تفاوت چشمگیر سرانه مطالعه ایرانیان با میزان مصرف اینترنت و گشت‌وگذار در فضای مجازی

خواندنی‌ها کم نیست من و تو کم خواندیم!

یکی از فعالان و چهره‌های شناخته شده فضای مجازی، در هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم چند توییت با موضوع و محور کتاب و مطالعه در صفحه شخصی‌اش در توییتر منتشر کرد. توییت‌هایی که با هشتگ «کتابخونه» و «آینده روشن» نوشته شده بود و دو نظرسنجی را نیز در دل خود داشت و کاربران را دعوت به مشارکت در این امر کرده بود. نکته‌ای که در توییت‌های آذری جهرمی وجود داشت، بحث کاهش میزان مطالعه در جامعه بود؛ مسأله‌ای که عامل اصلی آن را گسترش شبکه اجتماعی می‌دانند. فضایی که روز به روز در شؤون مختلف زندگی مردم نفوذ کرده و به عضو جدایی‌ناپذیر رفتارهای روزمره اعضای جامعه تبدیل شده است. حالا وزیر ارتباطات در‌صدد است با ایجاد یک چالش، فضا را برای دعوت به مطالعه فراهم کند؛ اتفاقی که باید منتظر نتایج آن نشست.
کد خبر: ۱۱۸۷۸۸۹

«یک خبر قابل تامل: سرانه مطالعه ما از زمان حضور در فضای‌مجازی خیلی کمتر شده است. آینده ‌روشن نیاز به جامعه‌ای کتابخوان دارد. به همین علت من و همسرم تصمیم گرفتیم کمپینی را برای حمایت از نویسندگان و ترویج کتابخوانی به خصوص برای کودکان در فضای مجازی آغاز کنیم. منتظر پیشنهادات هستیم» این توییت اولی بود که محمدجواد آذری جهرمی نوشته و خبر از آغاز این حرکت داده بود. در ادامه دو نظر سنجی منتشر کرد و از کاربران سؤالاتی درباره سهم نویسندگان از انتشار یک کتاب (حق‌التالیف) و دلایل مطالعه نداشتن آنها پرسید.
دو روز بعد هم توییتی منتشر کرد و نوشت: «مشارکت شما در دو نظرسنجی قبل نشان می‌دهد از روشی که درآمد بیشتر نویسندگان و ارائه کتاب‌رایگان باکیفیت برای همه را داشته باشد، استقبال می‌شود. فضای ‌مجازی هم بهترین فرصت برای ترویج کتابخوانی است و نه مشکل. درباره کتابخونه بیشتر خواهیم گفت.»
به بهانه توییت‌های او و واکنش‌هایی که کاربران به آنها نشان دادند، به میزان مطالعه و نقش شبکه اجتماعی در کاهش این اتفاق پرداختیم هرچند این چهره مشهور شبکه اجتماعی را فرصتی برای ترویج کتابخوانی می‌داند و آن را مشکل ندانست و یک فرصت خواند.

7000 نفر گرانی را عامل نخواندن می‌دانند
اجازه بدهید برگردیم به صفحه وزیر ارتباطات در توییتر، او در صفحه‌اش نظرسنجی گذاشته و نوشته «دلیل شما برای عدم مطالعه کافی چیست؟» که حدود 20 هزار نفر در آن شرکت کرده‌اند.
از این میزان 32 درصد به گزینه اول «توان خرید کتاب ندارم» رای داده بودند که بیشترین میزان هم برای همین گزینه بود. 30 درصد اعلام کردند به اندازه کافی مطالعه دارند و فقط خواسته بودند نتایج را ببینند.
25 درصد به گزینه «وقت برای مطالعه ندارم» رای داده بودند و تنها 13‌درصد اعلام کرده بودند «علاقه‌ای به مطالعه ندارم». خب بد نیست بپرسیم ماهانه چقدر برای چرخیدن در فضای شبکه‌های اجتماعی اعم از فیلتر و غیرفیلتر هزینه می‌کنیم که در این نظرسنجی به «ناتوانی در خرید کتاب» رای داده‌ایم. البته این پرسش به معنای مقصر جلوه دادن مخاطبان نیست ولی در هر صورت پرسشی است که بد نیست به آن پاسخ داده شود، حتی با مرور اعدادی که بالاتر نوشته شد و این‌که 5000 نفر در نظرسنجی وزیر ارتباطات اعلام کرده بودند وقت کافی برای مطالعه ندارند، در بین آن دسته افرادی که روزانه هفت ساعت در فضای مجازی وقت می‌گذرانند، نیستند!

