خواب سنگین سازندگی

حکایت آمدن و رفتن آدم‌هاست، آمدن و رفتن‌هایی که مجبوریم اسم رل‌های اصلی‌اش را ببریم تا قضیه واضح باشد؛ مثلا بگوییم محمدعلی نجفی و محمدعلی افشانی، نجفی که شهرداری‌اش مصادف بود با آغاز نشدن و به سرانجام نرسیدن هیچ پروژه مهمی درتهران، افشانی که کلیدداری اش همزمان شد با قیچی شدن روبان پروژه‌هایی که آغازش متعلق بود به گذشته و حالا پیروز حناچی که چون شهردار تازه است ارزیابی‌اش صبر می‌طلبد هنوز.
تهران امروز که درباره اش حرف می‌زنیم پر از پروژه‌های عمرانی نیمه تمام است با درصدهای متفاوتی از پیشرفت، درجاهایی تا مرز یک یا علی گفتن تا افتتاح پروژه و درجاهایی استارت خوردن پروژه در حد نصب فقط یک تابلو. با این‌که تعداد دقیقی از پروژه‌های نیمه‌تمام پایتخت در دست نیست، ولی همین بس که محسن هاشمی رئیس شورای شهرپنجم گفته است به بار نشستن این پروژه‌ها 22 هزارمیلیارد تومان بودجه می‌خواهد و همین بس نقلی درباره خطوط 6 و 7 مترو که کامل شدنشان را منوط دانسته به تامین شدن 30 هزارمیلیارد تومان اعتبار .
چشم در چشم نیمه‌تمام‌ها
بیایید از همین ابتدای کار از تونل آرش اسفندیار که ترافیک را از شرق اتوبان مدرس به بزرگراه نیایش سابق و هاشمی‌رفسنجانی فعلی منتقل می‌کند صرف‌نظر کنیم؛ تونلی1400متری که ساختش250 میلیارد تومان خرج برداشت. بیایید از آن صرف‌نظر کنیم و آن را جزو عملکرد مدیریت جدید شهری ندانیم، چون قبل از آمدن شورای شهری‌های پنجم و شهردار منتخبشان، آرش اسفندیار بیش‌از 90‌درصد پیشرفت فیزیکی داشت.
اما به هرحال افتتاح این تونل کلیدی جزو پروژه‌های تازه کلید خورده تهران است که عمرش حدود یک ماه است و خواه‌ناخواه به آدم‌های دور جدید منسوب می‌شود. درباره تقاطع غیرهمسطح مدرس به الهیه هم می‌شود همین تفسیر را داشت، تقاطعی با 450 متر طول و اعتباری 22 میلیارد تومانی که بریدن روبان افتتاحش سهم محمدعلی افشانی شد. بجز این دو، آمدن پاییز امسال برای تهران مقارن بود با آغاز به کاربخش شمالی بزرگراه صیاد شیرازی که50 میلیارد تومان بودجه آن را با دو و نیم کیلومتر درازا وصل کرد به اتوبان ارتش.
به غیر از این سه مورد بقیه پروژه‌ها خوابیده‌اند و خبری از بهره‌برداری‌شان نیست، البته معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران قول داده تا پایان همین ماه زیرگذرجنوب به جنوب بزرگراه یادگار امام، دوربرگردان غرب به غرب بزرگراه امام رضا و ایمن‌سازی پایه‌های پل تقاطع بزرگراه خرازی با رودخانه وردآورد به ساکنان پایتخت وصال دهد و در سه ماه زمستان تقاطع غیرهمسطح بلوار علامه عسگری با جاده قدیم قم (باقرشهر) و تقاطع غیرهمسطح بزرگراه شهید حکیم با بلوار المپیک به سرانجام برسد.
به فهرست پروژه‌های نیمه کاره تهران باید چند تای دیگر را هم اضافه کرد مثل پژوهشگاه و بیمارستان رویان، پارکینگ طبقاتی نیایش، خانه شهر که به بلدیه مشهور است، تقاطع غیرهمسطح شهر آفتاب با آزادراه تهران-قم، تقاطع ثامن در بزرگراه دولت‌آباد، تقاطع بزرگراه شهیدان باقری و بابایی، زیرگذر گیشا و طراحی پل زندگی، تقاطع بزرگراه حکیم با بلوار تعاون، بزرگراه شهید بروجردی، ساخت زیرگذر و تونل امتداد استاد معین، ساخت ادامه بزرگراه یادگار امام از خیابان شهیدان تا میدان فتح و ساخت بزرگراه شهید شوشتری. چه این پروژه‌ها به موقع افتتاح شد و چه نشد این نقل قول را از معاون فنی وعمرانی شهردار پایتخت در ذهن داشته باشید که پروژه‌های بزرگراهی نیمه‌تمام در تهران 51 کیلومتر است و تعداد پل‌ها و تقاطع‌های غیرهمسطح روی بزرگراه‌ها و شریان‌های اصلی شهر 37 مورد. اگر نیمه تمام‌های اولی تمام شود طول بزرگراه‌های تهران می‌شود 630 کیلومتر و اگر نیمه تمام‌های دومی تکمیل شود تعداد پل‌ها و تقاطع‌های پایتخت به عدد 407 می‌رسد.

