شکوه خواهر و برادری

آنچه خواندید چند بیت از غزلی است که سیدمحمدجواد شرافت درباره حضرت معصومه(س) سروده است. این که شاعر، حضرت معصومه را به خواهر دریا تشبیه کرده، استعاره‌ای زیباست و این که این حضرت را در کنار حضرت زهرا(س) و حضرت زینب(س) قرار داده، نشان می‌دهد این سه بانو مانند حلقه‌های زنجیر اهل‌بیت و معصومین(س) به یکدیگر متصل بوده و کامل کننده یکدیگرند.

انسان معاصر و امروزی می‌تواند با مطالعه و اتصال معنوی به این معصومین(س) راه درست زندگی را پیدا کرده و با طمأنینه و آسودگی خیال بیشتری مسیر پرفراز و نشیب زندگی را طی کند.

حضرت معصومه(س) خواهر امام رضا(ع) هستند و برای دیدار با برادر که ساکن توس است از مدینه به ایران می‌آیند اما در مسیر بیمار شده و در شهر قم فوت می‌کنند و در همین شهر نیز به خاک سپرده می‌شوند. قم به دلیل وجود حرم حضرت معصومه(س) به یکی از شهرهای مذهبی و تأثیرگذار در دین و مذهب تبدیل شده است.

حوزه علمیه قم یکی از مدارس مهم شیعه است که بزرگان مذهب تشیع در این حوزه درس خوانده و تدریس می‌کنند.

همه این علما بر این باورند که وجود حرم حضرت معصومه(س) و کراماتی که ایشان داشته‌اند، باعث همه این اتفاقات خوب و مهم در شهر قم است.

مودت شگفت‌انگیز

شرافت، درباره پیوند خواهر و برادری که بین معصومین(ع) وجود داشته که باشکوه‌ترین آنها را بین حضرت زینب(س) و امام‌حسین(ع) و حضرت معصومه(س) و امام رضا(ع) می‌داند،می‌گوید: شیعیان برای داشتن زندگی بهتر و مؤثرتر باید سیره زندگی معصومین(ع) را بشناسند، چون در سبک زندگانی این بزرگان برای همه چیز دستورالعملی وجود دارد. روزهای ولادت و شهادت ائمه(ع) بهترین زمان‌ها برای مرور سیره این عزیزان است. برای کسی که مشتاق زندگی به روش اولیای خداست، الگوهای جامعی وجود دارد از پدر و مادر و فرزندی بگیر تا خواهر و برادری و زن و شوهری و...زندگی تک تک معصومین(ع) و ارتباطی که با دیگران داشته‌اند برای ما الگوست اما در این میان دو رابطه بزرگ و باشکوه جلوه خاصی دارند.رابطه حضرت زینب(س) با سیدالشهدا(ع) که شگفت‌انگیز است. یکی از شروط عقد حضرت زینب(س) که از طرف ایشان مطرح می‌شود، این است که هر جا امام حسین(ع) باشد و برود ایشان نیز همراه برادر خواهد بود و هیچ مانعی نباید بین این دو بزرگوار فاصله ایجاد کند. این محبت خالص و بسیار زیاد در حادثه کربلا و روزهای تاسوعا و عاشورا جلوه پیدا کرده و مسیر تاریخ شیعه را دگرگون می‌کند.

