کسی از ماجرای بازی GTAخبر دارد؟

ماه گذشته بود که در صحن علنی مجلس که هواره در آن شاهد جنجال‌های سیاسی هستیم یکی از نمایندگان به خطر نبود نظارت بر محتوای فرهنگی تولیدات اینچنین اشاره کرد و به عنوان مصداق به این بازی اشاره کرد. شاید سرگرمی بودن این بازی مانع از این شود که افراد در وهله اول متوجه تهدیدهای آن شوند ولی با اندکی تامل و دور از شتابزدگی شاهد تاثیرات مخرب آن بر روح و روان افراد می‌شویم. به این بهانه علاوه بر مرور این بازی و موفقیت‌هایی که به خاطر تبلیغات فراوان توانسته کسب کند برخی نکات این بازی را نیز زیر ذره‌بین قرار داده‌ایم.

روند بازی چگونه است؟

اتومبیل دزدی بزرگ (به انگلیسی Grand Theft Auto ): یک بازی ویدئویی اکشن- ماجرایی است که توسط کمپانی بازی راک‌استار توسعه یافته و راک‌استار گیمز آن را منتشر کرده‌است. ساخت نسخه پنجم این بازی حدود ۲۷۰ میلیون دلار هزینه برداشت که دومین بازی پرهزینه تاریخ محسوب می‌شود. درباره تاریخچه آن باید بگویم که GTA1 در ماه اکتبر سال ۱۹۹۷ برای پلی استیشن یک و PC منتشر شد‌.

این بازی به بازیکن اجازه می‌دهد نقش یک تبهکار را ایفا کند که آزادانه در یک شهر بزرگ پرسه می‌زند و ماموریت‌های مختلفی را مانند دزدی از بانک، دزدی ماشین و جرایم دیگر انجام می‌دهد. این بازی در فرمت ابتدایی‌اش در زمان خود با استقبال خوبی مواجه نشد و اکثرا توسط ژوری و داوران گیم‌های سال 97 نمرات ضعیفی را کسب کرد. GTA2 اما دو سال بعد و در سپتامبر ۱۹۹۹ منتشر شد.

بازی با بهبود گرافیک نسبت به نسخه اول همراه بود. این بازی اختیار عمل بیشتری را پیدا کرده بود و همانند نسخه اول نمای دوربین بازی از بالا بود. نسخه پلی‌استیشن این بازی توانست با دریافت متای 70 از 100 توسط هیات داوران عملکرد متوسطی را از خود نشان دهد.

آغاز تحول GTA

GTA3 در اکتبر ۲۰۰۱ برای پلی استیشن۲، ایکس باکس و کامپیوتر عرضه شد. بازی براساس شهر نیویورک ساخته شده بود، ولی عناصری از شهر‌های آمریکا را نیز در خود داشت. در این نسخه دید سوم شخص وارد سری بازی‌های GTA شده بود و این یعنی برای اولین بار بازیکن قادر بود در نمای سوم شخص و به صورت آزادانه در شهر بگردد. نکته دیگر این نسخه این بود که برخلاف بازی‌های دیگر که باید با اتمام یک مرحله به مراحل بعدی رسید، سری GTA حالت انتخابی برای مراحل خود نیز داشت. بر‌خلاف دو نسخه قبلی این نسخه با تمجیدهای بسیار خوبی همراه بود و نسخه پلی استیشن آن تواسنت با کسب متای ۹۷ جاودانه شود.

موجه جرم کن

در این بازی مخاطب به صورت ناخودآگاه احساس می‌کند که باید تمام اتفاقات و تقصیر آنها را گردن دیگری بیندازد و از پذیرش مسئولیت طفره برود. محتوای داستان دزدی بزرگ اتومبیل بیان‌گر این است که اگر محیط و فضای این کشور این گونه شده به دلیل ورود افراد دیگری از سایر کشورهاست و اگر افراد دیگری هم وارد آن کشور شود هم به مشکلات آنها گرفتار خواهد شد و کسانی که در این کشور خلافکار هستند و دست به جنایت می‌‌زنند از سایر کشورها هستند. برای همین افراد باید در این راه تلاش کنند و روحیه‌های ضد بشری در لایه‌های زیرین تقویت می‌شود. استفاده از کلمات رکیک و ناشاست و عباراتی که در مکالمه میان انسان‌ها رایج نیست در این بازی تبدیل به امری رایج و معمول شده و مخاطب بعد از این بازی احساس می‌کند که باید آزادانه هرکلامی را بر زبان بیاورد. از دیگر نکاتی که در این بازی دیده می‌شود موجه جلوه دادن اعمال مجرمانه است. اعمالی که در عرف قانونی و انسانی جوامع اعمالی ناپسند و غیرقانونی محسوب می‌شود اما در این بازی، جهانی تصویر می‌شود که خون‌ریزی فساد و رفتارهای وحشیانه آزاد است.