خواب زیر زمینی

ناتمام‌های روی زمین تهران را که گفتیم، با این که می‌دانیم اینها فقط دانه درشت‌های نیمه تمامند. حالا باید از زیرزمین گفت، جایی که وضع بازهم همین است، آنجا که تونل‌های مترو حفر می‌شوند برای بازکردن راه نفس تهرانی که چشم و دلش سیر است ازاین همه ماشین و ترافیک. متروی تهران مدت‌هاست پیشرفتی ندارد، یعنی سال گذشته به ظاهر پیشرفت داشت و خط هفتش افتتاح شد، چند هزار نفری هم در آن جابه جا شدند، ولی چون تشخیص داده شد این خط عجله‌ای افتتاح شده و ناایمن است، بدتر این که اصلا هواکش ندارد، تعطیل شد. خط 6 هم هنوز افتتاح نشده، در مورد این که کی افتتاح می‌شود نیز باید دست به دامن گمانه‌ها و خبرهایی شد که منتشر می‌شوند، ولی پشتوانه ندارند. همین است که تاریخ بهره برداری از این دو خط مدام تغییر می‌کند و موعد وعده داده شده که می‌رسد خبری از افتتاح نیست.
خط 6 متروی تهران 31 کیلومترطول و 30ایستگاه دارد که از محدوده حرم حضرت عبدالعظیم(ع) آغاز می‌شود و پس از طی مسیر جنوب به شمال در ایستگاه میدان شهدا با خط 4، در ایستگاه امام حسین(ع) با خط 2، در ایستگاه هفت تیر با خط یک و در ایستگاه میدان ولیعصر(عج) با خط 3 پیوند می‌خورد و سپس به سمت غرب ادامه می‌یابد و به محدوده شمال غربی تهران می‌رسد.
خط 7 نیز از شهرک امیرالمؤمنین (قصرفیروزه) و در کنار ورزشگاه تختی تهران در جنوب شرقی تهران آغاز می‌شود و پس از تقاطع با خط یک در ایستگاه متروی میدان محمدیه، از ایستگاه بریانک به سمت شمال ادامه می‌یابد و در ایستگاه نواب صفوی با خط 2، در ایستگاه توحید با خط 4 و در ایستگاه دانشگاه تربیت مدرس با خط در دست ساخت 6 تلاقی می‌یابد. خط 7 سپس در امتداد بزرگراه چمران ادامه پیدا می‌کند و پس از عبور از کنار برج میلاد وارد میدان صنعت در شهرک غرب می‌شود و در انتها به میدان کتاب در سعادت آباد می‌رسد. این خط با سرنوشت میلیون‌ها تهرانی مرتبط است و زندگی خیلی‌ها در پایتخت را آسان‌تر می‌کند، ولی هرکدام به دلایلی بلاتکلیفند، خط 6 به‌واسطه نداشتن تجهیزات و خط 7 به خاطر نبودن پول.
مسؤولان متروی تهران شهریور امسال گفتند که با فروش700 میلیارد تومان اوراق مشارکت سعی در بخت گشایی از این خطوط دارند که البته باید منتظر ماند و این بخت‌گشایی را دید. فعلا متروی تهران ابرپروژه نیمه‌تمام پایتخت است که معطل‌ماندنش به نفع هیچ کسی نیست. دراین شهر که آسمان آبی کیمیاست، روزهای پاک آرزو و رفت وآمد آسان شبیه معجزه.