دیپلماسی عنابی

برای مثال، خراسان جنوبی با قابلیت ۹۷ درصد سطح زیر کشت به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده میوه عناب با خواص بالای دارویی در جهان به همراه چین مطرح است. محصولی که در کنار زعفران می‌تواند با سرمایه‌گذاری روی آن جهت جلوگیری از خام فروشی و تلاش برای فرآوری آن در جهت توسعه اقتصادی این استان کمتر توسعه‌یافته قدم برداشت.
در سال‌های اخیر با درک پتانسیل بالای این استان در تولید این محصول کشاورزی استراتژیک‌؛ گروهی از نخبگان جوان و دانشجویان منطقه با مطالعه ظرفیت‌ها به بررسی فرصت‌های تجاری‌سازی و بازاریابی این محصول خاص و بومی پرداخته و تلاش دارند بازار این میوه و مشتقات آن را که حتی در طول این سال‌ها چندان از محدوده جغرافیایی استان فراتر نرفته در طی یک برنامه هدفمند و در قالب کسب و کارهای نوپا به محصولی ملی و جهانی تبدیل کنند.
این هدف در قالب برگزاری رویدادهایی از قبیل جشن شکرگزاری برداشت عناب، نامگذاری معابر و میادین شهری به نام این نماد فرهنگی تاریخی منطقه، دعوت از سفرای کشورهای دیگر و در آخرین اقدام برگزاری #رویداد_استارتاپی_عناب پیگیری شده است.
طرح‌هایی مانند تولید بیسکویت، چیپس، کلوچه، دمنوش، نوشابه، داروهای گیاهی، روغن مایع یا حتی تولید محصولات آرایشی و تجهیزات مرتبط صنایع کشاورزی یا خط تولید انبوه ابزارهای برداشت محصول از جمله ابتکارات و ایده‌های این فعالان استانی است که بسیاری از آنها نیز به مرحله تجاری سازی رسیده است. سطح زیر کشت محصول عناب در ایران حدود ۳۰۰۰ هکتار است که از این سطح بیش از ۹۵ درصد آن یعنی حدود ۲۸۵۰ هکتار آن در خراسان جنوبی واقع شده و ۴۲۰۰ تن محصول عناب از آن تولید می‌گردد.
برای اشاره به ظرفیت‌های بالای اقتصادی بازار این محصول می‌توان به یک نمونه اشاره کرد: یک شرکت مواد غذایی در کره جنوبی با بسته‌بندی ده بسته 50 گرمی عناب (تنها حدود نیم کیلو)، در حدود 30 دلار آن را قیمت‌گذاری کرده است.
اما در سطح دولت‌ها، سایبر دیپلماسی به این موضوع اشاره دارد که چگونه دولت‌ها از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های فضای مجازی، برای انتقال ظرفیت‌های یک کشور به دیگر ملت‌ها استفاده کنند. یکی از مفاهیم مهم بروز این امر، عرصه اقتصاد و فعال‌سازی دیپلماسی در این حوزه به‌وسیله پشتیبانی از کسب و کارهای خصوصی است. متاسفانه در سال‌های اخیر وزارت خارجه از ضعف دیپلماسی اقتصادی رنج برده و طبیعی است در فضای رسانه‌های مجازی نیز هیچ راهبرد و برنامه‌ای نداشته است و بازنگری در این زمینه منطبق با ظرفیت‌های بالای کشاورزی در کشور، جمعیت جوان خلاق و تحصیلکرده و تحولات عرصه سیاسی و فناوری ضروری است‌.
لذا پیشنهاد می‌شود در زمینه معرفی قابلیت‌های محصولات کشاورزی ایران در فضای مجازی، دولت در سطح وزارت جهاد کشاورزی به تولید محتوای خلاقانه در قالب‌های مختلف رسانه‌ای به زبان‌های مختلف پرداخته و معاونت دیپلماسی وزارت خارجه نیز محتوای تولید شده را به مشتریان بالقوه هدف در کشورهای مقصد برسانند و استارت‌آپ‌های شکل گرفته در این حوزه نیز با خلاقیت برای تولید محتوا، ارائه محصول و فروش در بازارهای کشورهای منطقه و جهان برنامه‌ریزی داشته باشند. در زمینه اقتصاد کشاورزی سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی تخصصی مانند agriseek.com وagriwatch.com وجود دارد که آشنایی با آنها می‌تواند در ایده برداری و بهره‌برداری این کسب و کار‌ها موثر باشد.

محمد ولوی

جام‌جم