در حال حاضر یک برنامه جدید از سوی ترامپ در دنیا و منطقه اجرا میشود و آن برهم زدن نظامی است که پس از 11 سپتامبر شکل گرفته بود. ترامپ در حال بر هم زدن آن نظم است و به نظر میرسد کشوری توان مقابله با اهداف آمریکا را ندارد.
نقض بسیاری از تعهدات این کشور از سوی ترامپ از جمله برجام، معاهده آب و هوایی پاریس و... نشان میدهد ترامپ قائل به این است که باید تمام تصمیمگیریهای جهانی را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین در کوتاهمدت نمیتوان انتظار مخالفت و مقاومت جدی از سوی اتحادیه اروپا و چین در مقابل آمریکا داشت و از روسیه نیز به دلیل محدود بودن توان اقتصادی اش چنین انتظاری نمیرود.
در مورد تصمیم ترامپ مبنی بر خروج از برجام میتوان همراهی برخی کشورهای عربی منطقه با آمریکا را نیز تاثیرگذار دانست، چرا که بعد از بیداری اسلامی در منطقه اینگونه تعبیر شد که این کشورها از جمهوری اسلامی ایران الگو گرفتهاند، لذا کشورهای عربی در جهت ایجاد جبهه متحد در مقابله با ایران تلاش کردند.
آنها ایران را نه تنها تهدید نظامی بلکه تهدید سیاسی در منطقه میدانند و به همین دلیل حاضر به پرداخت هر نوع امتیازی به کشورهای قدرتمند برای مقابله با ایران هستند.
همچنین در این میان میتوان انتقال سفارت آمریکا در اراضی اشغالی و خروج آمریکا از برجام را توافقاتی میان آمریکا و برخی کشورهای عربی عنوان کرد، این در حالی است که انتقال سفارت به قدس خط قرمز همه مسلمانان است. البته در این میان عربستان در مقابل چنین اقدامی مخالفت جدی نکرده و به این ترتیب مشخص است با آمریکا همراهی کرده است.
تامین امنیت اسرائیل در منطقه برای آمریکا اهمیت بسیاری دارد به همین جهت این کشور نسبت به حضور ایران در مناطقی که امنیت رژیم صهیونیستی تحت تاثیر قرار گیرد حساس است. در این زمینه میتوان به لبنان، عراق و سوریه اشاره کرد و بر همین اساس آمریکا تصمیم گرفته با کمک کشورهای عربی منطقه این حاشیه و محدوده امن را مجددا برای اسرائیل احیا کند.
با کنار هم گذاشتن این دلایل ترامپ به این نتیجه میرسد که برای شروع مقابله جدی با ایران باید فشار اقتصادی را بر کشور ما بیشتر کند و این فشار را میتواند از طریق تحریمها احیا کند، هر چند شاید چند سالی برای احیای اجماع گذشته در مورد اعمال تحریم علیه ایران نیاز به زمان باشد.
مجید بلالی
کارشناس مسائل بینالملل
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد