زمان تشکیل منظومه شمسی به اندازه بارداری ۱۲ ساعته بوده است!

به گزارش جام جم آنلاین از ایسنا، محققان آزمایشگاه ملی لارنس لیورمور، مشهور به «LLNL» آمریکا در مطالعه اخیرشان با بررسی ایزوتوپ‌های عنصر مولیبدن (molybdenum، نماد: Mo) موجود در شهاب سنگ‌ها، اظهار کردند که خورشید و منظومه شمسی ما طی یک مدت زمان کوتاه ۲۰۰ هزار ساله تشکیل شده‌اند.

با مشاهده سایر سیستم‌های ستاره‌ای که از نظر شکل گیری مشابه سیستم منظومه شمسی ما هستند و با انجام اندازه گیری‌های دقیق محققان گفتند که احتمالاً حدود ۱-۲ میلیون سال طول می‌کشد تا یک ابر از هم پاشیده شود و یک ستاره متولد شود. این اولین مطالعه‌ای است که طی آن محققان اعداد مربوط به منظومه شمسی ما را ارائه می‌دهند.

«گرگ برنکا» (Greg Brennecka) کیهان شیمیدان آزمایشگاه ملی لارنس لیورمور و نویسنده اصلی این مطالعه گفت: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد این فروپاشی که منجر به شکل‌گیری منظومه شمسی شده، خیلی سریع و در کمتر از ۲۰۰ هزار سال اتفاق افتاده است. اگر بخواهیم این زمان را بر اساس طول عمر انسان مقایسه کنیم باید شکل‌گیری منظومه شمسی با بارداری یک خانم در عرض ۱۲ ساعت (به جای ۹ ماه) مقایسه شود که این امر نشان دهنده سریع بودن این روند است.

اندازه اجزای عناصر «غنی از کلسیم - آلومینیوم» در یک محیط با درجه حرارت بالا (بیش از ۱۳۰۰ کلوین)، احتمالاً در نزدیکی خورشید جوان از میکرومتر تا سانتی متر متغیر بوده است سپس این عناصر به خارج از آن محیط و به منطقه‌ای که شهاب سنگ‌های کندریت کربن دار تشکیل شده است و مکانی که امروزه این عناصر در آنجا یافت شده‌اند منتقل شده‌اند. اکثر عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم ۴.۵۶۷ میلیارد سال پیش و در بازه زمانی ۴۰ هزار تا ۲۰۰ هزار ساله تشکیل شده‌اند.

در این مطالعه دانشمندان مقدار ایزوتوپ مولیبدن (Mo) و عناصر کمیاب انواع عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم (CAI) گرفته شده از شهاب سنگ‌های کندریت کربن دار از جمله «آلنده» (Allende) که بزرگترین کندریت کربن دار موجود در زمین است را اندازه گیری کردند.

آنها دریافتند که ترکیبات ایزوتوپی مولیبدن از عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم (CAI)، طیف وسیعی از مواد را که در قرص پیش‌سیاره‌ای قرار گرفته‌اند، می‌پوشانند و این اجزا احتمالاً در بازه زمانی فروپاشی ابر شکل گرفته‌اند.

از آنجا که مدت زمان برافزایش ستارگان (۱-۲ میلیون سال) بسیار بیشتر از تشکیل عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم است، محققان توانستند تشخیص دهند که تشکیل کدامیک از عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم یک مرحله نجومی را در شکل‌گیری منظومه شمسی ثبت کرده است و در نهایت هم توانستند دریابند آن موادی که منظومه شمسی را ایجاد کرده‌اند با چه سرعتی رشد کرده‌اند.

در اختر فیزیک واژه برافزایش (Accretion) حداقل در مورد دو فرایند مختلف به کار رفته‌ است. نخستین و معمول‌ترین کاربرد برافزایش به فرایند رشد اجسام پرجرم از طریق جذب گرانشی مادهٔ بیشتر - معمولاً گازی شکل- در یک قرص برافزایشی اشاره دارد.

وجود قرص‌های برافزایشی در اطراف ستاره‌های کوچک یا بقایای ستاره‌ای در ستارگان دوتایی و همچنین اطراف سیاهچاله‌هایی که در مرکز کهکشان‌های مارپیچی قرار دارند، بسیار معمول است.

در کنار این کاربرد در نظریه سحابی، برافزایش به برخورد و چسبیدن الکترواستاتیک ذرات میکروسکوپی غبار و یخ سرد شده در قرص‌های پیش سیاره‌ای یا سیستم‌های پیش سیاره‌ای غول‌های گازی، اشاره دارد که در نهایت به پیدایش سیاره‌های خرد منجر می‌شود که ذرات کوچک و سیارات خرد دیگر را جذب می‌کنند.