مهار رونالدو در میدان اقتصاد

مهم از این رو که پس از چند تصویر جنجالی که به نمایش گذاشته، حالا همه منتظرند ببینند بار دیگر قرار است چه شمایلی رو به دیده شهر بگیرد و به چه خوراکی برای اهالی شبکه‌های اجتماعی بپردازد. درباره بیلبورد معروف میدان ولی‌عصر تهران حرف می‌زنیم که با دیوارنگاره‌هایش هر بار بحثی راه می‌اندازد و مدام از قالب خودش که می‌تواند صرفا یک بیلبورد تبلیغاتی باشد بیرون می‌زند و نقشی فراتر ایفا می‌کند. از تازه‌ترین دیوارنگاره این بیلبورد، صبح دیروز، جمعه پنجم مردادماه، رونمایی شد؛ پای چند نفر در میان است؛ یک مسئول دولتی، مردم و حتی علیرضا بیرانوند، دروازه‌بان تیم ملی فوتبال ایران. این بار اما ماجرا از چه قرار است؟

صبح جمعه، آن معدود مردمی که در خلوت‌ترین ساعات میدان ولی‌عصر تردد می‌کردند، عده‌ای را می‌دیدند که از داربست‌های مقابل بیلبورد معروف این میدان بالا رفته بودند تا دیوارنگاره تازه‌اش را بچسبانند آنجا در ضلع شمال غربی. تصویر، آرام‌آرام و با قرارگرفتن روی بیلبورد پدیدار می‌شد؛ ابتدا پیاده‌رویی می‌بینیم با زنی چادری و یک سرباز سپاهی، سپس نوجوانی که پرچم ایران به دست دارد، جوانی خسته که دست به زیر چانه زده پای بساط دستفروشی‌اش، حالا دستی که از سرآستین و از کتی مدیریتی بیرون است و روزنامه‌ای به دست دارد، در مرکز ثقل تصویر دختر و پسری با ماسکی به صورت، مادر و دختری پشت به تصویر و سرآخر کارگری جوان و یک روحانی میانسال. و ما این همه را از نگاه همان کسی می‌بینیم که روزنامه به دست دارد و داخل خودرو نشسته و در روزنامه‌ای هم که به دست دارد، عکس آن صحنه معروف مهار پنالتی کریستیانو رونالدو به دست علیرضا بیرانوند در بازی ایران و پرتغال در جام جهانی اخیر منتشر شده به همراه این تیتر: «این صحنه را تکرار کنید» و با این زیرتیتر و توضیح: «از همه مسئولان می‌خواهیم که برای مهار و حل مشکلات، با تمام توان به میدان بیایند». عنوان این صفحه از روزنامه که جلوی روی مردی که نمی‌بینمش باز شده، «حرف و عمل» است.

این دیوارنگاره در ادامه پویش #از_حرف_تا_عمل با شعار «این صحنه را تکرار کنید» ناظر به توصیه رهبر معظم انقلاب به مسئولان شکل گرفته است؛ دیوارنگاره‌ای به همت خانه طراحان انقلاب اسلامی.

نشانه‌ها چه می‌گویند؟

اگر بخواهیم این دیوارنگاره را از منظر نشانه‌شناسی به بررسی بنشینیم، چند رمزگان را می‌توانیم شناسایی کنیم. کل تصویر را ما از داخل یک خودرو می‌بینیم. چند نشانه به ما می‌گوید که این خودرو، حامل یکی از مسئولان است؛ شیشه‌ها دودی است. آستین پیراهن و کتی که می‌بینیم مدیریتی است و همچنین شمایل راننده خودرو به ما می‌گوید کسی که در صندلی عقب نشسته نماینده چه طیفی می‌تواند باشد. روی سخن توصیه‌ای که در روزنامه منتشر شده نیز آشکارا به همین مسئولان است. همان‌طور که همه کسانی که بیرون خودرو می‌بینیم، به داخل آن زل زده‌اند؛ نشانه‌ای از انتظارهای ساده مردم از مسئولان، حتی از پشت شیشه‌های دودی.

پرچم ایران به دست پسری نوجوان است؛ هنوز اتحاد زیر یک پرچم، حرف اول را می‌زند. هر چند اگر ماسک‌های روی صورت آن دختر و پسر جوان، سویه انتقادی - اجتماعی را در تصویر پررنگ کرده باشد.

می‌بینید... آن‌قدر این روزها شرایط موجود خودش را به همه تحمیل کرده و ماجرا ساده شده که می‌شود در یک تصویر ساده با نشانگانی نه‌چندان پیچیده همه حرف‌ها را زد.

لایک پای پست بیرانوند

طراحی دیوارنگاره تازه میدان ولی‌عصر آشکارا بر توصیه اخیر رهبر انقلاب مبتنی بوده است. چند روز پیش بود که رهبر انقلاب در دیدار اعضای هیات دولت، عملکرد علیرضا بیرانوند را «کارستان» توصیف کردند. پس از آن بیرانوند با انتشار پیامی در اینستاگرام از تمجید رهبر انقلاب اسلامی تقدیر و تشکر کرد. نکته جالب توجه این بود که صفحه دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب در اینستاگرام، این پست بیرانوند را لایک کرد.

سیدکریم محمدی

ادبیات و هنر