تو فکر یک سقفم

یک جمع اجباری

دیوار به دیوار در اولین سری پخش خود، داستان کنار هم جمع شدن اجباری چند خانواده را روایت می‌کرد. خانواده‌های دلپاک، گلچین خاتون‌آبادی، خلیل‌زاده، ابریشمی و رضایی که فردی با نام مشیری با همدستی وکیلش جناب هادیان، سرشان را کلاهی بس گشاد گذاشته و در عوض مبلغی هنگفت، خانه‌ای مشترک را به نامشان کرده بود. حال این خانواده‌های داستان که هر یک متعلق به قشری و نسلی در جامعه بودند و سقف آرزوهایشان را در خانه‌دار شدن می‌دیدند، به ناچار وادار شده بودند زیر سقفی مشترک با هم روزگار سر کنند. طبیعی است که دور هم بودن هر جمعی، خاصه این‌که اعضایش افرادی از طیف‌های گوناگون هم باشند کار دشواری است و درگیری، بحث و کدورت و کشمکش‌های کلامی در لحظاتی، حس شیرین با هم بودن و گپ زدن‌ها و خندیدن‌های میان جمع را کمرنگ می‌کند. دیوار به دیوار در سری نخست خود، روایت همین لحظات تلخ و شیرین زندگی‌های مشترک بود.

حالا این مجموعه در سری دوم پخش هم همین داستان را ادامه داده است. خانواده‌هایی که یک سال قبل، ولو از سر ناچاری و گرفتاری دور هم جمع شده بودند و گاهی به اختلاف‌هایی برمی‌خوردند، بعد از گرفتن پولشان از مشیری این‌بار خودخواسته دور هم جمع شده‌اند و در خانه‌ای تازه، با دور هم جمع شدن‌شان نمونه‌ای کوچک از جامعه واقعی و پیرامون مخاطبان را به نمایش می‌گذارند.

در این مجموعه تلویزیونی فرهاد آییش و مهسا طهماسبی در نقش سرهنگ اردشیر دلپاک و دخترش کیان، حسن زارعی، گوهر خیراندیش، یاسمینا باهر و علی شادمان در نقش اعضای خانواده خلیل‌زاده، ویشکا آسایش و امیرمهدی ژوله در نقش خاور (پارمیدا) و زامیاد گلچین خاتون‌آبادی و پژمان جمشیدی، آزاده صمدی در نقش اعضای خانواده رضایی و رویا تیموریان در نقش پوران خانم، شخصیت‌هایی هستند که جمع خانوار دور هم جمع شده در داستان را تشکیل می‌دهند. سام نوری هم نقش مشیری و رضا ناجیان نقش هادیان، وکیل او را ایفا می‌کند که در اوایل مجموعه با این خانواده‌ها درگیر کشمکش و چالش بوده‌اند و در ادامه رابطه‌ای دوستانه‌تر پیدا می‌کنند.

از جمله تغییرات در سری دوم مجموعه، جدا شدن امیرمهدی ژوله و پیوستن علی قربان‌زاده و میترا حجار به تیم بازیگران است که قرار است نقش شخصیت‌هایی جدید را در طول داستان از خود به نمایش بگذارند.

عمارتی برای چند نفر

محل ضبط سری اول دیوار به دیوار، عمارتی در نیاوران تهران بود و گروه این بار به محله اختیاریه کوچ کرده‌اند. وقتی نشانی را پی می‌گیرم و جلوی پلاکی که روابط عمومی پروژه به دستم داده است، می‌ایستم از بیرون خانه هیچ نشانه‌ای از هیاهو و رفت‌وآمدهای همیشگی پشت صحنه ضبط مجموعه‌های تلویزیونی نمی‌بینم و حتی باورم نمی‌شود که خانه برای دور هم جمع کردن این تعداد آدم جا داشته باشد. اما همین که داخل می‌روم، متوجه تصور اشتباهم می‌شوم. لوکیشن دیوار به دیوار 2 عمارتی سرسبز و بهاری است که به همت گروه تولید مجموعه سرسبزتر هم شده و پیچک‌هایی که البته از نزدیک و با کمی دقت بیشتر معلوم می‌شود پارچه‌ای و مصنوعی هستند، جا به‌جا پیچیده در تن دیوارها و داربست‌ها دیده می‌شوند. این خانه جایی است که احتمالا هر خانواده‌ای آرزوی داشتنش را دارد؛ عمارتی بزرگ و سرسبز که وقتی از حیاط بزرگ با باغچه‌های متعددش می‌گذرم، حوض فیروزه‌ای خالی را دور می‌زنم و به راهروهای کفپوش شده و چوبی خانه می‌رسم، به حال خوش اعضایی که روزگاری در آن زندگی می‌کرده‌اند، فکر می‌کنم.

