سرما به مذاق استخوان‌ها خوش نمی‌آید

تغییر فشار هوا، درجه حرارت و میزان رطوبت همراه با تغییر فصل می‌تواند تحریک‌کننده گیرنده‌های درد موجود در مفاصل و عضلات باشد. نظریه دیگر این عوامل را بر فشار مغزی و مکانیسم‌های کاهش درد در مغز مؤثر می‌داند. اما باور بسیاری هم بر این است با تغییر آب و هوا در پاییز و سرد و بارانی شدن روزها، مردم و خصوصا سالمندان زمان بیشتری را در منزل می‌گذرانند و میزان تحرک آنها کمتر می‌شود و بدین ترتیب درد و خشکی مفاصل در آنها عود می‌کند. اما آنچه انکارناپذیر است رابطه میان آب و هوا با درد و خشکی مفاصل است که در برخی افراد شدیدتر و در برخی ضعیف تر است. از این رو تصور بر این است که حساسیت افراد نسبت به تغییرات آب و هوا متفاوت است و برخی نسبت به این تغییرات حساسیت داشته و علائم آن درد و خشکی و تورم مفاصل است. بررسی‌ها نشان داده در ماه دوم پاییز مراجعه افراد به مراکز درمانی به‌دلیل درد مفاصل و اسپاسم عضلات حدود 30 درصد بیشتر از سایر ماه‌ها بوده و این مراجعات در ماه ابتدایی بهار که هوا رو به گرمی می‌رود به حداقل ممکن می‌رسد. بیماران روماتیسمی در چنین مواقعی باید با مراجعه به متخصصان مربوط دوز داروهای خود را تغییر داده و سایر بیماران مفصلی و سالمندان با یادگیری تمرینات کششی و تقویتی و انجام مداوم آنها به صورت روزانه آمادگی جسمانی خود را در فصل سرما بهبود بخشند. در کلینیک‌های فیزیوتراپی ضمن استفاده از دستگاه‌های کم‌کننده التهاب و بهبود‌دهنده گردش خون، ارتز مناسب برای این بیماران تجویز می‌شود. مثلا کسی که یک شکستگی قدیمی در مچ دست خود دارد و در هر زمستان درد سراغش می‌آید، باید از یک مچ بند حمایت‌کننده در این دوره استفاده کند. یا فردی که به آرتروز زانو مبتلاست، بهتر است در پاییز از زانوبند با کشکک باز استفاده کند. بیماری که ابتدای هر فصل پاییز دچار اسپاسم و گرفتگی عضلات کمر می‌شود، یک کمربند کشی می‌تواند مانع تشدید مشکلش شود. پمادها و ژل‌های ضدالتهاب و گرم‌کننده هم راهکار مناسب دیگری در این مواقع از سال است. روان‌شناسان هم بهتر بودن وضعیت روحی و روانی افراد در فصول گرم سال که نور خورشید هم بیشتر است و افت این شرایط در فصول سرد سال را از دیگر علل تشدید مشکلات مفصلی و عضلانی می‌دانند .

دکتر پرهام پارسانژاد

فیزیوتراپیست