دعوای زرگری آمریکا و ترکیه

تصمیم ناگهانی دونالد ترامپ مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه بسیاری از کشورهای منطقه را شوکه کرده و به تلاش و تکاپو انداخت. این خروج چنانکه خود ترامپ اعتراف کرد به معنای اذعان به پیروزی دولت سوریه و متحدانش از جمله ایران و حزب‌ا... لبنان بود که سال‌ها در این کشور برای مقابله با گروه‌های تکفیری مبارزه کرده بودند. در این میان کشورهای عرب هم‌پیمان با عربستان در کنار رژیم صهیونیستی با ابراز نگرانی دست به دامن آمریکا شدند که از این تصمیم صرف‌نظر کند. از سوی دیگر دولت ترکیه با فرصت‌طلبی، نیروهای نظامی خود را به مرزهای با سوریه گسیل داشت تا به بهانه مبارزه با بقایای پ‌ک‌ک بخش‌هایی از خاک سوریه را به تصرف خود در آورد. این درحالی است که دولت سوریه بارها نسبت به دخالت نیروهای ترکیه اعتراض کرده و خواستار عقب‌نشینی آنها از خاک سوریه شده است. دولت روسیه نیز همراه با سوریه به صراحت اعلام کرد اماکنی را که نیروهای آمریکایی تخلیه می‌کنند باید تحت نظارت و کنترل دولت مرکزی دمشق در آید. با وجودی که این پیام‌ها روشن بوده و همه بر حق حاکمیت دولت سوریه تاکید دارند، دولت‌های آمریکا و ترکیه هر روز برای همدیگر خط و نشان می‌کشند.

تهدید ترامپ
روز یکشنبه، دونالد ترامپ در توییتی هشدار داد اگر بعد از خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، ترکیه به نیروهای کرد حمله کند، آمریکا اقتصاد ترکیه را «ویران خواهد کرد». به گزارش بی‌بی‌سی، ترامپ در توییت دیگری هم نوشت که نمی‌خواهد کردها ترکیه را تحریک کنند. ترامپ اما نگفت که اگر ترکیه به یگان‌های مدافع خلق کرد حمله کند چگونه اقتصاد این کشور را دچار مشکل خواهد کرد. هرچند دونالد ترامپ در طرح این‌گونه تهدیدهای توخالی سابقه‌ای دیرینه دارد، اما وی در همان حال به ایجاد یک «ناحیه امن ۳۲ کیلومتری»‌اشاره کرد؛ منطقه‌ای که به گفته باربارا پلت، خبرنگار بی‌بی‌سی همان راه‌حلی است که مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، سعی داشت بر سر آن مذاکره کند. پمپئو در پایان هفته گذشته گفت به صورت تلفنی با مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، صحبت و ابراز خوشبینی کرد که توافقی برای حفاظت از نیروهای کرد با ترکیه به دست آید؛ توافقی که البته تا الان به دست نیامده است.

واکنش ترکیه
ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه دیروز در واکنش به تهدیدهای ترامپ مبنی بر «نابودی اقتصاد ترکیه» در پیامی توییتری نوشت: از واشنگتن انتظار داریم که به شراکت راهبردی خود با آنکارا پایبند باشد. وی افزود: تروریست‌ها نمی‌توانند هم‌پیمان آمریکا باشند. یکسان‌دانستن کردهای سوریه با عناصر وابسته به حزب کارگران کردستان اشتباهی بزرگ است. ترکیه اوایل سال گذشته میلادی با حمله به شمال سوریه حدود 2000 کیلومتر از خاک سوریه از جمله شهر عفرین را به اشغال خود درآورد. آنکارا می‌گوید، برای سامان دادن به ناامنی در مناطق شمالی سوریه و مقابله با گروه‌های کرد سوری از جمله ی.پ.گ به شهر منبج در شمال سوریه حمله خواهد کرد. هفته پیش رجب طیب اردوغان، درخواست آمریکا برای تضمین امنیت نیروهای کرد در سوریه را با لحنی تند رد کرد و گفت: درخواستی که در روزهای اخیر جان بولتون مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا مطرح کرده «غیرقابل‌قبول» است. او همچنین حاضر به ملاقات با جان بولتون که به ترکیه سفر کرده بود، نشد. دولت ترکیه یگان‌های مدافع خلق (ی‌پ‌گ) را وابسته به حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) و تروریست می‌داند، اما گروه ی‌پ‌گ هر‌گونه ارتباط مستقیم سازمانی با گروه پ‌ک‌ک را رد می‌کند و آمریکا نیز با این نظر ترکیه موافق نیست.

توافق کردها و دمشق
این درحالی است که هفته گذشته اعلام شد کردهای سوریه با دولت دمشق توافق کرده‌اند تا نیروهای ارتش سوریه در شهر منبج مستقر شوند. در همین رابطه خبرگزاری آناتولی گزارش داد، نیروهای ارتش سوریه با حمایت واحدهای نظامی روسیه وارد منطقه العریمه در شمال‌ غرب منبج شدند. شهر العریمه بین شهر منبج و منطقه‌ای قرار دارد که از دسامبر ۲۰۱۶ و در جریان عملیات سپر فرات در کنترل نظامیان ترکیه قرار دارد. از سوی دیگر وزارت دفاع سوریه اعلام کرد یگان‌هایی از مبارزان کرد که شامل 400 مبارز است از منبج خارج شده‌اند. این اقدام در راستای اجرای توافق حاصل شده درباره بازگشت زندگی طبیعی به مناطق شمال جمهوری عربی سوریه بوده است.
روز گذشته نیز نیروهای کرد سوری همچنین اعلام کردند موفق شده‌اند آخرین پناهگاه داعش را در سوریه به تصرف خود در‌آورند. به گزارش رویترز، نیروهای سوریه دموکراتیک طی دو روز گذشته حملات خود به گروه تروریستی داعش را افزایش دادند. در همین راستا، مصطفی بالی، رئیس دفتر رسانه‌ای نیروهای سوریه دموکراتیک اظهار کرد: عناصر داعش نفس‌های آخرشان را می‌کشند و می‌دانند که این نبرد یک مبارزه برای نابود کردن آنهاست.
به نظر می‌رسد توافق کردهای سوریه با دولت مرکزی هیچ بهانه‌ای را برای حضور نیروهای بیگانه در خاک سوریه باقی نخواهد گذاشت. بهانه‌جویی‌های ترکیه برای دخالت در خاک سوریه مانند بهانه‌جویی‌های واهی ایالات متحده آمریکا محلی از اعراب نداشته و هیچ دلیلی جز توسعه‌طلبی ندارد.

اظهارا ت ترکی الفیصل

رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان از تصمیم آمریکا برای خروج نظامیان این کشور از خاک سوریه به‌شدت انتقاد کرده و گفته است: این اقدام رئیس‌جمهور آمریکا تاثیر بسیار منفی خواهد داشت و باعث تقویت ایران، روسیه و قدرت بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه خواهد شد. به گزارش مهر و به نقل از العالم، ترکی الفیصل در ادامه اظهارات خود جامعه جهانی را به نادیده گرفتن مردم سوریه متهم کرد و مدعی شد که خروج نظامیان آمریکایی از این کشور اوضاع را بدتر خواهد کرد! این اظهارات درحالی بیان می‌شود که طی هفت سال جنگ داخلی سوریه، عربستان سعودی یکی از حامیان اصلی گروه‌های تروریستی تکفیری بود و با کمک‌های مالی و تسلیحاتی خود قصد داشت دولت سوریه را سرنگون کند.

رحیم محمدی

بین‌الملل