گوش کن‌! کوه صدا می‌زند تو را

هر چقدر بالاتر می‌روی، جاذبه زمین کمتر می‌شود و تو رهاتر می‌شوی. رهایی از هر جاذبه‌ای. در کوه می‌توان رهای رهای رها بود. برای همین است آنها که عاشق کوه می‌شوند دیگر نمی‌توانند روی زمین راه بروند، خُلقشان تنگ می‌شود و باز به کوه می‌زنند. کوهنوردی انگار یک جور مناسک است برای آدمی که ذله شده از روزمر‌گی‌ها. یک بار که به کوه بزنی نه فقط برای تفریح، برای سبک شدن، برای تجربه همان حس رهایی دیگر صبح زود بیدار شدن و راهی کوه شدن برایت سخت و زجرآور نمی‌شود. با کوه که رفیق شوی، همدم خوبی برای بقیه زندگی‌ات پیدا کرده‌ای چرا که کوه اوج طبیعت است. همین تجربه را مهدی داور‌پور هم داشته. می‌گوید: رفتم که کشتی‌گیر شوم، مربی گفت برای تقویت ریه و تنفس و بالا رفتن استقامت به کوه بروم. کوه رفتن همانا و ماندن در کوه و کوهنوردی همان. از همین درکه و دربند شروع به کوه‌پیمایی کردم تا رسیدم به قله‌ها. با داور‌پور که تاکنون همه قله‌های ایران را در فصول مختلف صعود کرده و در صعود به قله‌های آرارات و آلبروس ( بلندترین قله اروپا) و برخی قله‌های دنیا شرکت داشته است. هم‌صحبت شدم تا از حال خوب کوهنوردی بگوید.

می‌گویند اگر یکی دوبار کوهنوردی را تجربه کنی، نمک‌گیرش می‌شوی و دیگر نمی‌توانی ترکش کنی، این به روحیه آدم‌ها بستگی دارد یا مقتضیات کوه؟

کوهنوردی یک سبک از زندگی در طبیعت است. باید در کنار کوهنوردی خیلی چیزهای دیگر از جمله کمک‌های اولیه، ساماندهی گروهی و مدیریت جمع را یاد بگیری. کوهنورد باید خودمدیریتی بلد باشد که اگر اتفاقی برای خودش یا همراهش رخ داد، بتواند شرایط را مدیریت کند. از طرفی کوهنوردی فن لذت بردن از طبیعت است بدون این‌که با آن بجنگی. سر سازگاری داشتن با طبیعت بهترین روش لذت بردن از طبیعت است. اگر بخواهی با طبیعت بجنگی، این انسان است که مغلوب می‌شود.

آنهایی که تجربه کوهنوردی دارند بر این باورند که کوه با آدم‌ صحبت می‌کند و راه را به او نشان می‌دهد ...

دو سه گروه هستند که تجربه زندگی در اوج را دارند، خلبان‌ها و چتربازان تجربه مصنوعی از اوج را دارند، با وسیله‌ای به آسمان می‌روند و از آن بالا همه چیز را می‌بینند. اما کوهنورد از پایین‌دست شروع کرده و قدم به قدم اوج می‌گیرد. همان شعار قدیمی که از کوه بالا نروید با کوه بالا بروید!‌ یعنی مثل کوه بزرگ باشید. بزرگ‌منشی را تجربه کنید. ریز دیدن یا ندیدن آدم‌ها خوبیت ندارد. از کوه که بالا می‌رویی آهسته آهسته از زمین فاصله می‌گیری. کوه،همسایه آسمان است که مظهر والایی است، هرچه به آسمان نزدیک‌تر می‌شوی، غرورهای بی‌جا و بیخود هم از تو دور می‌شود. البته کسانی هم هستند که به کوه می‌روند اما بزرگ‌منشی را از کوه یاد نمی‌گیرند، ‌اینها باید بیشتر روی خودشان کار کنند.

اگر از خودبزرگ‌‌بینی عبور کنند، کوه راه را به آنها نشان می‌دهد؟

کوهنوردی هم مثل هر ورزش دیگر مهارت‌‌هایی دارد که باید آنها را یاد بگیری. کوهنوردی از کوه‌پیمایی شروع می‌شود اول باید در دامنه قدم بزنی و از کوهپایه‌ها بالا بروی تا به مرور بتوانی به قله‌های بزرگ راه پیدا کنی. کوهنوردی رشته‌های مختلفی دارد؛ ‌سنگ‌نوردی، یخ‌نوردی، اسکی و ... هر کدام از اینها راه و روش خودش را دارد که باید بیاموزی. توصیه ما به آنها که به کوهنوردی علاقه‌مندند این است که برای لذت بردن از این ورزش حتما آموزش‌های لازم را یاد بگیرند. چون در کوهنوردی اولین اشتباه تبدیل به آخرین اشتباه می‌شود چون دیگر فرصت جبران نداری ! طبیعت همانقدر که دوست ماست اگر راهش را بلد نباشی خطرناک می‌شود. بخصوص در فصل پاییز و زمستان که شرایط جوی ناپایدار است و هر لحظه به رنگی درمی‌آید باید خیلی حواست باشد.

کوهنوردی محدودیت سنی ندارد و این هم یکی از خوبی‌هایش است.

از هر سنی می‌توان کوهنورد شد! بازنشسته‌های خیلی از رشته‌‌های ورزشی، کوهنوردی را شروع می‌کنند تا حالشان همچنان خوب باشد. کوهنوردی هم فرصت است هم تهدید. کوه ورزشگاه نیست که برای رفت و آمد به آن مقید ساعت و زمان خاصی باشی. درهای کوه همیشه به روی مردم باز است البته به شرط این‌که آموزش‌‌های لازم را فراگرفته باشی.

و خوبی دیگرش این است که هم می‌توان تنهایی به کوه رفت هم گروهی؟

توصیه ما این است که گروهی به کوه بروید حتی اگر شده دو نفره. چون حادثه در کوه خبر نمی‌کند. بخصوص کسانی که تجربه ندارند و تصمیم دارند الان این ورزش را شروع کنند حتما با آدم‌های باتجربه به کوه بروند یا در باشگاه‌های کوهنوردی ثبت‌نام و از برنامه‌های آنها استفاده کنند.

می‌گویند کوه حال آدم‌ها را در هر شرایطی خوب می‌کند، ‌این حال خوب را چگونه می‌شود تجربه کرد؟

صعود در هر شرایطی زیبا و خوب است! در بلندمرتبه قرار گرفتن و در ستیغ کوه بودن یکی از بهترین حالات روحی و جسمی است.در آن بالا سبک‌تری و صحبت با خدا راحت‌تر است. تجربه فصول مختلف در کوه بی‌نظیر است. دامنه کوه در هر فصل زیبایی‌هایی دارد که همه را سیر می‌کند. سفره‌ای است به گستردگی طبیعت و هر کسی به سلیقه خود می‌تواند هر چه دوست دارد از طبیعت بردارد.

کوهنوردی حس قدرت نیز می‌دهد این‌که تو از زمین کنده شده‌ای و با پای خودت بالارفته‌‌ای...

این همان حس خوبی است که خیلی‌ها دنبالش هستند. تصور کنید در قله دماوند یا نزدیک آن باشی که خورشید طلوع کند! دیگران روی زمین خوابند یا زندگی روز‌مره را تکرار می‌کنند، ‌اما تو از آن بالا داری طلوع را تماشا می‌کنی. این حس خوب را فقط آنهایی درک می‌کنند که چنین تجربه‌ای را دارند، نزدیک آسمانی و همه زمین زیر پایت و تو احساس می‌کنی اصلا به آنها نیاز نداری. این صعود روحی و جسمی اوج حال خوب است. احساسی که ساعت‌ها و روزها با تو همراه است. از قله پایین آمده‌ای اما آن‌قدر از این حال خوب انرژی گرفته‌ای که روزهای زیادی می‌توانی با آن زندگی کنی و هر زمان که احساس کردی،‌ دارد تمام می‌شود دوباره عازم کوه می‌شوی تا برای خودت انرژی و حال خوب جمع‌کنی..

طاهره آشیانی

روزنامه‌نگار