نمره کامل برای کشت وکشتار

نقشه این بازی از تمام بازی‌هایی که تاکنون عرضه شده بزرگ‌تر است. کمپانی راک استار در این نسخه سنت‌های خود را کنار گذاشت و به بازیکنان اجازه کنترل کردن سه شخصیت متفاوت را داده است. تمامی سایت‌ها به این ابر بازی نمرات کامل ده از ده دادند. همچنین این بازی با دریافت متای ۱۰۰ توانست به صدر بهترین بازی‌های رایانه‌ای برود. نکته دیگر بازی GTA آنلاین است که داستان اتومبیل‌دزدی بزرگ آنلاین پس از اتفاقات اتومبیل دزدی بزرگ ۵ دنبال می‌شود. شما به شهر لس سانتوس سفر می‌کنید تا زندگی بهتری را بسازید و از طریق دوستانتان کاری برای خود دست و پا کنید. دوست شما همان لامار، یار صمیمی فرانکلین است و از طریق لامار به انجام مسابقات خیابانی غیرقانونی و جابه‌جا کردن مواد مخدر می‌پردازید.

جرم آنلاین

نسخه آنلاین این بازی علاوه بر تمام نکاتی که در باب منفی بودن روح این بازی وجود دارد، زمینه گفت‌وگو کردن و چت کردن نیز در آن فراهم است. اتفاقی که شاید در نظر اول اتفاق طبیعی و معمولی به نظر بیاید ولی در واقع با توجه به فضای حاکم بر بازی و ترویج رفتارها و عادات مختلف در واقع در همین بستر بازی‌کنندگان را دعوت به ارتباط با همنوعان خود می‌کند و در همین فضا با توجه به روحیه‌ای که بازی ترویج می‌کند این ارتباط می‌تواند زمینه عینی‌ شدن اتفاقات داخل بازی را فراهم کند.

نیم میلیون دلار ناقابل

علاوه بر این، درآمدهای باورنکردنی این بازی از کاربران نیز دیگر موضوعی است که در نسخه آنلاین آن دیده می‌شود. «GTA: Online» بواسطه سیستم قابل توجه تولید پول در بازی، حداقل ۵۰۰ میلیون دلار درآمدزایی داشته است. ویژگی‌ای که GTA: Onilne را قابل توجه می‌کند، داشتن یک سیستم اقتصادی مختص به خود است که اجازه می‌دهد با استفاده از سیستم نقدینگی مجازی محتویات آنلاین را خریداری کرد. از پول واقعی برای خرید پول مجازی استفاده می‌شود که در عوض می‌توان از آن برای خرید اجناس و سرویس‌های مجازی استفاده کرد. این نوع خریدها تقریباً دارای حاشیه‌ سود صد درصدی هستند که تنها از هزینه‌ی ساخت [محتویات مجازی] و کمیسیون اپ‌استور تأثیر می‌پذیرند. این در حالی است که طاحان و حامیان این بازی اعلام کرده‌اند که نسخه آنلاین این بازی یک موفقیت محسوب می‌شود. یکی از مدیران ارشد مرتبط با این شرکت بازی‌سازی پیش از این به سهام‌داران اعلام کرده بود که این بخش از بازی همچنان به طور هفتگی ۸ میلیون (این عدد مربوط به دو سال قبل است) کاربر فعال دارد. این عدد برای یک بازی غیر رایگان بسیار بزرگ است. همچنین مشخص شده که بخش اعظمی از این مخاطب‌ها نیز از پول واقعی برای بدست آوردن پول رایج داخل بازی استفاده می‌کنند.

مرگ بازی

هرچند که «راک استار» این بازی را برای افراد 18سال به بالا و تماما براساس یک روایت از سینمای هالیوود طراحی کرده است، اما نمی‌توان منکر این شد که GTA ترویج خشونت می‌دهد. خشونتی که شاید برای کشور سازنده عجیب نباشد، اما در کشورهایی مانند ایران یا دیگر کشورها این رفتار نهادینه نیست.

خرید و فروش آزادانه اسلحه و انتخاب آن، ریختن قبح دزدی و دیگر جرایم، به تصویر کشیدن صحنه‌های خیانت و... همه اینها را شاید بتوان نمونه‌ای بارز از این ترویج خشونت دانست. جالب است بدانید این داستان حتی در آمریکا نیز به جایی رسید که جومانچین یکی از اعضای مجلس سنای آمریکا، خواهان ممنوعیت کلی سری بازی‌های GTA شد و دلیل ممنوعیت آن را «ترویج خشونت» دانست. او در مصاحبه‌ای که با MSNBC انجام داد تا توانست در مورد این بازی بد گفت.

جمله‌ای از او اما بولدتر از دیگر حرف‌هایش شد. «به Grand Theft Auto نگاه کنید، راک‌استار شما را در شهر نیویورک قرار می‌دهد و نگاه کنید که چه کارهایی را ترویج می‌کند، اینها نباید نظارتی بالای سرشان باشد؟ نباید ممنوع شود؟» یکی دیگر از نقدهای جدی به این بازی اما در کشور استرالیا مطرح شد. پایگاه tech-wd اعلام کرد که به دلیل صحنه‌های کتک‌زدن زنان در خیابان و به‌دنبال تهیه یک دادخواست اینترنتی که به امضای بیش از ۴۰ هزار نفر رسیده است، دو خرده‌فروش بزرگ استرالیا گفتند دیگر حاضر به فروش این بازی نیستند. مقامات فروشگاه‌های زنجیره‌ای Kmart و Target گفتند این بازی مشوق خشونت و کشتن زنان است.

در این دادخواست اینترنتی، از فروشگاه‌ها خواسته شد در کنار فکر کسب سود، به اخلاق نیز بها بدهند و نگذارند خشونت جنسی، استثمار و بدرفتاری با زنان به عنوان یک نوع «سرگرمی» جا بیفتد.

یگانه عصاری