هشدارهای مهم آتش‌ نشانی درباره خطرات گازگرفتگی

در کنار این فراموشکاری‌ها، سازمان آتش‌نشانی تهران هم با توجه به این موضوع تصمیم‌‌گرفت دوباره بحث مرگبار بودن گاز مونوکسیدکربن را با اجرای طرحی به مردم یادآوری‌کند.

در چند روز گذشته ، شاهد مرگ‌های تلخ بر اثر گازگرفتگی بودیم که سهل‌انگاری متهم اصلی آنها بود، به همین خاطر در آژیر قرمز امسال سراغ جلال ملکی، سخنگوی آتش‌نشانی تهران رفتیم تا دلایل آمار بالای گاز‌گرفتگی و روش‌های مناسب استفاده از وسایل گرمایشی را بررسی کنیم.

در بحث تلفات و مسمومیت‌ها، آیا می‌توان گفت بخش زیادی از مردم نکات ایمنی را نمی‌دانند یا به طور عمدی به آن بی‌توجهی می‌کنند؟

در حال‌حاضر در دوره و زمانه‌ای هستیم که نمی‌توانیم بگوییم مردم نمی‌دانند، مگر تعدادی از افراد قدیمی که سروکار چندانی با آموزش ندارند. به دلیل وجود فضای مجازی، حتی روستاها و شهرستان‌های دوردست هم به اطلاعات ساده دسترسی دارند البته این برمی‌گردد به این که افراد چقدر برای آن مهم ارزش قائل باشند. موارد زیادی بوده که فرد برای دانلود یک فیلم طولانی، اینترنت زیادی مصرف کرده، اما علاقه‌ای به باز کردن مطلبی در مورد کرونا یا گاز مونوکسیدکربن ندارد و اهمیتی هم نمی‌دهد. بنابراین مردم به اطلاعات دسترسی دارند، اما همیشه تصور می‌کنیم حادثه برای دیگران است و برای ما اتفاق نمی‌افتد.

گاز‌گرفتگی چه علائمی دارد؟

علائم آن خیلی شبیه سرماخوردگی است و برای همین خیلی‌ها اهمیت نمی‌دهند. گازگرفتگی ابتدا با یک سردرد،گلو درد، آبریزش بینی و سرفه احتمالی شروع می‌شود. اگر فرد در محیط آلوده بماند در ادامه، با اختلال در تصمیم‌گیری، حرکت، تنگی‌نفس، احساس درد در قفسه‌سینه و شکم و دو بینی مواجه شده و اگر باز هم همچنان در محل آلوده بماند به بیهوشی و کمای کامل و مرگ او منجر می‌شود.

امسال سازمان آتش‌نشانی برای پیشگیری از تلفات گازگرفتگی چه می‌کند؟

هر سال و با ورود به فصل سرما، عدم رعایت نکات ایمنی در استفاده از وسایل گرمازا باعث می‌شود تا انتشار گاز خطرناک مونوکسیدکربن، جان تعدادی از هموطنان‌مان را بگیرد. سازمان آتش‌نشانی تهران هرساله و برای کاهش تلفات ناشی از گاز و همچنین ارتقای اطلاعات ایمنی شهروندان، اقدام به ساخت برنامه‌های آموزشی و پخش آن از صدا و سیما می‌کند، اما امسال با وجود کرونا، بیشتر حواس‌ها به سمت این بیماری رفته است و بسیاری از مردم در مورد کرونا و آنفلوآنزا و آلودگی صحبت می‌کنند و کمتر کسی به بحث گاز مونوکسیدکربن می‌پردازد. بر همین اساس، در سازمان آتش‌نشانی تهران و با همکاری سازمان‌های امدادی مانند شرکت گاز، اورژانس، شبکه پنج صدا و سیما، اداره کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران، کارگروهی تشکیل دادیم و از سوم تا هفتم آبان ماه، هفته‌ای تحت عنوان هفته مقابله با مخاطرات گاز مونوکسید کربن نامگذاری کردیم.

امسال بجز کرونا، غول دیگری هم به نام گاز مونوکسیدکربن وجود دارد که چه بسا خطرناک‌تر از کروناست. اما اگر کسی درگیر گاز مونوکسیدکربن شود، اگر او را نکشد، دچار مصدومیت‌های شدید خواهد شد. به گواه آمار، سالانه، حدود 800 نفر در کشور به خاطر مسمومیت با این گاز فوت می‌کنندکه این فقط یک صدم کسانی است که دچار مسمومیت با این گاز می‌شوند.

در چه نقاطی از تهران با بیشترین آمار تلفات ناشی از گازگرفتگی مواجه هستیم؟

تقسیم‌بندی منطقه‌ای نداریم، ولی تجربه نشان داده که محلات قدیم با بافت‌های فرسوده ، بیشتر درگیر این حوادث است.

یکی از بخاری‌های پرطرفدار، بخاری بدون دودکش است. می‌شود به این‌ها اعتماد کرد؟

این بخاری‌ها به لحاظ ایمنی، چندان مورد تایید نیست، اما استانداردهای خودشان را دارند. از نظر ما کارشناسان ایمنی، از بخاری‌های بدون دودکش در ادارات، مغازه‌ها و نقاطی که در به طور دائم باز و بسته می‌شود و شب فرد در آن جا نمی‌خوابد، قابل استفاده است، اما برای استفاده در خانه؛ مناسب نیست. گرچه در این نوع بخاری‌ها، قطعه‌ای بنام ODS وجود دارد که اگر میزان اکسیژن موجود در محیط کم شود، اتوماتیک شعله را قطع می‌کند، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که این قطعه تا ابد درست کارکند. بنابراین ممکن است مشکل پیدا کند و صاحبخانه باخبر نشود و حادثه رخ دهد، برای همین بهتر است از این نوع بخاری در منازل استفاده نشود.

در خرید یک بخاری استاندارد، به چه نکاتی توجه‌کنیم؟

مهم‌ترین نکته این است که استاندارد بوده و خدمات خوبی داشته باشد. مردم خیلی به تبلیغات اکتفا نکنند و بهتر است از مصرف‌کننده‌های قبلی بپرسند که آیا از کارکرد آن بخاری راضی بوده‌اند یا خیر و با این اطمینان می‌شود بخاری بهتری خریداری کرد. بخش بعدی کار برمی‌گردد به دودکش‌ها که اگر داخل دیوار باشد که باید باشد، حفظ و رعایت اصول آن به نظام مهندسی ساختار ساختمان برمی‌گردد که مهندسان و ساختمان سازان باید با وجدان ودرست کارکنند. در کنار این دو مورد، باز هم تاکید می‌کنم، دودکش‌های پشت بخاری را همیشه بررسی‌کنید، اگر داغ بود، یعنی بخاری درست کار می‌کند، اما اگر سرد بود، حتما مشکل دارد.

محمد غمخوار - دبیر حوادث روزنامه جام جم