12/5 دقیقه سهم کتاب‌ها

همین چند وقت پیش بود که سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حاشیه بازدید از یک کتابفروشی گفته بود سرانه مطالعه ایرانیان در روز 5/12دقیقه در روز است. حالا این عدد را بگذارید کنار میزان استفاده ایرانی‌ها از فضای مجازی!
دور زدن گرانی با یک سوم قیمت
کتابخوان‌های الکترونیک یا همان «ای ـ بوک‌ریدرها» مدتی است در کشور ما هم فراگیر شده‌اند و پیشنهادهای شگفت‌انگیزی برای کاربران دارند. کتاب‌های دیجیتال و بسترهای مناسب برای خواندن این فرصت را فراهم کرده در اوقاتی که شاید به آنها بتوان زمان مُرده گفت، افراد بتوانند با کتاب انس بگیرند. حتی یک پیشنهاد جذاب دیگر هم داریم و آن این‌که اگر خواندن برایتان دشوار است کتاب‌های صوتی را تجربه کنید. یعنی کافی است یکی از فروشگاه‌های کتاب الکترونیک یا یکی از سرویس‌های ارائه خدمات کتاب صوتی را روی تلفن همراه خود نصب کنید تا بتوانید زمینه این انس و افزایش میزان مطالعه را فراهم کنید. داشت یادم می‌رفت، اگر گرانی دلیل کاهش مطالعه کتاب در میان ما است (بنا به آماری که از توییت آقای جهرمی به دست آمده) باید یادآوری کنم که قیمت کتاب‌های الکترونیک و صوتی بسیار ارزان‌تر از کتاب‌های چاپی است و خب این راهی است که بتوانیم گرانی را دور بزنیم. برای مثال سراغ کتاب «وقتی مهتاب گم شد» اثر حمید حسام رفتیم. کتابی که نسخه چاپی آن 39هزار تومان به فروش می‌رسد. اما نسخه الکترونیکی آن 11هزار و 900 تومان در یکی از نرم‌افزارهای کتابخوان در دسترس است و نسخه صوتی آن نیز 12 هزار تومان فروخته می‌شود. به زبان ساده با یک سوم هزینه یک کتاب می‌توانید نسخه صوتی یا الکترونیک آن را تهیه کنید. ضمنا این موضوع را هم فراموش نکنید که با استفاده از نسخه‌های الکترونیک یا صوتی روی دستگاه‌هایی نظیر تلفن همراه یا تبلت، همواره کتابخانه خود را همراه دارید و با مشکل جا و فضا برای نگهداری کتاب‌های چاپی هم روبه‌رو نیستید.

7 ساعت سهم فضای مجازی
امیر خوراکیان، معاون مرکز ملی فضای مجازی چندی پیش اعلام کرده بود میانگین استفاده از فضای مجازی در دنیا چهار ساعت در روز است، ولی این رقم در ایران بالای هفت ساعت است. هفت ساعت در روز زمان کمی نیست که ایرانی‌ها در فضای مجازی سپری می‌کنند. البته این عدد سال 95 بر اساس گزارش منتشر شده از سوی ایسپا 120 دقیقه برحسب استفاده‌کنندگان بوده که با مقایسه آن با اعداد اعلام شده از سوی امیرخوراکیان می‌توان به رشد بیش از سه برابری آن اشاره کرد. یک عدد جالب دیگر هم اینجا باید برایتان بنویسم، آن هم این‌که مطابق نظرسنجی ایسپا، از هر ده ایرانی شش نفر در شبکه‌های اجتماعی مجازی عضو هستند که این رقم مربوط به سال 95 است و احتمالا بعد از گذشت دو سال این رقم نه تنها کمتر نشده بلکه افزایش هم داشته است. حالا این اعداد را اگر با سرانه مصرف فرهنگی خودمان مقایسه کنیم احتمالا نیاز به سطل آب یخ پیدا کنیم!
شاید برایتان جالب باشد بدانید مصرف اینترنت ایرانی‌ها در ابتدای راه‌اندازی مرکز تبادل ترافیک تهران در اردیبهشت و خرداد ۹۵، میزان ترافیک این مرکز زیر ده گیگابیت بر ثانیه بود که در کوتاه‌مدت به ۳۰ گیگابیت بر ثانیه رسید. در یک سال اخیر نیز با رشد قابل توجه ترافیک در مرکز تبادل ترافیک داخلی تهران، با افزایش بیش از ۳۰۰ درصدی آن در شهریور ۹۷ نسبت به شهریور ۹۶ روبه‌رو بودیم که در مجموع، در ساعت‌های پیک، این ترافیک به بیش از ۷۰۰ گیگابیت بر ثانیه می‌رسد. این رشد سه برابری مصرف اینترنت در نوع خود جالب است که نشان می‌دهد روز به روز مخاطبان در حال بلعیده شدن توسط فضای مجازی هستند. نکته‌ای هم که درباره این محیط مطرح می‌شود این است که اقیانوسی است به عمق یک بند انگشت، اما خب باید جذابیت‌های آن را در کنار زودیاب بودن محتوا در آن قرار داد و به مخاطب تا حدودی حق داد که بیشتر در آن غرق شود و از این مستغرق شدن راضی باشد.

حسام آبنوس

رسانه

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها