مخترع ایرانی با شناسایی یکی از نیازهای فروشندگان محصولات لبنی سنتی، دستگاه‌هایی برای توزین و بسته بندی شیر و تولید ماست اختراع کرده است

تجهیز لبنیاتی‌های سنتی به دستگاه‌های دقیق و بهداشتی

شیر پاستوریزه و فرآوری شده با وجود بهداشتی‌بودن و تنوع و طعم‏های مختلف، همچنان برای بسیاری از مردم جای شیر خام لبنیاتی‌ ها را نمی‎گیرد.

کد خبر: ۱۳۲۸۵۵۵

رایحه و طعم اصیل و چربی بالای چیزی است که باعث شده شیر تازه طرفداران خاص خودش را داشته باشد.

این علاقه باعث شده است فروشگاه‎‏های زیادی شیر تازه و محصولات برآمده از آن را عرضه کنند اما فرآیند انتقال شیر و سایر محصولات لبنی مثل ماست از مخازن به ظروف یا بسته‎بندی‎هایی که قرار است در اختیار مردم قرار بگیرد خیلی بهداشتی نیست و در این روال مقدار زیادی شیر و ماست هدر می‎رود.

احمد ناظم زاده، مخترعی است که با شناسایی این مشکل توانسته است دستگاهی را به عنوان اختراع به ثبت برساند که تا حد خوبی در انتقال شیر، دورریزش را به صفر برساند و همه چیز در آن کاملا بهداشتی و سریع انجام شود.

ناظم‎زاده درباره نحوه شکل‌گیری ایده اولیه‎اش برای این اختراع به جام‎جم می‎گوید: «وقتی برای خرید شیر به لبنیاتی‎ها مراجعه می‎کردم می‎دیدم کسی که کیلویی شیر می‎خواهد و آن مشتری که می‎گوید در حد پنج‌ هزار تومن به من شیر بدهید دو فرآیند متفاوت و سخت را برای فروشنده ایجاد می‎کردند. فروشنده باید با ملاقه، پارچ یا سطل میزان شیر مورد نظر را به صورت حدودی از مخزن اصلی برمی‎داشت و بعد با توزین و محاسبه مبلغ، کمی شیر به آن اضافه یا کم می‎کرد. در این چرخه شیر مدام از ظرفی به ظرف دیگر وارد می‎شد و امکان ورود آلودگی‎های مختلف به داخل پلاستیک وجود داشت. با توجه به این که در اغلب کشورها فروش شیرخام رواج ندارد، این نیاز هم در کشورهای دیگر ایجاد نشده است که برایش دستگاه یا مخزن خاصی بسازند. بنابراین امکان استفاده از روش‎های مهندسی معکوس برای ساخت دستگاه وجود نداشت. این بود که من توانستم مراحل ساخت دستگاه را در مشهد آغاز کنم و کم‌کم در طراحی به حوزه ساخت دستگاه‎های دیگری که در لبنیاتی‎ها به‌کار می‎رود وارد شوم. اکنون دستگاه توزین و بسته‎بندی ما در اکثر شهرهای ایران مورد استفاده قرار می‎گیرد. مدتی تحقیق و بررسی کردم و با توجه به این که رشته‎ام مهندسی الکترونیک بود توانستم مواد و تجهیزات مختلف را برای هدف مورد نظر آزمایش کنم و در نهایت در سال 93 بود که دستگاه ساخته و سال بعد هم برای فروش کلی به بازار ارائه شد.

دستگاه توزین شیر چطور کار می‎کند؟

این دستگاه که 25 سانتی متر طول و عرض دارد، در جلوی مخزن شیر نصب می شود و فروشنده می‎تواند با کمک پنل کاربری فرمان‎های مربوط به وزن و قیمت شیر را روی آن مشخص کرده و بعد آن را روشن کند. در این حالت شیر از طریق دستگاه وارد ظروف شده و در اختیار مشتری قرار می‎گیرد.

دستگاه هوشمند مایه زن ماست

در ماست سنتی معمولا لایه‎ای از چربی یا سرشیر روی ظرف ماست را می‏گیرد و مراحل تهیه آن با ماست صنعتی تفاوت دارد.

از آنجا که طعم ماست سنتی محبوبیت زیادی دارد اما فرآیند تزریق مایه ماست به شیر در دمای مناسب با مشکلات بهداشتی همراه است به فکر ساخت دستگاهی اتوماتیک برای این فرآیند افتادیم که نهایتا به دستگاه هوشمند تزریق مایه ماست منتج شد.

مراحل کار به این شکل است که دستگاه مایه‎ زن به‌صورت ایستاده با ارتفاع 90سانتی‎متر و طول و عرض 50سانتی‎متر است که در قسمت پشتی دارای مخزن 30 لیتری برای نگهداری مایه و سپس شلیک به درون ظروف است.

