راحت مثل آب خوردن

از چهار سال دیگر قرار است رقابت‌های جام‌جهانی با حضور ۴۸تیم برگزار شود. آنهایی که در رابطه با فرمول برگزاری جام جهانی آشنا نیستند، باید بدانند جام جهانی در اولین دوره خود یعنی ۸۲سال پیش با حضور ۱۳تیم برگزار شد. سپس دو دوره به صورت ۱۶تیمی بود و در ادامه در سال ۱۹۵۰ مجددا ۱۳تیم در این تورنمنت شرکت کردند.

جام‌ های جهانی ۱۹۵۴ تا ۱۹۷۸ هم که هفت دوره است ۱۶تیمی بود.از جام جهانی ۱۹۸۲ به بعد تحول دیگری رقم خورد و تعداد تیم‌های شرکت کننده در این رقابت‌ها به عدد ۲۴ رسید. از جام جهانی ۹۸ نیز تعداد تیم‌ها به ۳۲ افزایش پیدا کرد.

حالا برای نخستین بار قرار است جام جهانی پرتعدادتر از هر زمانی برگزار شود، در واقع ۴۸ تیم در یک جام. این اتفاق از چهار سال دیگر رخ می‌دهد و دائمی است.

۴۸تیمی شدن جام جهانی یعنی این‌که تیم‌های بیشتر، ضعیف‌تر و درجه چندم‌تری بخت و اقبال حضور در جام جهانی را پیدا می‌کنند. این خوب است یا بد؟

فرمول آسیایی

البته ۴۸ تیمی شدن جام جهانی از مدت‌ها پیش اعلام شده بود. اکنون خبر جدیدتر مربوط به این است که نحوه صعود تیم‌های آسیایی به این رقابت‌ها چگونه خواهد بود؟ سایت کنفدراسیون فوتبال آسیا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده بود کمیته اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا نحوه راهیابی تیم‌های آسیایی به جام جهانی ۲۰۲۶ و همچنین جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۷ را در آماده سازی هشت جایگاه مستقیم و یک سهمیه پلی آف بین قاره‌ای را که به جام جهانی فوتبال اختصاص داده شده، تایید کرد.

کنفدراسیون فوتبال آسیا پس از افزایش تعداد تیم‌ها در جام جهانی فوتبال ۲۰۲۶ به ۴۸ تیم توسط فیفا، این سهمیه‌بندی را اعلام کرد.

مخالفان و موافقان

برای این‌که ۴۸ تیمی شدن جام جهانی را مورد بررسی قرار دهیم، باید دو موضوع بسیار اساسی را مرور کنیم.

۱ـ ۴۸تیمی شدن جام جهانی مورد مخالفت فدراسیون‌های فوتبال کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه، اسپانیا، انگلیس و چند کشور دیگر بود اما برخی فدراسیون‌ها بعد از مدتی چاره ای ندیدند جز این‌که این مسأله بپذیرند. دلیل مخالفت با ۴۸ تیمی شدن جام جهانی هم واضح است. در واقع این مخالفت از یک نوع انحصارطلبی نشأت می‌گیرد، چیزی که می‌گوید تیم‌های ضعیف را به جام جهانی راه ندهید تا جذابیت و هیجان این رقابت‌ها از بین نرود. اگر قرار باشد هر تیم ضعیفی به بزرگ‌ترین آوردگاه فوتبالی دنیا برسد، بخش مهم اعتبار این تورنمنت از بین می‌رود و در حد تورنمنتی بین قاره‌ای پایین می‌آید.

۲ــ طرف دیگر قضیه اصل مهم مساوات و برابری قرار دارد. پس از بررسی‌های فراوان در نهایت متولیان و سران فیفا به این نتیجه رسیدند که پیشرفت در فوتبال حق تمام بازیکنانی است که در سراسر جهان فعالیت دارند. این فرصت و این پیشرفت حق تمام کشورهاست. بنابراین فرمول برگزاری رقابت‌ها تا حد وسیعی تغییر کرد. بزرگ‌ترین جام فوتبال بیشتر «جهانی» شد. دیگر جام جهانی با عدالت بیشتری برگزار می‌شود و قرار نیست تقریبا در انحصار پولدارها، قدرت‌ها و مدعیان باشد.

جام جهانی دیگر رویا نیست

حالا دیگر راحت‌تر و بهتر از هر زمانی به جام جهانی صعود می‌کنیم. نه دیگر در خطر حذف قرار می‌گیریم و نه در خطر از دست دادن کلی رقابت‌ها. دور زمانی نبود که تیم ملی ایران در مرحله پلی آف باید به این کشور و آن کشور می‌رفت. مثلا سر از ملبورن استرالیا در می‌آورد یا این‌که راهی ایرلند می‌شد اما اکنون اوضاع متفاوت است. صعود مثل آب خوردن است و بعید است کار به اما و اگر بکشد مگر این‌که تیم ملی با عملکرد مفتضحانه‌ای همه را ناامید کند. از سوی دیگر رسیدن به جام جهانی پروسه زمانی یک سال و حتی بیشتر از آن را نمی‌خواهد. همه چیز خیلی سریع انجام می‌شود و داستانی طولانی پشت آن شکل نمی‌گیرد. به هر حال ۴۸تیمی شدن جام‌جهانی هر چند معایبی هم دارد اما حداقل باعث خوشحالی بسیاری از فدراسیون‌های فوتبال در سراسر جهان شده است. جام جهانی دیگر رویا نیست به‌خصوص برای تیم‌های پرشمار آسیایی.