آمریکا داغ می‌شود

ظهور نفرت به‌جای رقابت در جامعه آمریکا
هرچند رکس تیلرسون از بیان جزئیات بیشتر در خصوص نگرانی خود از اوضاع داخلی کشورش خودداری کرده است، اما رمزگشایی از سخنان وی چندان دشوار نیست! تیلرسون به‌صورت غیرمستقیم، به نفرتی اشاره کرده است که هم‌اکنون بین طرفداران و مخالفان دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات‌متحده به وجود آمده و هر روز بر دامنه و عمق آن نیز افزوده می‌شود. آنچه مسلم است این‌که تحت تأثیر حضور ترامپ در رأس معادلات سیاسی و اجرایی ایالات‌متحده، «رقابت دوگانه» میان جمهوریخواهان و دموکرات‌ها، جای خود را به «نفرت دوگانه» داده است.
روان‌شناسان اجتماعی معتقدند که بروز پدیده «نفرت» در جامعه، بستر و منشأ بروز بسیاری از بحران‌های مزمن و غیرقابل‌کنترل میان افراد خواهد بود.
امروز موضوع «مخالفت باسیاست‌های ترامپ» در نظرسنجی‌های عمومی و ایالتی چندان نمود ندارد و «نفرت از ترامپ» جایگزین آن شده است. در آگوست 2018، برای نخستین بار شاهد انتشار یک نظرسنجی معنادار در آمریکا بودیم. بر اساس نظرسنجی دانشگاه کوئینیپیاک، 59 درصد رأی‌دهندگان آمریکایی از ترامپ متنفر بوده و در مقابل، 31درصد آنها اعلام کردند که رئیس‌جمهور کشور خود را دوست دارند. 10درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی نیز در این خصوص نظر خاصی نداشتند. هم‌اکنون، در اواخر سال 2019 میلادی نیز دقیقا چنین جوی بر ایالات‌متحده حاکم است! نظرسنجی‌هایی که پس از طرح ماجرای استیضاح ترامپ (بر سر ماجرای اوکراین گیت) منتشر شده است، بیانگر وجود نوعی «نفرت متقابل» میان طرفداران و مخالفان ترامپ است.
این نفرت، قطعا تا زمان برگزاری رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 و خصوصا در جریان برگزاری مناظره‌های انتخاباتی دور دوم انتخابات میان ترامپ و رقیب دموکرات نهایی وی تشدید خواهد شد. درنهایت، اساسا اهمیتی ندارد که چه کسی برنده انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده خواهد شد!
نفرت نهادینه‌شده‌ای که میان طرفداران و مخالفان ترامپ به‌وجود آمده است، خود را پس از مشخص شدن نتایج نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 در داخل ایالات مختلف آمریکا آزاد خواهد کرد. نتیجه این پدیده، ایجاد ناآرامی و حتی آشوب داخلی است که تشدید آن، بحران‌های امنیتی و اجتماعی پایداری را در ایالات‌متحده ایجاد می‌کند.
جنگ داخلی آمریکا چه زمانی رخ داد؟
جنگ داخلی آمریکا (American Civil War) بین سال‌های 1861 تا 1865 میلادی رخ داد. این جنگ بین ایالات شمالی به رهبری آبراهام لینکن و 11 ایالت جنوبی تحت فرمانروایی جفرسون دیویس (رئیس‌جمهور کنفدراسیون کشورهای آمریکا) رخ داد. بدون شک جنگ داخلی احتمالی جدید در ایالات‌متحده، نسبت به جنگ داخلی زمان آبراهام لینکن به‌مراتب شدیدتر و تبعات آن نیز غیرقابل‌جبران‌تر خواهد بود! نباید فراموش کرد که این بار «رقابت ایالات» با یکدیگر موضوعیت ندارد، بلکه در این معادله «شکاف‌های درون ایالتی» اصالت و عینیت دارد. به‌عنوان‌مثال، طی یک‌سال اخیر نظرسنجی‌های