یانوش کروین میکه، سال ۲۰۱۷ در ارتباط با موضوع برابری زنان و مردان، در دفاع از حقوق کمتر زنان نسبت به مردان دلیل آورد که زنان ضعیفتر، کوچکتر و احمقتر از مردان هستند. البته پارلمان اروپا به خاطر همین نظرها، یانوش کروین میکه را جریمه مالی سنگینی کرد. اما باید گفت این سیاستمدار لهستانی با این دیدگاههای ضدزن در پارلمان اتحادیه اروپا تنها نیست و ابعاد این مشکل بزرگ اجتماعی بسیار عمیق است. پس از آن چند رسانه اروپایی، از جمله مجله پولیتیکو و ساندی تایمز در بریتانیا، گزارشهایی درباره دهها مورد مزاحمت جنسی زنان در پارلمان منتشر کردند.این گزارشها به طور عمده به زنانی اشاره میکنند که در پارلمان اتحادیه اروپا توسط مردان نماینده مورد تعرض قرار گرفتهاند. گفته شده است نمایندگان مرد پارلمان اتحادیه اروپا در مواردی در ازای به دست آوردن شغل یا رسیدن به خواست سیاسی زنان، آنها را مورد اذیت و آزار قرار داده یا به آنها تعرض کردهاند.برای اولین بار نشریه ساندی تایمز از وقوع تعرض جنسی نسبت به زنان جوانی خبر داد که به عنوان کارمند پارلمان اروپا مشغول به کار هستند. این روزنامه در مقاله خود از پارلمان اروپا به عنوان بستری مناسب برای وقوع آزار جنسی یاد کرد و نوشت این تعرضات از سوی برخی از اعضای بلندپایه پارلمان انجام شده است.گفته میشود تاکنون ۸۷ زن و ششمرد قربانی تعرض جنسی اعضای پارلمان اروپا شدهاند. همینطور بیبیسی نیز از قول یک زن مجلس فرانسه به نام مارین توندلیه -که به عنوان دستیار در مجلس ملی فرانسه کار میکرده- از وجود فهرست سیاه نمایندگانی سخن گفت که زنان را مورد تعرض قرار میدادند. شدت تعرض جنسی در پارلمان فرانسه به حدی بوده که توندلیه به بیبیسی گفته، زنان پارلمان همواره مواظب بودند حتی در آسانسور با مردان تنهانشوند.
سوءاستفاده از نفوذ سیاسی
خانم تری راینتکه، نماینده فراکسیون حزب سبزها در پارلمان اتحادیه اروپا میگوید امری عجیب نیست که قربانیان مزاحمتها و تقاضاهای جنسی در پارلمان اروپا نام خود را پنهان کنند و کمیسیون شکایتهای پارلمان نیز به طور رسمی از این ماجرا بیخبر باشد.
نماینده فراکسیون حزب سبزها در پارلمان اتحادیه اروپا توضیح میدهد بسیاری از این قربانیان، کارمندان زیردست این مردان هستند. آنها این مزاحمتها را گزارش میدهند، اما حاضر نیستند نام خود را بیان کنند، زیرا میترسند در صورت افشای نامشان، شغل خود را از دست بدهند یا به گونهای دیگر تنبیه شوند.به نظر میرسد شیوه مزاحمت جنسی همواره ثابت است. مردانی که قدرت سیاسی دارند یا دستکم فکر میکنند چنین قدرتی دارند، از زنان در اشکال مختلف سوءاستفاده جنسی میکنند و باور دارند به خاطر نفوذشان مورد بازخواست قرار نمیگیرند.
