محققان ایرانی برای اولین بار در خاورمیانه موفق به پیوند مغز استخوان به بیمار آلوده به ویروس اچ.آی.وی مثبت مبتلا به سرطان خون شدند

نسخه ایرانی درمان سرطان خون

وقتی در اوایل دهه 80 میلادی، دنیا با اپیدمی بیماری ایدز روبه‌رو شد فقط می‌شد عاقبتی تلخ و مرگبار را به‌دلیل نقص ایمنی ناشی از این ویروس، ابتلا به عفونت‌های شدید و نیز بدخیمی‌های مرتبط با اچ.آی.وی در مبتلایان انتظار داشت . اما امروزه به کمک پیشرفت‌های علمی در زمینه تشخیص و درمان عفونت اچ.آی.وی به ویژه با استفاده از درمان‌های ترکیبی داروهای ضد‌ویروسی از اواسط دهه 90 میلادی، طول عمر و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ایدز در بسیاری از جوامع دنیا در حدی نزدیک به طبیعی شده است. در واقع با استفاده از داروهای مؤثر در کنترل تکثیر ویروس، نقص ایمنی بیماران بهبود یافته و عفونت‌های فرصت‌طلب و بدخیمی‌های ناشی از نقص ایمنی در این بیماران نسبت به گذشته بروز کمتری دارند. اما همچنان بیماران مبتلا به عفونت ایدز در معرض ابتلا به بدخیمی‌های مختلف به ویژه بدخیمی‌های خونی نظیر انواع لنفوم‌ها هستند که با استفاده از داروهای ضد‌ویروسی، انجام شیمی‌درمانی و همچنین پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز، درمان بدخیمی‌های خونی در بیماران مبتلا به عفونت ایدز نیز به‌طور موثر امکان‌پذیر شده است. بر همین اساس با همکاری مرکز تحقیقات ایدز ایران و بخش عفونی و بخش هماتولوژی و پیوند مغز استخوان مجتمع بیمارستانی امام خمینی در اردیبهشت 1398 اولین مورد پیوند مغز استخوان (HSCT)، پیوند مغز استخوان برای نخستین‌بار در کشور و نیز خاورمیانه، به بیمار مبتلا به نوعی بدخیمی خونی با موفقیت انجام شد. به همین منظور با دکتر سیدعلی دهقان منشادی، متخصص بیماری‌های عفونی و استادیار گروه عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو شورای پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران گفت‌وگویی انجام داده‌ایم .
کد خبر: ۱۲۰۶۸۳۷

طی دو هفته اخیر، پیوند مغز استخوان در یک بیمار اچ.آی.وی مثبت 44 ساله مبتلا به نوعی بدخیمی خونی با موفقیت انجام گرفت و بیمار مذکور با حال عمومی خوب و برنامه پیگیری مستمر ترخیص شد.
سرطان خون با پیوند مغز استخوان درمان می‌شود؟
پزشکان در مورد بیماری‌های بدخیم و غیربدخیم خونی ممکن است پیوند مغز استخوان را تجویز کنند. از بیماری‌های بدخیم به سرطان‌های خون حاد و مزمن می‌توان اشاره کرد. همین‌طور بیماری‌هایی مثل بیماری میلوم متعدد که مغز استخوان را گرفتار می‌کند، بدون این‌که بر خون اثری بگذارد. همین‌طور انواع بیماری‌های لنفوم که به درمان‌های اولیه پاسخ نداده‌اند یا این‌که عود می‌کنند، ممکن است با پیوند مغز استخوان درمان شوند. از بیماری‌های خوش‌خیم نیز می‌توان به انواع بیماری‌های تالاسمی که نیاز به تزریق مکرر خون دارند، اشاره کرد و همین‌طور بیماری‌های نقص ایمنی در اطفال که ممکن است به پیوند مغز استخوان نیاز پیدا کنند.
موفقیت این پیوندها در نوع بیماری، سن بیمار، نوع پیوند مغز استخوان و نیز مرحله بیماری متفاوت است. بنابراین زمان ارجاع بیمار برای انجام این عمل به مراکز پیوند مغز استخوان در بهبودی کامل بیمار بسیار موثر است.
پیوند مغز استخوان در مبتلایان به ایدز
پیشینه انجام پیوند مغز استخوان در بیماران مبتلا به عفونت اچ.آی.وی در دنیا به بیش از دو دهه قبل برمی‌گردد و در مراکز مختلف در دنیا انجام پیوند مغز استخوان برای درمان بیماران مبتلا به بدخیمی‌های خونی در زمینه اچ.آی.وی به شکل معمول انجام می‌شود گرچه این اقدام در کشور ما تا پیش از موفقیت اخیر انجام نشده بود.
دستیابی به این موفقیت، نویدبخش آن است که بیماران مبتلا به اچ.آی.وی می‌توانند با همکاری منسجم گروهی از خدمات متعدد درمانی مورد نیاز به‌خوبی بهره‌مند شوند.
در کشور ما باوجود اقدامات بسیار خوب انجام شده توسط وزارت بهداشت و زیرمجموعه‌های مرتبط در بهبود کیفیت مراقبت و درمان بیماران مبتلا به اچ.آی.وی، متاسفانه همچنان شاهد محدودیت‌هایی در ارائه خدمات درمانی مناسب به این بیماران از طرف پرسنل بهداشتی درمانی به دلایل مختلفی نظیر انگ اجتماعی بیماری و نیز عدم آگاهی کافی افراد در ارتباط با حقایق مرتبط با بیماری هستیم. امید است با انجام چنین اقداماتی، فرصت‌های ارائه خدمات تشخیص و درمانی پزشکی مطلوب به این بیماران هرچه بیشتر فراهم شود.

ارتقای کیفیت زندگی مبتلایان به ایدز
طی سال‌های اخیر، پیوند در بیماران اچ.آی.وی مثبت در کشورهای پیشرفته انجام شده که در ارتقای کیفیت زندگی آنان با کنترل و درمان بدخیمی‌های خونی بسیار موثر است. البته انجام پیوند در این بیماران نیاز به دانش و مهارت علمی بسیار بالایی دارد و باید از طرف افرادی که از نظر ساختار ژنتیکی و ایمونولوژیک به بیمار نزدیک هستند بهترین اهداکنندگان مغز استخوان، برادران و خواهران مشابه از نظر سازگاری نسجی با بیمار هستند صورت بگیرد . در مورد انواع سرطان خون نیز پیوند مغز استخوان یک درمان حیات‌بخش محسوب می‌شود که می‌تواند به طور قابل توجهی عمر بیماران را افزایش دهد.

پونه شیرازی

دانش و سلامت

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها