مصطفی فیض اردکانی: سرمایه گذاری کلید جهش در صنعت پتروشیمی

پیشینه‌ فعالیت صنعت پتروشیمی به سال ۱۳۴۲ و بهره‌برداری از واحد تولید کود شیمیایی مجتمع پتروشیمی شیراز برمی‌گردد.

بعد از گذشت یک سال یعنی در سال ۱۳۴۳ شرکت ملی صنایع پتروشیمی تحت پوشش شرکت ملی نفت ایران تأسیس شد. صنعت پتروشیمی رتبه اول صادرات غیرنفتی را دارد و یکی از بخش های اصلی صنعت کشور است.

دکتر سيد مصطفي فيض اردكاني، از مدیران صنعتی کشور که مدير عامل شرکت پلی‌پروپیلن جم را بین سالهای 1399 تا 1401 بر عهده داشته است؛ با اشاره به اینکه به صنعت پتروشمی ایران بسیار امیدوارم، اظهار کرد:  این صنعت می تواند موتور محرک و شتابنده اقتصاد کشور باشد.

این تحلیل‌گر حوزه‌ سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی افزود: با توجه به اینکه ذخایر نفت و گاز خوبی در اختیار کشور است و از این نظر موقعیت ویژه ای دارد  می‌تواند به یکی از بهترین‌های پتروشیمی جهان تبدیل شود.

 دکتر سيد مصطفي فيض گفت: با توجه به تجربه اندوخته در نیم قرن اخیر در صنعت پتروشیمی و ایجاد بسترهای مناسب برای سرمایه گذاری خارجی و داخلی از سوی بخش خصوصی و البته سیاست گذاری هایی که از جانب دولت انجام می شود می توان ضمن تولید محصولاتی در تراز بین المللی، با توسعه صنايع پايين دست اشتغال آفريني كرده و موجب خلق ارزش شويم.

 كمبود خوراك

دکتر سيد مصطفي فيض که تجربه موفق مدیریت شرکت پلی‌پروپیلن جم را در کارنامه خود ثبت کرده است؛ در مورد  اينكه با وجود کمبود خوراک پتروشيمي امکان توسعه و پاسخگویی به صنایع پایین دست وجود دارد یا خیر؟ گفت: توسعه تولید و پاسخگویی به صنعت پایین دست می‌تواند از دو منظر مورد بررسی قرار گیرد. توسعه کمّی و توسعه کیفی. از حیث توسعه کمّی طبیعتاً کمبود خوراک اثر منفی بر این حیطه خواهد داشت که کاهش تولید، عدم پاسخگویی به نیاز طیف وسیعی از مصرف کنندگان را به همراه دارد. اما از حیث توسعه کیفی می‌توان گفت کمبود خوراک بی تاثیر بوده و با تغییر آرایش سبد محصولات مي‌توان اين موضوع را پوشش داد. به طور مثال تولید محصولاتی با حاشیه سود بالاتر كه ميتواند یکی از سیاست های تولید توسعه‌گرا باشد.

دکتر فیض اردکانی بیان کرد: تولید محصول نوآور در راستاي استفاده بهينه‌تر و چشمگيرتر از صنايع پتروشمي موضوعي است كه بنده و همكارانم در پلي پروپيلن جم بسيار براي آن تلاش كرديم و نتايج جالب توجهي كسب كرديم.

پيشنهادهاي راهبردي براي توسعه‌ صنايع پتروشمي

دكتر سيد مصطفي فيض پيشنهادهاي راهبردي خود را براي توسعه‌ صنايع پتروشمي كشور اينگونه تبيين كرد: اگر ماجراي کمبود خوراک در اين صنعت رفع شود مي‌توان تولید محصولات  جدید و بازارآفرین را در دستور قرار داد.

وي ادامه داد: زماني كه بنده شرکت پلی پروپیلن جم بودم، بين اين شركت و دانشگاه صنعتی شریف با هدف تنوع بخشی به سبد محصولات استراتژیک و ارزش‌آفرینی بیشتر، تفاهم‌نامه همکاری علمی و پژوهشی امضا كرديم و گامي جدید در عرصه خلاقیت و نوآوری برای استفاده از ظرفیت‌های داخلی برداشتيم.
دكتر فيض در ادامه اضافه كرد: ارتقا تکنولوژی و به روزآوری آن، پایش و رفع موانع فرآیندی، آرایش و توسعه سبد محصولات، تکمیل زنجیره ارزش در محصولات جدید و با حاشیه سود بالا، بومی‌سازی قطعات و ایجاد کنسرسیوم‌های این حوزه و استفاده از ظرفیت های تولید داخلی به مدد شرکت های دانش‌بنیان از اهم پيشنهادهاي توسعه ای بنده براي شرکت‌هاي پتروشمي است.

نعت پتروشیمی و فقرزدایی

 دكتر سيد مصطفي فيض اردکانی که تجربه مديرعاملی شرکت شیمی بافت را نیز بر عهده داشته است، در پاسخ به اين سوال كه استفاده از صنعت پتروشیمی و تکمیل زنجیره‌ارزش در توسعه کلان اقتصادی کشور و فقرزدایی چه تاثیری دارد؟ پاسخ داد: مسلماً بزرگترین خسران برای کشوری که خود دارای منابع غنی نفت و گاز است، موضوع خام فروشی و نیم خام فروشی مشتقات فرآورده های حاصل از این صنعت است. وقتی کشوری از صفر تا صد استخراج تا تولید یک محصول پتروشیمیی را خود انجام می دهد، طبیعتاً ارزش افزوده انجام هر مرحله از این زنجیره در داخل کشور باقی مانده و به اشکال مختلف مستقیم و غیر مستقیم، به اقتصاد کشور تزریق شده و باعث رونق بیشتر و کاهش فقر خواهد شد. در کنار این مطلب می بایست توجه داشت که صنعت پتروشیمی از حیث اقتصادی نسبت به صنایع دیگر دارای اولویت بالایی است. لذا در بلند مدت شرکت‌ها باید با استفاده از منابع مازاد نقدینگی و سایر روش‌های تامین سرمایه، کاربست صنایع تکمیلی را در دستور کار قرار دهند. طبیعی است تکمیل زنجیره ارزش از سوی دیگر موجب کارآفرینی و خلق ارزش شده و کشور با سرمایه‌گذاری در حوزه های پر بازده و مزیت دار، توسعه می‌یابد. هرچند که زندگی صنعتی تحریمی، مشکلاتی در سطوح و حوزه های مختلف برای کسب و کارها ایجاد کرده است، باید با همت، غیرت و تدبیر امکان استفاده از این ظرفیت های داخلی و تجربیات انباشت شده را فراهم کرد.

 راهكارهايي براي كسب دستاوردهای بازار ملی و منطقه‌ای

دكتر سيد مصطفي فيض اردکانی، تحلیل‌گر حوزه پتروشيمي در خصوص راهكارهايي كه يك شرکت مي‌تواند به كار گيرد تا در بازار ملی و منطقه‌ای دستاوردهای بسیاری کسب کند عنوان كرد: توجه اساسی به کیفیت محصول، پاسخگویی به مشتری، عمل به زمانبندی ها و  تعهدات در حیطه های مختلف از جمله ارسال به موقع و سالم محصول به دست مشتری و در یک کلام مشتری‌مداری، درکنار توجه ویژه به حفظ و نگهداشت نیروی انسانی توانمند و منزه شرکت که مهمترین سرمایه های هر شرکتی بوده و قطعاً مهمترین نقش را در پروسه تولید ایفا می کنند، همه و همه، دست به دست هم می دهند تا یک شرکت به جایگاهی دست یابد که نشانی خوشنام و مطرح، نه تنها در داخل بلکه در آن‌سوی مرزها نیز باشد و طبیعی است که تداوم این ثمرات مستلزم تداوم و حتی بهبود رویکردهای یاد شده است. در یک کلام آنچه که به عنوان ثمره ارزشمند یک شرکت قابل مشاهده است مستقیماً متاثر از سیستم و نگاه‌های کلان مدیریت یک شرکت بوده و شرکت پلی پروپیلن جم نیز از این قاعده مستثنی نیست. با این توصیفات و با در دست داشتن امکان و قدرت تولید در تناژهای بالا به همراه بهره‌مند بودن از نیروی انسانی ماهر و کار آزموده و با استفاده از ظرفیت و زیست‌بوم نوآوری کشور می‌توانیم اتفاقات و تحولات خوبی را رقم بزنیم.

دكتر سید مصطفی فيض افزود: درحال حاضر، تکنولوژی‌های جدید تولید پلی‌پروپیلن در دنیا فعال است که کشور ما به دلایل مختلف از آن بی‌بهره مانده است. با پذیرش این موضوع باید بکوشیم با ایجاد بسترها و مناسبات لازم این فاصله را با یک جهش جبران کرده و شرایط عبور از این مسیر را با صرف حداقل هزینه ها ممکن سازیم که این موضوع به خودی خود تبدیل به یک مزیت برای مجموعه صنعت نیز خواهد شد.