دو هفته‌ای تا نوروز باقی مانده و گروه بشدت ـ اما به همان اندازه با تأمل و
حوصله ـ مشغول پیش بردن کار هستند. بازیگران اصلی که امروز استثنا همه خانم هستند، در محل حاضرند و صدای صبحت‌ها، خنده‌ها و روخوانی‌هایشان به هنگام پوشیدن لباس و آماده شدن برای ضبط از داخل اتاق گریم شنیده می‌شود.

از همسایگی تا دوستی

سامان مقدم،کارگردان موفقی است که بیشتر با فعالیت‌های سینمایی‌اش و کارگردانی فیلم‌های مختلفی چون سیاوش، کافه ستاره و نهنگ عنبر 1 و 2 در عالم سینما شناخته می‌شود؛ با این حال او در فعالیت‌های گهگاهی در تلویزیون هم آثار متفاوتی را روانه آنتن کرده است. پریدخت که یک مجموعه مناسبتی ویژه ایام محرم بود و داستانی تاریخی را با نگاهی اجتماعی روایت می‌کرد، شمس‌العماره که با لحنی جدید و نگاهی طنز چالش‌های ختم و خواستگاری و ازدواج را به مخاطبان نشان می‌داد و برخی جمع‌های خانوادگی را به انتقاد می‌کشید و دیوار به دیوار یک که چون شمس‌العماره نگاهی طنز داشت و با یک وجهه اجتماعی پررنگ‌تر روی معاشرت‌ها، دوستی‌های خانوادگی، همسایگی و تعامل‌های میان افراد انگشت می‌گذاشت.

با این حال، سامان مقدم از مصاحبه و صحبت در خصوص سریال طفره می‌رود و وقتی خودم را معرفی می‌کنم و از گزارشم می‌گویم، به ذکر این نکته اکتفا می‌کند که: جام‌جم را دوست دارم و می‌خوانم؛ به همکارانتان بگویید همه‌تان را دوست دارم ولی مصاحبه نمی‌کنم! در پی امتناع این کارگردان از گفت‌وگو، سراغ مدیر تولید مجموعه، شهرام دانش‌پور می‌روم و از کم و کیف ساخت سری دوم می‌پرسم.

او توضیح می‌دهد: پخش سری اول دیوار به دیوار در شب‌های بعد از عید نوروز هم ادامه پیدا کرد و این مجموعه به صورت هر شبی روی آنتن رفت؛ اما دیوار به دیوار 2 بین 15 تا 20 قسمت دارد و تا خود عید نوروز مشغول ضبط و رساندن آن به پخش خواهیم بود.

همچنین به گفته دانش‌پور، از جمله تفاوت‌های فصل دوم، دنباله‌دار بودن آن است و برخلاف سری اول که ساختاری اپیزودیک و قسمت به قسمت داشت، این‌بار مخاطبان داستانی ادامه‌دار را در طول قسمت‌های مختلف مجموعه مشاهده خواهند کرد.

یک گروه زنانه

سکانسی که گروه تولید مجموعه دیوار به دیوار امروز مشغول ضبطش هستند، کاملا زنانه است و خبری از بازیگران مرد نیست. فقط فرهاد آئیش سر صحنه حاضر است که او هم به دلیل کسالت، خیلی زود گروه را ترک می‌کند. قرار بود گوهر خیراندیش هم حضور داشته باشد که برای شرکت در جشنواره‌ای به شهر یزد سفر کرده و صحنه‌های مربوط به حضور او را در روزی دیگر می‌گیرند. بعد از آماده شدن بازیگران، جلسه تمرین و روخوانی متن با حضور رویا تیموریان، ویشکا آسایش، میترا حجار، آزاده صمدی، یاسمینا باهر، مهسا طهماسبی، سامان مقدم و دستیارانش برگزار می‌شود و گروه جلوی دوربین می‌رود. در این صحنه خاور، مهناز و مهری دور میز ناهارخوری نشسته‌اند و مثلا خاور دارد برایشان فال قهوه می‌گیرد. موضوع صحبت در ادامه به شخصیت مشیری (با بازی سام نوری) می‌رسد که گویا خاور خاطرخواهش است و زن‌ها از این بابت با شوخی و کنایه با او صحبت می‌کنند.