زیادی درخصوص میزان محبوبیت ترامپ در ایالاتی مانند فلوریدا، میشیگان، کارولینای شمالی و... منتشر شده است. اکثر نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که میان دموکرات‌ها و جمهوریخواهان در این ایالات رقابت نفسگیر و سختی بر سر بقا یا خروج ترامپ از قدرت وجود دارد. نکته جالب‌توجه این‌که پیروزی یا شکست ترامپ در این ایالات حساس (که دارای آرای الکترال تعیین‌کننده‌ای در انتخابات ریاست‌جمهوری سال بعد خواهند بود) با اختلاف بسیار اندکی صورت خواهد گرفت. همین مساله، زمینه مساعدی را برای وقوع منازعات مستمر داخلی در این ایالات میان طرفداران و مخالفان ترامپ فراهم خواهد کرد.
بنابراین، در هرگونه منازعه جدید در داخل آمریکا، ما حداقل در وهله اول با صف‌آرایی ایالات در برابر یکدیگر مواجه نیستیم، بلکه با جدال مستقیم دموکرات‌ها و جمهوریخواهان در داخل هر ایالت روبه‌رو هستیم. این دقیقا همان نکته‌ای است که رکس تیلرسون نسبت به آن ابراز نگرانی کرده است!
10 سال پیش برژینسکی چه گفته بود؟
ماجرا به این نقطه ختم نخواهد شد! بروز هرگونه منازعه داخلی در ایالات‌متحده، حتی در سطوح درون ایالتی به‌طور مستقیم مولد بحران‌های اقتصادی سختی در این کشور خواهد بود.
حدود ده سال قبل و در مارس 2009 میلادی، زبگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری جیمی کارتر و یکی از استراتژیست‌های مطرح حوزه امنیت و سیاست خارجی ایالات‌متحده، هشدار صریحی را در خصوص وقوع بحران اقتصادی در آمریکا و احتمال تکرار شورش‌های داخلی در این کشور مطرح کرد: «مردم مرفه آمریکا باید گرد هم جمع شوند و صندوقی برای کمک به طبقه فقیر تأسیس کنند. در صورت انفعال زمانی خواهد رسید که فشارهای سیاسی منجر به دخالت کنگره خواهد شد و نزاعی بین طبقات مختلف آمریکا پیش خواهد آمد و بیکاری به یک عامل آزاردهنده تبدیل خواهد شد و به‌تبع آن شورش‌های مردمی شکل خواهند گرفت. در سال 1907 و بروز بحران در نظام بانکی کشور و ورشکستگی بانک‌ها شورش‌های خیابانی نیز شکل گرفتند. این شرایط بار دیگر می‌تواند در آمریکا تکرار شود.»
تجمیع هشدارهای تیلرسون و برژینسکی
تجمیع هشدار اخیر تیلرسون و هشدار ده سال قبل برژینسکی با یکدیگر نشان می‌دهد که ایالات‌متحده به‌صورت توأمان، در معرض وقوع جنگ داخلی (به سبک نیمه قرن نوزدهم) و شورش‌های داخلی (به سبک شورش‌های سال 1907) قرار دارد.
انتخاب مجدد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور و حتی شکست وی در انتخابات، می‌تواند به‌مثابه کاتالیزور و عاملی تسریع‌کننده در تحریک طرفداران و مخالفان رئیس‌جمهور فعلی آمریکا و درنتیجه وقوع منازعات پایدار سیاسی- اقتصادی در این کشور عمل کند. در این صورت، قطعا سران دو حزب دموکرات و جمهوریخواه قدرت هدایت و مدیریت این منازعه فراگیر را از دست خواهند داد. بنابراین، می‌توان صراحتا تأکید کرد سال 2020 میلادی (سال برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا) سالی پر از التهاب در این کشور خواهد بود. التهابی که دامنه آن به سال‌های آینده نیز کشیده خواهد شد.

زهرا ساختمانیان

بین الملل