهصورت ویژه در قسمت سازههای فلزی واحدهای انرژی خورشیدی که نیاز به مقاومت در برابر شوره دارد، مورد استفاده قرار میگیرد.
وحید یعقوبی، معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
صنعت فولاد در رأس همه صنایع کشور در حال خدمت به منافع ملی است
امروز فولادسازان بزرگ کشور بهدلیل قطعی برق و محدودیتهای ناشی از تأمین انرژی مورد نیازشان در حال تعطیلی به سر میبرند و این یک واقعیت تلخ است. کمبود برق در کشور باعث شده صنعتی مثل صنعت استراتژیک فولاد با توقف تولید مواجه شود.
متأسفانه در سال 1400 نیز قطعی برق در صنعت فولاد باعث شد 4 میلیون تن از برنامه عقب بمانیم. خسارتی که به واسطه قطعی انرژی (برق و گاز) در چند سال گذشته به صنعت فولاد وارد شده بسیار سنگین است.
فولادسازان با همکاری وزارت صمت و وزارت نیرو به سمت احداث نیروگاههای خودتأمین حرکت کردند. وقتی در صنعت فولاد اقدامات ملی در این سطح صورت میگیرد، شرکتهای بزرگ فولادی در این عرصه پیشتاز هستند و در رأس آنها فولاد مبارکه است که مانند همیشه در تأمین منافع ملی کشور پیشرو بوده است. در همین زمینه، فولاد مبارکه نیز وارد عمل شده و فاز یک نیروگاه 940 مگاواتی سیکل ترکیبی این شرکت به زودی وارد مدار خواهد شد که تقاضای زیادی را از دوش وزارت نیرو برمیدارد. فاز دوم این نیروگاه قرار است تا دو سال آینده به بهره برداری برسد و با این اوصاف کل نیاز فولاد مبارکه بهعنوان بزرگترین شرکت فولادی کشور از شبکه برق مرتفع خواهد شد و به سمت نیروگاه خودتأمین سوق خواهد یافت.
درست است که فولاد مبارکه وارد عرصه نیروگاهسازی شده، اما فولادسازان رسالتی در این زمینه ندارند و این وظیفه و رسالت دولت است که زیرساختهای موردنیاز فولادسازان را مهیا سازد؛ اما فولادسازان، از جمله فولاد مبارکه، به این نتیجه رسیدند که عدمالنع ناشی از محدودیتهای برق به قدری زیاد است که شاید بهتر باشد در زمینه نیروگاهسازی سرمایهگذاری کنند و این اقدامی علاوه بر رسالت خودشان بوده است.
نکته دیگر در خصوص نیروگاه فولاد مبارکه این است که این شرکت با حذف برخی فرایندهای غیرضروری، به کار خود سرعت داده است. در واقع از صدر تا ذیل فولاد مبارکه بسیج شدهاند تا این نیروگاه زودتر از موعد مقرر به بهرهبرداری برسد و این امر یک رکورد در احداث نیروگاههای کشور به شمار میآید و برای کل صنعت فولاد مایه افتخار است.
فولاد مبارکه سرمایهگذاریهای دیگری نیز در کشور انجام داده که میتواند الگوی سایر فولادسازان قرار گیرد و آن توجه به نیروگاههای تجدیدپذیر است. در گروه فولاد مبارکه هم در خصوص نیروگاههای سیکل ترکیبی و هم نیروگاههای خورشیدی و هم نیروگاههای بادی کار میشود. بنابراین صنعت فولاد در رأس همه صنایع کشور در حال خدمت به منافع ملی است.
زیرساختهای موردنیاز صنعت فولاد در بخشهای مختلف انرژی و لجستیک متناسب با توسعه این صنعت رشد نیافته است؛ بنابراین برای تحقق افق 1404 و بعد از آن 1410 یکی از چالشهای اساسی صنعت فولاد، مبحث زیرساختها در زمینههای مختلف است.
اگر نگاه ما به تولید فولاد ایران، یک نگاه صادراتمحور در قیاس جهانی باشد که توان رقابت با رقبای منطقهای و جهانی داشته باشد باید یک عزم ملی در این زمینه وجود داشته باشد.
مهران محجوبنژاد، معاون برنامهریزی شرکت فولاد تکنیک:
سهم ۱۴ درصدی صنعت فولاد در صادرات غیرنفتی
در سال ۱۴۰۱ کل صادرات زنجیره فولاد کشور معادل ۶.۸ میلیارد یورو بوده که سهم ۱۴ درصدی در صادرات غیرنفتی کشور داشته و طبق گزارشها، میزان صادرات مواد اولیه نسبت به سالهای گذشته بسیار کمتر شده است.
در سال 1392، ظرفیت تولید فولاد کشور ۲۲ میلیون تن در سال بوده که امسال این عدد به ۴۵ میلیون تن رسیده است. این در حالی است که میزان واقعی تولید امروز به حدود ۳۰ میلیون تن رسیده است. محدودیتهای ناشی از انرژی طی سالهای گذشته باعث شده این میزان فولاد در کشور تولید نشود.
یکی از پیشرفتهای صنعت فولاد کشور این بوده است که تولید گندله در کشور از سال 1392 تاکنون حدود ۲.۵ برابر شده و به همین دلیل، کسریهایی که طی سالهای گذشته احساس میشد امروز بسیار کاهش یافته است. واردات زنجیره فولاد کشور نیز در سال ۱۴۰۲ چیزی حدود ۱.۲ میلیون تن با ترکیب ۸۲۹ هزار تن محصولات تخت فولادی و ۴۰۰ هزار تن محصولات طولی فولادی است.
صنعت فولاد با کمبود زیرساختها مواجه است؛ بهطور مثال، امروز فولادسازان در حال انتقال آب برای حل مشکلات خود هستند. همچنین در زمینه گاز نیز فولادسازان با ۲.۸ میلیارد دلار عدمالنفع به دلیل محدودیتهای مربوطه مواجهاند و حل این مسئله نیازمند ۸۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری در این زمینه است. بنادر، منابع مالی، تأمین برق و زیرساختهای ریلی نیز از دیگر چالشهاست که باید مد نظر قرار بگیرد. درمجموع این صنعت برای پایداری خود به ۲۴ میلیارد یورو نیاز دارد.
در زمینههای زیستمحیطی باید بگوییم دنیا به سمت تولید فولاد سبز رفته و بیشتر از قراضه برای تولید فولاد خام استفاده میکند که باعث کم شدن مصرف آب، انرژی و منابع دیگر میشود. امروز در دنیا ۲۵ میلیارد تن فولاد وجود دارد که بهصورت منظم در حال تبدیل شدن به قراضه است.
در مجموع میتوان گفت رسیدن به همه این اهداف باید متولی وجود داشته باشد تا معدن و صنایع معدنی به سرمنزل مقصود خود برسند.
/* هاجر مقضی خبرنگار جام جم آنلاین
بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در قبال ایران دارد؟
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رضا جباری: درگفتوگو با «جام جم»:
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم: