نگرانی دوباره از مالچ پاشی در دشت های خوزستان

می‌گویند چاره‌اش پرآب کردن تالاب‌های هورالعظیم و شادگان است، اما برخی دولتی ها می خواهند راه میانبر بروند، برای همین رفته‌اند سراغ مالچ پاشی که در بی آبی هم می شود سراغش رفت و نیازی به التماس به آسمان برای باریدن و دادن حقابه تالاب‌ها هم ندارد.
مالچ پاشی اما فقط محبوب مسؤولان ایرانی است و شیوه‌ای است تقریبا منسوخ شده در کشورهای پیشرفته دنیا، به دلیل خسارت‌های محیط‌زیستی‌اش.
امسال هم اگر چه اعتراض فعالان محیط زیست، سازمان جنگل‌ها را وادار به عقب‌نشینی از پاشیدن مالچ نفتی در مناطق حفاظت شده کرده، اما ظاهرا هنوز گزینه روی میز است و برخی اهالی دشت آزادگان از آمادگی پیمانکاران برای تجهیز کارگاه‌های مالچ پاشی در دشت‌آزادگان و ادامه کار نهالستان‌های کهور خبر می‌دهند.
سید باقر موسوی، محیط‌بان و فعال محیط‌زیست خواستار توقف استفاده از مالچ نفتی در شنزارها می‌شود و به ایرنا می‌گوید: زیست‌بوم ماسه‌ای «مشداخ» با تنوع زیستی غنی و منحصربه‌فرد، با پاشیدن مالچ نفتی در معرض نابودی است و این را می شود از کشف اجساد تعدادی از جانوران منطقه که پارسال در میان تپه‌هایی که با مالچ سیاه و بدبو پوشیده شده بود،​فهمید.
منتظر اعتباریم
در این میان رئیس اداره بیابان منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان می‌گوید: امسال عملیات مالچ پاشی در بیابان‌های دشت آزادگان، باوی و شوش انجام می‌شود، اما سطح و محل آن هنوز مشخص نشده و منتظر ابلاغ اعتبارات هستیم.
امیرحسین رجایی با اشاره به مخالفت‌های محیط زیست خوزستان با مالچ پاشی در مناطق‌حفاظت‌شده می‌افزاید: مقرر شده است که مالچ پاشی در خارج از مناطق حفاظت شده محیط زیست و مناطق دارای پوشش گیاهی (اعم از درخت و درختچه) اجرا شود.
رجایی ادامه می‌دهد: تاکنون ۱۵۰ هزار هکتار جنگل دست کاشت در خوزستان به واسطه مالچ پاشی ایجاد شده که عمده آن در ماسه‌زارها بوده، عملیات بیابان‌زدایی به درخواست مردم اجرا می‌شود؛ زیرا اگر ماسه‌های اکوسیستم بیابان، تثبیت و در آن درختکاری نشود، روستاها و خطوط لوله نفت و جاده‌ها را تهدید می‌کنند.
معاون محیط‌زیست طبیعی حفاظت محیط زیست خوزستان هم می‌گوید: استفاده از مالچ نفتی در مناطق حفاظت شده از سال گذشته متوقف و مقرر شده کاشت درختان بومی جایگزین آن شود.
سید عادل مولا می‌افزاید: در منطقه حفاظت شده میشداغ طرح کاشت 2000 هکتار درخت بومی ارائه شده و منابع طبیعی نیز با آن موافقت کرده است.
استفاده از شیوه ارزان اما خطرناک
همه اینها درحالی است که محمد درویش، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور توقف استفاده از مالچ نفتی را مطالبه جدی و اول امروز فعالان محیط زیست می‌داند و می‌گوید: مالچ به دلیل چسبندگی و غیرقابل نفوذ بودن، مانع جذب آب باران در خاک و باعث هدر رفت آب می‌شود، علاوه بر این پاشیدن مالچ روی گیاهان سبب می‌شود، جانوران منطقه نتوانند از این گیاهان تغذیه کنند یا اگر آنها را بخورند مسموم می‌شوند و جان خود را از دست می‌دهند، در نهایت اکوسیستم مختل می‌شود.
به گفته وی، دلیل طرفداران مالچ نفتی این است که راه‌های جایگزین گران تر است، اما در جایی مثل خوزستان و غرب کرخه مساله با قرق حل می‌شود، یعنی کافی است با دامداران به تعامل برسند و اجازه چرای دام را دو سه سال در منطقه ندهند.