همذات‌پنداری نسل جوان

بعد از ضبط سکانس فال‌گیری و تا فاصله آماده شدن صحنه‌های بعد، گروه استراحتی می‌کنند. در فصل دوم مجموعه شخصیت مهناز (با بازی آزاده صمدی) که در سری اول باردار بود، بچه‌دار شده است و دختری به نام نرگس را بزرگ می‌کند. دیدیم که پوران (با بازی رویا تیموریان) با دلپاک (فرهاد آئیش) ازدواج کرده و حالا زندگی مشترکشان را می‌گذرانند و آرمان (علی شادمان) هم به سربازی رفته است و حضوری کمرنگ‌تر دارد. یاسمینا باهر که نقش آتوسا، دختر خانواده خلیل‌زاده را در مجموعه بازی می‌کند، می‌گوید: آتوسا شخصیتی کاملا متفاوت با خودم است؛ او دختری تحصیلکرده مربوط به طبقه متوسط جامعه است که می‌کوشد از طریق درس و تحصیل خودش را بالا بکشد. این شخصیت که حالا درسش تمام شده، در مرحله پیدا کردن کار است و ناچار شده در شغلی که متناسب با رشته‌اش نیست، به کار مشغول شود. اتفاقی که برای بسیاری از جوان‌های این دوره و زمانه رخ می‌دهد و احتمالا باعث همذات‌پنداری‌شان با این شخصیت می‌شود.

باهر با اشاره به تغییرات این نقش در فصل دوم ادامه می‌دهد: کلیت آتوسا تغییر چندانی نکرده و همان است. فقط از آنجا که شخصیت آرمان در این فصل مجموعه به سربازی رفته است، دیگر کل‌کل‌ها و مشاجره‌های میان این دو نفر را کمتر می‌بینیم.

شخصیتی با نام عمه‌قزی

از نکات جالب توجه در این صحنه، حضور شخصیتی است که تازه به مجموعه افزوده شده و میترا حجار ایفایش می‌کند. این اولین حضور حجار پس از سال‌ها در تلویزیون است و وقتی از ویژگی‌های شخصیتش و نامی که در این مجموعه دارد می‌پرسم، می‌گوید: «اسمشو بذار عمه‌قزی!» با این حال به این توضیح طنز حجار بسنده نمی‌کنم و سراغ عوامل می‌روم. شخصیت حجار در این مجموعه فرانک نام دارد که تا لحظه تهیه این گزارش، هنوز به طور دقیق شکل نگرفته و گروه نویسندگان مشغول زدن اتودهای مختلف برای شخصیتش هستند. با این حال از تعاریف این‌طور معلوم است که فرانک حضوری سوال‌برانگیز و شخصیتی مرموز در مجموعه دارد و احتمالا از نفوذش در میان خانواده‌ها، نقشه‌ای را دنبال می‌کند.

مختصات یک پدر و کودک درونش!

حسن زارعی، بازیگر کهنه‌کار سینما و تلویزیون است که مخاطبان دهه 60 تلویزیون تصویرش را خوب در خاطر دارند. این بازیگر بعد از مدتی دوری، با دیوار به دیوار حضوری دوباره را در عالم تلویزیون تجربه کرد و نقش شاهرخ، پدر خانواده خلیل‌زاده را ایفا می‌کند که مختصاتی شیرین دارد. این بازیگر در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: به وجود آوردن شخصیت خلیل‌زاده در وهله اول برایم کار سختی بود؛ چرا که نویسنده در متن تنها تعریفی از شخصیت یک پدر شیرازی ارائه کرده بود و فقط می‌دانستم او یک کارمند تنبل است! متوجه شدم اگر شخصیت را متقابل با همین تعریف بازی کنم، خیلی زود یکنواخت خواهد شد و از سامان مقدم اجازه گرفتم تا مختصاتی را به او اضافه کنم.

زارعی می‌افزاید: شاهرخ خلیل‌زاده برخلاف سن و سالش کودک درون فعالی دارد و شیطنت می‌کند. این فعالیت‌ها به او جان بخشید و شخصیتش را قابل باور کرد. تمام سعی‌مان را کرده‌ایم که دیوار به دیوار در سری دومش هم حال خوبی به مخاطبان ببخشد.