کمپهای پناهجویی که در آن به زنان تعرض میشود
به اعتقاد خانم تری راینتکه -که خودش نیز تجربه مزاحمت جنسی دارد- هر زنی در پارلمان اروپا میتواند دستکم نام دو مرد را بیان کند که از نفوذ سیاسی خود برای طرح رابطه جنسی استفاده کرده است. پارلمان اروپا چهارشنبه (۲۵ اکتبر ۲۰۱۷/سوم آبان ۱۳۹۵) در نشستی به این موضوع رسیدگی کرد. نمایندگان حزب سبزهای آلمان خواسته بودند زنان در صورت افشاگری، از نظر حقوقی پشتیبانی شوند. آنتونیو تایانی، رئیس پارلمان اتحادیه اروپا اعلام کرد از شنیدن این اتهامات بهشدت تکان خورده شده است. با این همه، او حاضر نیست یک کمیسیون ویژه در پارلمان اتحادیه اروپا، بررسی این اتهامات را به عهده گیرد. یورو نیوز درباره آزارها و تعرضات جنسی در ۲۵ نوامبر ۲۰۱۷ نوشت: «... زنان در پارلمان اروپا هم مرتب قربانی مزاحمتهای جنسی همکاران مرد خود میشوند. نشان آن سخنان یکی از نمایندگان پارلمان در صحن علنی روز چهارشنبه بود. وی گفت مانند میلیونها زن دیگر در جهان، وی هم مورد اذیت و آزار جنسی قرار گرفته است. پارلمان اروپا در دستور کار خود در روز چهارشنبه موازین ویژه برای اجرای تدابیر سختی علیه عوامل آزارهای جنسی که در اغلب موارد مردان هستند قرار داده است...» آنتونیو تایانی، رئیس پارلمان اروپا میگوید از سال ۲۰۱۴ تا امروز موارد محدودی شکایت از مردان نماینده پارلمان درباره آزارهای جنسی شده است. نمایندگان زن پارلمان این موضوع را رد میکنند و میگویند بیشتر نمایندگان زن پارلمان مورد آزار جنسی قرارگرفتهاند، اما به دلیل حفظ آبرو و اعتبار از افشاگری درباره آن پرهیز کردهاند. سوفی انت ولت، نماینده سبزهای پارلمان میگوید: «... من یک زن هستم و بهصراحت میگویم مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفتهام. خیلی افتخار نمیکنم بگویم مانند اغلب زنان در این باره سکوت کردهام و تنها با چشمپوشی سعی کردهام آنرا فراموش کنم. البته این موضوع کاملا ما را اذیت میکند. شما احساس تحقیر میکنید، فکر میکنید کوچک و خوار انگاشته شدهاید.»
زنان پارلمان میگویند پیشروترین مردان سیاسی نیز هنوز اثرات مخرب آزار و اذیت جنسی روی زنان را درک نکردهاند. به همین دلیل انتظار زیادی از مردانی چون نماینده واپسگرای لهستان که پیشتر هم اعلام کرده بود زنان هوش کمتری از مردان دارند، نمیرود.
یانوش کروین میکه، نماینده لهستان از حزب راستگرای مردم به خبرنگار یورو نیوز گفت: «برخی زنان دوست دارند تحقیر شوند و برخی دیگر نمیخواهند. مردان بهطور طبیعی میدانند به چه دسته از زنان میتوان نزدیک شد و به چه گروهی نمیتوان نزدیکی کرد.»
از سخنان این نماینده پارلمان اروپا میتوان دریافت کدام دسته از افراد در این نهاد ارشد به اصطلاح قانونگذاری در قاره اروپا میتوانند هدف مستقیمتر و سهلممتنعتری برای متعرضان جنسی باشد. در گزارشهای نهادهای اجتماعی و کارشناسان روانشناسی از جمله متخصصانی در همان پارلمان اروپا، بیشترین عواملی که باعث هدف قرار گرفتن برای تعرض میشود، لباسهای نامناسب از جمله دامن کوتاه یا لباسهای چسبان و سپس تنها ماندن زن و مرد در اتاقهای دربسته و خوردن مشروبات الکلی ذکر شده است.
یورونیوز در انتهای گزارش خود میگوید سخنان یانوش کروین میکه به خبرنگارشان در پارلمان اروپا میتواند عواقبی برای این نماینده پارلمان اروپا که آمده تا نماد جوامع پیشرفته اروپایی باشد، داشته باشد. اما موضوع تعرضات جنسی و آزار و اذیتهایی از این دست به مراکز قانونگذاری و عالیترین مراجع نظارتی اروپا منحصر نشد و حتی در سطح بالاترین نهادهای سیاسی جهانی همچون سازمان ملل و شورای امنیت مطرح شد. یعنی عالیترین ارگانها و سازمانهایی که برای امنیت ملتهای دنیا تصمیمگیری میکنند. برای دریافت این مطلب بازهم به گزارشهای رسانههای غربی و این بار گزارش خود سازمان ملل توجه کنید.
