تمرین چند بازی هدفمند

چگونه کودک حرف شنو داشته باشیم

انحراف سریع توجه از موضوعی به موضوع دیگر از یک‌سو و تلاش کودک برای مستقل‌شدن از سوی دیگر باعث می‌شود بسیاری از کودکان به سخنان والدین‌شان و درخواست‌ها و انتظارات آنان توجه کمتری داشته باشند، بی‌تردید از آنجا که این وضعیت برای بسیاری از پدر و مادرها غیرقابل تحمل و طاقت فرساست آنان گاهی با متوسل شدن به تدابیر تربیتی اشتباهی چون تنبیه، سرزنش، انتقاد و ... سعی می‌کنند کودک‌شان را کنترل کنند، اما این درحالی است که پدر و مادرها می‌توانند با صرف اندکی صبر و حوصله و اتخاذ تدابیری آگاهانه و اندکی خلاقیت، در عین سرگرم کردن کودک، مهارت حرف‌شنوی را به او یاد داده و او را حرف گوش‌کن تربیت کنند.

کد خبر: ۱۱۷۱۵۰۱

در کمال آرامش و به دور از اجبار و خشم با تمرکز برعلاقه ذاتی کودک به بازی با او همگام شوید و با انجام بازی‌هایی هدفمند، همزمان با تقویت توجه و تمرکز کودک، توانایی حرف شنوی او را نیز پرورش دهید.

تمرین گوش دادن

گوش دادن مقدمه حرف‌شنوی است. تا زمانی که کودک شما خوب گوش ندهد هرگز نباید انتظار شنیدن گفته‌هایتان را داشته باشید. برای تقویت این مهارت از بازی‌های کنجکاوانه دونفره که نیازمند شنیدن، بررسی و چالش است، استفاده کنید، یکی از جالب ترین این بازی‌ها گوش سپردن یا توجه به صداهایی است که منابع آن قابل مشاهده نیست. این بازی‌ها گرچه گاهی بسیار سخت و دشوار هستند، اما باعث افزایش دقت و تمرکز در کودک می‌شوند. برای انجام این‌کار، صدایی را که به‌طور غیرمستقیم در اطرافتان می‌شنوید، انتخاب کرده و از کودک بپرسید که آیا او هم آن صدا را می‌شنود. با حرکات و زبان بدن خود، توجه کودک را بیشتر به این موضوع جلب کنید، مثلا با گذاشتن دست خود برگوش، به کودک نشان دهید در حال توجه و شناسایی جهت صدا هستید. برای ترغیب و افزایش تمرکز از کودک بخواهید نظر خود را درباره صدایی که می‌شنود بگوید یا آن صدا را تقلید کند. گوش سپردن به صدای پرندگان و حیوانات، ماشین‌ها یا حتی برخی از اسباب زندگی، روشی مناسب برای جلب توجه و تقلید است. با مشاهده تلاش‌های کودک، او را تشویق و در صورت لزوم در این زمینه با او گفت‌وگو کنید، نظراتش را بشنوید، او را به چالش بکشانید و حتی به پیشنهادهایی را که کودک در این‌باره برای کسب موفقیت بیشتر مطرح می‌کند، گوش فرا داده و آنها را اجرا نمایید. یادتان باشد این‌بازی برای ایجاد رابطه دوسویه‌ای است که با انجام آن، هم شما و هم فرزندتان همزمان همراه با یکدیگر مهارت گوش‌دادن فعال، حرف شنوی، اطاعت و فرمانبرداری را یاد گرفته و تمرین می‌کنید. اجرای فرامین کودک از جانب شما، حس صمیمیت و همدلی را در او افزایش داده و او را ترغیب به اجرای بی چون و چرای راهنمایی‌ها و دستورات شما خواهد کرد. تنوع دادن و تکرار مکرر این بازی به طرق مختلف و مورد علاقه کودک حرف شنوی را در او به شدت تقویت خواهد کرد.

