هشدار اتحادیه اروپا: بوسنی با خطر جنگ و تجزیه روبروست

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ایرنا، نماینده ارشد جامعه بین‌الملل در بوسنی هشدار داده است که این کشور در خطر قریب‌الوقوع تجزیه قرار دارد و چشم‌اندازی «بسیار واقعی» برای بازگشت به درگیری‌های دهه ۹۰ میلادی دیده می‌شود.

«کریستین اشمیت» نماینده عالی در امور بوسنی و هرزگوین در گزارشی به سازمان ملل که به دست گاردین هم رسیده، نوشته است اگر جدایی‌طلبان صرب به تهدید خود مبنی بر بازسازی ارتش عمل کنند، با تقسیم نیرو‌های مسلح ملی به دو بخش، صلح‌بانان بین‌المللی بیشتری برای جلوگیری از لغزش به سمت یک جنگ جدید نیاز خواهد بود.

وظایف بین‌المللی حفظ صلح در بوسنی در حال حاضر بر عهده یک نیروی باقیمانده اتحادیه اروپا (یوفور Eufor) با ۷۰۰ نیرو است و ناتو هم با داشتن مقر اصلی در سارایوو پایتخت بوسنی، جایگاه رسمی خود را حفظ کرده است.

ماموریت بلند مدت این نیرو‌ها باید این هفته در سازمان ملل از طریق صدور یک قطعنامه تمدید شود، اما روسیه تهدید کرده این قطعنامه را وتو می‌کند مگر آنکه تمام ارجاعات به نماینده عالی اروپا در سارایوو حذف شود.

به اعتقاد گاردین که همواره به دنبال گسترش نفوذ اروپا در برابر روسیه است، این امر به طور بالقوه اقتدار اشمیت به عنوان ناظر توافق صلح دیتون سال ۱۹۹۵ (موافقت‌نامه صلحی که در نوامبر ۱۹۹۵ در پایگاه نیروی هوایی رایت-پترسون در نزدیکی دیتون، اوهایو در آمریکا تنظیم شد و با امضای آن جنگ بوسنی پایان یافت) را تضعیف می‌کند.

اشمیت وزیر سابق دولت آلمان، پیش از این و در نخستین گزارش خود از زمان تصدی این پست در ماه اوت (مرداد) هم هشدار داده بود که بوسنی با "بزرگترین تهدید وجودی دوران پس از جنگ" مواجه است.

همزمان «میلوراد دودیک» رهبر صرب‌های بوسنی هم تهدید کرده که از نهاد‌های دولتی از جمله ارتش ملی که با کمک‌های بین‌المللی در ربع قرن گذشته ساخته شده، خارج می‌شود و یک ارتش صرب را دوباره سامان می‌دهد.

وی در ۱۴ اکتبر (۲۲ مهر) گفت که ارتش بوسنی را با محاصره پادگان‌های جمهوری صرب بوسنی (نیمه صرب‌های بوسنی) مجبور به عقب‌نشینی خواهد کرد و اگر غرب بخواهد دست به مداخله نظامی بزند، او «دوستانی» دارد که قول حمایت از ارتش را داده‌اند که از نظر گاردین، اشاره وی به روسیه و صربستان است.

پلیس صرب‌های بوسنی ماه گذشته تمرین‌های «ضد تروریستی» را در کوه جاهورینا انجام داد؛ جایی که نیرو‌های صرب، سارایوو را در طول محاصره ۱۹۹۲-۱۹۹۵ بمباران کردند.

اشمیت در گزارشی که روز جمعه به «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل ارائه داد، نوشت: «این رویداد‌ها مساوی است با تجزیه طلبی بدون اعلان».

وی افزود: اقدامات دودیک "نه تنها صلح و ثبات کشور و منطقه را به خطر می‌اندازد، بلکه در صورت بی‌پاسخ ماندن از سوی جامعه بین‌المللی می‌تواند به لغو توافقنامه [صلح دیتون]منجر شود.

این نماینده اتحادیه اروپا در صلح بوسنی هشدار داد: «اگر نیرو‌های مسلح بوسنی و هرزگوین به دو یا چند ارتش تقسیم شود، سطح حضور صلحبانان و نظامیان بین‌المللی نیاز به ارزیابی مجدد دارد.

هشدار‌های اشمیت در حالی ارائه می‌شود که شورای امنیت سازمان ملل در حال آماده کردن قطعنامه سالانه خود برای تمدید ماموریت صلحبانان یوفور و مقر ناتو با رای گیری در اوایل روز چهارشنبه است، هرچند این امر با تهدیدات مسکو در خصوص وتوی قطعنامه همراه بود.

کرملین از همان ابتدا با انتصاب اشمیت توسط شورای دلالت صلح، یک نهاد چندملیتی موقت که برای اجرای توافقنامه صلح دیتون تأسیس شده بود، مخالفت کرد و از به رسمیت شناختن اختیارات او خودداری ورزید.

از طرفی به نظر می‌رسد حتی اگر ماموریت یوفور تمدید شود، در اتحادیه اروپا تمایل کمی برای تقویت نیروی کوچک باقی مانده در بوسنی وجود دارد و برخی از کشور‌های عضو، به ویژه مجارستان، از دودیک حمایت می‌کنند.

از سوی دیگر، «گابریل اسکوبار» معاون دستیار وزیر خارجه آمریکا هفته گذشته به کنگره گفت که ایالات متحده با اتحادیه اروپا همکاری می‌کند تا "اطمینان حاصل شود هرگونه اقدام غیرقانونی یا بی‌ثبات کننده در بوسنی، عواقبی دارد"، اما مشخص نیست که آیا دولت جو بایدن هم از بازگشت نیرو‌های حافظ صلح ناتو حمایت خواهد کرد یا خیر.