۷۰ درصد کارکنان سازمان ملل در معرض مزاحمتهای جنسی
براساس گزارشی که سازمان ملل متحد در ژانویه ۲۰۱۹ منتشر کرد، بیش از دو سوم کارکنان این نهاد بینالمللی و مؤسسات وابسته به آن در دو سال گذشته، مزاحمت جنسی را در محیطهای کار یا مهمانیها و مجالس سازمان ملل تجربه کردهاند. به گزارش خبرگزاری رویترز، در یک نظرسنجی که مؤسسه دلویت از طرف سازمان ملل در بین ۳۰ هزار و ۳۶۴ کارمند این نهاد بینالمللی انجام داده، فقط ۱۷درصد از کارکنان سازمان ملل بدون تجربه مزاحمت جنسی به وظایف خود عمل کردهاند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، شامگاه سهشنبه ۱۵ ژانویه ۲۰۱۹/ ۲۵ دی ۱۳۹۷ با انتشار یک نامه سرگشاده اعلام کرد: «اول اینکه ما راه درازی در پیش داریم تا بتوانیم بدون هیچ پروایی مزاحمتهای جنسی را مطرح کنیم و آن را به بحث بگذاریم. دوم، احتمال دارد [در بین کارکنان] احساس بیاعتمادی مداوم، احساس انفعال و عدم پاسخگویی وجود داشته باشد.»
نظرسنجی سازمان ملل از کارکنانش درباره تجربه مزاحمت جنسی در چارچوب کارزار «من هم» درباره مزاحمتهای جنسی در سراسر جهان انجام شده است. براساس این نظرسنجی ۲۱.۷درصد اشخاصی که در نظرسنجی سازمان ملل شرکت کردهاند، در معرض مزاحمتها و کنایهها و شوخیهای جنسی قرار داشتند. ۱۴.۲درصد در معرض کنایههایی درباره نحوه پوشش خود، فعالیتهای جنسی و قد و قامت خود قرار داشتند. ۱۳درصد هم مزاحمت کامل جنسی را تجربه کردهاند. ۱۰.۹درصد از کارکنان سازمان ملل که در این نظرسنجی شرکت کردهاند گفتهاند در معرض اداها و ژستهای کنایهآمیز جنسی که سبب شرمساری آنها شده قرار داشتند. نیمی از اشخاصی که در این نظرسنجی شرکت کردهاند، گفتهاند در محل کار خود مزاحمتهای جنسی را تجربه کردهاند. ۱۷.۱درصد در برنامههای جانبی، جشنها و مهمانیها و بیش از ۷۰ درصد کسانی که از نظر جنسی مزاحم همکارشان شدهاند، مرد بودهاند. از هر سه نفری که مزاحمت جنسی را تجربه کرده، فقط یک نفر آن را اعلام کرده است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در نامه سرگشاده خود نوشته با تکیه بر این آمار، اکنون میتوان بهخوبی دریافت چه چیزهایی باید تغییر کند تا در آینده کارکنان سازمان ملل در محیطی بدون مزاحمتهای جنسی بتوانند به وظایفشان عمل کنند: «ما به عنوان سازمانی که برای پاسداشت حقوق و حرمت انسانها بنیان گذاشته شده، باید در مقابله با مزاحمتهای جنسی نمونه و معیار باشیم.» بعد از آنکه گزارشهایی از سوءاستفاده جنسی کارکنان سازمان ملل از زنان و کودکان در آفریقا منتشر شد، این نهاد بینالمللی تلاش کرد در این زمینهها شفافتر عمل کند.
تابستان ۲۰۱۸ مدیردفتر برنامه مشترک ملل متحد در مبارزه با اچآیوی و ایدز شش ماه زودتر از موعد استعفا کرد. او متهم شده بود به اینکه در دوران مدیریتش بر این دفتر، مزاحمتهای جنسی برای کارکنان افزایش پیدا کرده است. اما تراژدی مسأله تعرضات و آزار و اذیتهای جنسی وقتی عمیقتر میشود که از بالاترین نهادها و سازمانهای سیاسی و امنیتی جهان هم فراتر رفته و به مهم ترین موسسات فرهنگی و علمی جهان برسد. آکادمی نوبل که در نظر بسیاری از مشتاقان علم و فرهنگ و تمدن جهانی نمونه و الگوی والایی است نیز در دام آزار و تعرضات جنسی افتاد و بخشی از آن پس از حدود ۹۰سال که از تاسیس این آکادمی میگذرد به تعطیلی کشیده شد.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