بازی‌های بدیع

استفاده از ابزارها یا اسباب بازی‌هایی که کارکردهای جالبی دارد و کاربرد آنها نیازمند کسب مهارت دریافت مساعدت و همکاری والدین است برای افزایش حرف شنوی کودک بسیار مفیداست، مثلا لگوها و اشکال ساختمانی از مهم‌ترین این اسباب بازی‌ها هستند که نه تنها کودکان را سرگرم می‌کنند بلکه با درگیر کردن کودک با اشکال متفاوت، متنوع و بدیع موجود در این وسایل، می‌توان این آمادگی را در آنها تقویت کرد که منتظر شنیدن دستور و فرمان بعدی والدین شان برای درست کردن شکل دلخواه شان باشند.

در ابتدای شروع بازی، خود به همراه کودک برای یک بار یا چند بار، شروع به ساختن شکل مورد نظر کنید سپس از او بخواهید مانند شما این رفتار را دقیقا دنبال کند، مثلا به او بگویید: اول من لگوی‌های سبزرنگ را جا به جا می‌کنم سپس لگوهای قرمز رنگ و ... آیا تو هم می‌توانی همین کار را انجام دهی؟ گاهی برای جذاب کردن بازی، می‌توانید اشکال بدیعی را که کودک خواهان ساختن آن است طراحی کنید و سپس از او بخواهید مو به مو دستور العمل‌های شما را که مختص انجام این کار است، اجرا کند. جست‌وجوی شیء پنهان از دیگر بازی‌هایی است که می‌توانید با تقویت بیشتر تمرکز کودک کنجکاو، او را به پیدا کردن یک وسیله پنهان شده وسوسه کنید. با انجام این بازی، کودک ترغیب به جست‌وجو و یافتن آن شیء پنهان می‌شود و بی تردید برای کسب سریع موفقیت نیز ناخودآگاه تلاش خواهد کرد به تمام راهنمایی‌های شما توجه و از آنها پیروی کند.

عروسکی سخنگو باشید

کودکان علاقه زیادی به عروسک‌ها بخصوص عروسک‌های نمایشی پارچه‌ای دارند. اشکال مختلفی از آنها را تهیه کنید و برای هر عروسک، صدایی جالب و متناسب با شکل آن بسازید. سپس سعی کنید در قالب یک بازی کودکانه، خواسته خود را از زبان عروسک بیان کنید. مثلا در قالب عروسکی به شکل یک‌گنجشک از او بخواهید دست بزند، اسباب بازی هایش را جمع کند و... بهتر است درخواست خود را ما بین دو فعالیت لذتبخش برای کودک بیان کنید، چه بسا اثر‌گذاری این روش بسیار زیاد است و معمولا کودک را نیز در تقابل با شما قرار نمی‌دهد. با انجام این بازی، کودک نه تنها سرگرم می‌شود و احساس شادی می‌کند بلکه گمان می‌کند این عروسک چون دوست جدید اوست خواسته‌ها و انتظاراتش برخلاف دیگر اطرافیان بخصوص پدر و مادر، شنیدنی و جذاب است و هرگز در معنای تسلط به او نیست، در نتیجه ممکن است با علاقه‌ای بیشتر به درخواست‌های دوستش گوش داده و آنها را اجرا ‌کند.

خواندن شعر یا داستان‌های کودکانه

بی تردید خودتان نیز اذعان به این مهم دارید که با داد و فریاد، تهدید و یا اجبار هرگز نمی‌توانید کودک‌تان را وادار به انجام کاری کنید، اما با این حال به‌رغم مواجهه با اثرات معکوس این قبیل از رفتارها و از همه مهمتر به دلیل تشدید مقاومت کودک برای فرار از اجابت خواسته تان، باز هم متوسل به این روش می‌شوید. برای اجتناب از این وضعیت به شما پیشنهاد می‌کنیم انتظارات و درخواست هایتان را در قالب شعر یا داستانی کودکانه، با ریتم و آهنگی کودک پسند بازگو کنید. برای ترغیب و تشویق بیشتر کودک بهتر است او را با خود همگام سازید، مثلا همراه با بیان خواسته خود با او بازی کنید، با هم بپرید، دست بزنید، با دهانتان صدای آهنگی را تولید کنید و... به خاطر داشته باشید ترکیب موزون و هماهنگ ریتم نوای شعر یا داستان با حرکات بدنتان باعث می‌شود کودک کلمات و جملات را بهتر به یاد آورد و در راستای اجابت آنها نیز اقدام کند.