با فشردن دکمه استارت، مخزن تحت فشار قرار می‎گیرد و بنا به وزن شیر و فرمولاسیون ویژه‎ای که هر لبنیاتی برای تهیه ماست دارد مایه ماست با کمک نازل به شیر تزریق می‎شود. این تزریق خیلی سریع و با فشار زیاد انجام شده و در نتیجه فقط یک سوراخ کوچک روی سرشیر ایجاد می‎کند. در روش سنتی این کار با کمک دست انجام می‎گرفت به این صورت که فروشنده با دست سرشیر را کنار می‎زد و با سرنگ مایه ماست را به شیر تزریق می‎کرد.

دستگاه جدید انتقال شیر داغ از پروسس به گرمخانه

این دستگاه وظیفه انتقال شیر جوشیده شده در مخزن پروسس به گرمخانه به جهت پرکردن سطل‎های خالی ماست را بر عهده دارد. این دستگاه با استفاده از سنسورهای اندازه‎گیری عبور شیر مقدار شیر عبور کرده از نازل‎های خروجی را اندازه می‎گیرد و با وارد کردن مقدار شیر مورد نظر در صفحه کلید دستگاه سطل‌های خالی ماست را مطابق مقادیر تنظیمی را پر می‎کند. از مزایای دستگاه می‎توان به دقت بالا، جلوگیری از حدر رفت شیر، سهولت در مرحله فروش شیر به صورت عددی و بدون نیاز به‌توزین و در نهایت جلوگیری از هدر رفت آب به جهت شست و شوی طبقات اشاره کرد.

این اختراع با چه چالش‏ هایی مواجه بوده است؟

ناظم‎زاده می‎گوید: «تصور اولیه من این بود که حمایت زیادی از اختراعاتم اتفاق بیفتد چون در راستای حفظ بهداشت و سلامت غذایی جامعه است که به دست مردم می‎رسد. در واقع نه پارک علم و فناوری استان و نه معاونت علمی ریاست جمهوری هیچ حمایتی نکردند و این باعث دلسردی من شد. باعث شد به این نتیجه برسم که ثبت اختراعم هیچ فایده‎ای نداشته است و فقط مانع کپی از محصول تا چند سال آینده می‎شود. و همچنین ثابت نبودن قیمت ارز و تحریم ها باعث بالا رفتن بهای تمام شده کالا می شد.

آینده پیش روی دستگاه‎های توزین و بسته‎بندی این مخترع خلاق اشاره می‌کند: «از آنجا که دستگاه مایه‎زن هیچ نمونه مشابهی در ایران و کشورهای همسایه ندارد انتظار داریم در فروش در بازار بزرگ ایران توفیقاتی داشته باشیم و پس از آن بتوانیم سراغ صادرات به کشورهای همسایه برویم. از آنجا که فروش شیر خام در کشورهای اروپایی رایج نیست باید به دنبال جامعه هدفی بود که مصرف شیر خام در آن طرفداران خاص خودش را دارد از این رو افغانستان می‎تواند از گزینه‎های جدی ما برای صادرات باشد. از آنجا که دستگاه مایه‏زن ماست در تمام کشورها مورد نیاز است دیگر محدودیتی برای صادرات این دستگاه به کشورهای مختلف وجود ندارد و می‏تواند برای همه کشورهای متقاضی ارسال شود. اما آنچه برای ما اهمیت دارد این است که هر روز دستگاه بهینه‎سازی‌تر شود و بتوانیم خدمات خوب و کاربردی‌تری را به مشتریان ارائه دهیم.»

چرا لبنیاتی‌ ها بهتر است از دستگاه‎های هوشمند توزین استفاده کنند؟

گارانتی و خدمات پس از فروش. تمام دستگاه های تولیدی این واحد صنعتی دارای یک سال گارانتی و پنج سال خدمات پس از فروش دارد. مشتری می تواند هفت روز هفته به‌صورت شبانه‌روزی با پشتیبانی در ارتباط باشد و مشکلات دستگاه را مطرح کرده و خیلی سریع پاسخگویی و رسیدگی را دریافت کند.

انتقال شیر با روش کاملا بهداشتی و بدون دخالت دست. با حذف دخالت دست از فرآیندهای توزین و بسته‎بندی، محصولات لبنی کاملا بهداشتی به ظروف مورد نظر وارد شده و برخلاف روند سنتی انتقال شیر به ظروف در این حالت هیچ آلودگی به محیط نگهداری شیر وارد نمی‎شود.

سرعت بالا در تهیه ماست. دستگاه مایه‎زن ماست، فرآیند تهیه ماست را سرعت می‎بخشد و سرشیر تشکیل‌شده روی ظرف را از بین نمی‎برد.

راه‌های ارتباط با این مخترع

وبسایت:www.viratechnic.ir
ایمیل: nima.electron89@gmail.com
اینستاگرام: nima.nazemzade
تلفن: 09153090922
آدرس: مشهد، شهرک صنعتی طوس