شهر، زیر سایه حرم

حضرت معصومه(س) زمانی که برای دیدار با برادر خود راهی ایران می‌شوند، مودت و محبت را بازتعریف می‌کنند. این رابطه نشان می‌دهد برای اهل بیت(ع)، خانواده و روابط بین اعضای آن اهمیت داشته است؛ این که اعضای خانواده باید تکمیل کننده هم باشند و برای رسیدن به اهداف از یکدیگر حمایت کرده و یکپا‌رچه شوند. این هدف زمانی اهمیت پیدا کرده و تبدیل به سیره‌ای می‌شود که باید از آن الگو گرفت که هدف، توحید و رسیدن به خداست. حضرت معصومه(س) علاوه بر این که خواهر امام رضا(ع) هستند، صاحب کرامت‌های زیادی نیز می‌باشند. همین کرامات سبب شده زیارت‌نامه ایشان را معصومین بنویسند. شخصیت ایشان آن‌قدر اهمیت دارد که در روایات معصومین(ع) آمده است زیارت حرم حضرت معصومه(س) پاداش بهشت را به همراه دارد. یکی از کرامات ایشان دانشی است که از آن برخوردار بوده‌اند و این کرامات بعد از وفات ایشان شهر قم را نیز فرا گرفته است. این که حوزه علمیه در جوار حرم حضرت معصومه(س) است، نشان از جریان دانش و علمی است که ایشان صاحب آن بوده‌اند و سبب شده تا اندیشمندان و علمای دینی در شهر قم حضور داشته باشند و بیاموزند و آموزش دهند. از علامه جوادی آملی نقل است که فرموده‌اند وقتی در قم هستند مثلا می‌توانند یک صفحه از کتابی مهم را در یک روز مطالعه کرده و درباره آن تحقیق کنند اما زمانی که در قم نیستند یک پاراگراف هم نمی‌توانند مطالعه کنند. از شاعری برجسته و مهم که ساکن قم است هم شنیدم روزهایی که خارج از قم است اصلا نمی‌تواند شعر بسراید. اینها را به حساب کرامات و دانش فراتر از زمان و مکان حضرت معصومه(س) می‌دانم. باید ساکن شهر قم باشی تا از حضور حرم حضرت معصومه(س) فیض ببری و هر روز متوجه کرامات ایشان بشوی که بر سر شهر سایه افکنده است. به باور ما که در شهر قم و در جوار حرم حضرت معصومه(س) زندگی می‌کنیم شهری که حرم ندارد، شهر بی‌چراغ است و رنگ و بو ندارد. دلت گرفته یا در کار و امور زندگی‌ات گره افتاده باشد، کافی است بروی حرم و در جوار حرم حضرت معصومه(س) بنشینی. دلت آرام می‌گیرد و همه گرفتاری‌هایت حل و فصل می‌شود. دلت که باز باشد، کرامات ایشان را هم درک می‌کنی به همین دلیل است که به زیارت حرم حضرت معصومه(س) توصیه شده و نکته مهم این که این توصیه‌ها از سوی معصومین(ع) نقل شده است. از طرف امام صادق(ع)، امام رضا(ع) و امام جواد(ع). برخی از این توصیه‌ها حتی قبل از میلاد و وفات حضرت معصومه(س) بوده که این نشان از کرامات ایشان دارد.

شهری برای اهل فرهنگ و هنر

من اصالتا شوشتری هستم اما سال‌هاست به قم مهاجرت کرده‌ام. معتقدم کرامات حضرت معصومه (س) باعث شده قم به شهر مهربانی تبدیل شود. مهاجران ایرانی و خارجی زیادی در قم زندگی می‌کنند بدون هیچ‌گونه تنشی. مردم بومی این شهر با مهاجران چنان رفتار می‌کنند که انگار نه انگار آنها غریبه‌اند و از شهرها و کشورهای دیگر به قم آمده‌اند. این همزیستی مسالمت‌آمیز فقط به دلیل حضور معنوی حضرت معصومه(س) در قم است. هنرمندان زیادی ساکن قم هستند که در همه شاخه‌های فرهنگ و هنر فعالیت دارند و اتفاقا آدم‌های معروفی هم هستند که با هنرشان به شهرت رسیده‌اند. حضور این هنرمندان در قم نشان می‌دهد باید زیرساخت‌های هنری و فرهنگی شهر مورد توجه قرار بگیرد و زیاد شود. چند سالن و مرکز فرهنگی وهنری در قم وجود دارد اما به نظرم بهتر است به زیرساخت‌های فرهنگی شهر بیشتر توجه شود. شهر قم مهاجرپذیر است و از همه اقشار به این شهر رفت و آمده کرده یا ساکن آن هستند. شهرهای مهاجرپذیر، آسیب‌پذیرتر از دیگر شهرها هستند و به نظرم با توسعه مراکز فرهنگی وهنری می‌توان از حجم این آسیب‌ها کاست. به‌خصوص شهری مانند قم که زیر سایه حضرت معصومه(س) به زیست خود ادامه می‌دهد.

باران باستانی - روزنامه‌نگار / روزنامه جام جم