سفر زمستانی به حاشیه‌های کویر +عکس

در این شرایط شاید بهترین انتخاب سفرهای زمستانه، سفر به کویر باشد؛ چرا که مناطق کویری در تابستان بسیار گرم بوده و خطر مواجهه با عقرب و رتیل که با گرم شدن هوا، روی سطح شن‌ها می‌آیند نیز بیشتر است.

از کویرهای شناخته شده و در دسترس که بگذریم، در اینجا کویرهایی برای این فصل پیشنهاد شده است که شاید کمتر به آنها به عنوان مقصد سفر فکر کرده باشید.

رضا آباد، روستایی در مجاورت تپه‌های شنی

معمولا با شنیدن نام کویر و رمل‌ها و تپه‌های شنی، تصویر مناطق مرکزی ایران به ذهن می‌آید.

با این حال مناطقی در حاشیه شمالی و جنوبی کویر لوت و دشت کویر وجود دارد که می‌توان با گذشتن از جاده‌های سرسبز به آنها دسترسی پیدا کرد.

منطقه حفاظت شده خارتوران در شرق استان سمنان و 250 کیلومتری جنوب شرق شاهرود، زیباترین مناطق کویری ایران را در خود جای داده است.

به دلیل طبیعت منطقه و تنوع زیستی فراوان خارتوران، برخی به آن لقب آفریقای ایران را داده‌اند. گرچه بخش‌هایی از این منطقه تحت حفاظت محیط‌زیستی است و شرایط بازدید تنها با مجوز امکان‌پذیر است، اما همجواری این منطقه با پستی و بلندی‌های شن‌های کویری در شرق را نمی‌توان نادیده گرفت.

انتخاب روستای رضا آباد از توابع شاهرود به‌عنوان مقصد، بهترین انتخاب برای دسترسی به یکی از زیباترین تپه‌های شنی منطقه است.

این روستا از توابع بیارجمند شاهرود و در 123 کیلومتری جنوب این بخش قرار دارد. در این محدوده بعد از گذشتن از روستاهای قلعه‌بالا و احمدآباد و پیمودن مسافتی در منطقه کویری در انتهای مسیر به روستایی کم‌جمعیت می‌رسید که انتهای روستا به تپه‌های شنی شگفت‌انگیز ختم می‌شود.

این تپه‌ها تا جایی به روستا نزدیک است که در بعضی خانه‌ها فقط چند قدم با شن‌های کویری فاصله دارد و تپه‌های شنی محل بازی کودکان روستاست.

نکته بسیار مهم در سفر به این منطقه رعایت جوانب کامل ایمنی در جاده‌های منتهی به مقصد است. خارتوران یکی از زیستگاه‌های یوزپلنگ ایرانی، از گونه‌های در خطر انقراض است.

این حیوانات برای دسترسی به آبشخورهای فصلی به‌ناچار از جاده‌های بین راه عبور می‌کنند و بسیاری از آنها بر اثر تصادف با وسایل نقلیه جان خود را از دست داده‌اند.

علاوه بر این، این منطقه ذخیره‌گاه ژن حیوانات ارزشمندی مثل کاراکال، گربه وحشی، آهو، جبیر، پازن، گورخر و پستانداران دیگر است که اهمیت رانندگی با سرعت پایین را دو چندان می‌کند.

قصر بهرام، کاروانسرای کویری متفاوت

کاروانسراها سال‌ها قبل محل استراحت مسافران مسیرهای کویری بوده است و اکنون تعدادی از آنها به محلی برای اقامت گردشگران این مناطق تبدیل شده است.

برای مثال کاروانسرای مرنجاب، نزدیک آران و بیدگل کاشان، که چند سال اخیر شهرت آن بیشتر شده است، در مجاورت رمل‌های زیبا و بلند شنی است و به همین دلیل بسیار مورد توجه قرار گرفته است اما اگر شما کمی بیشتر علاقه به دیدن طبیعت بکر کویری داشته باشید و مقصد شما فقط رمل‌های شنی نباشد، می‌توانید مقصد دیگری را برای کویرگردی انتخاب کنید.

کاروانسرای قصر بهرام در جنوب ورامین و ابتدای پارک ملی کویر، محلی است که در مجاورت بسیاری از جاذبه‌های دیده‌نشده کویری قرار گرفته است.

پیش از احداث جاده تهران- قم، کوتاه‌ترین مسیر بین تهران و کاشان از نزدیکی این کاروانسرا می‌گذشت و از سمت کویر نیز مسیری به گرمسار و فیروزکوه وجود دارد.

اکنون مسیر اصلی این کاروانسرا جاده ورامین - پیشوا (امامزاده جعفر) است که در نهایت به جاده خاکی کنار راه آهن به سمت مبارکیه می‌رسد و بعد از آن وارد منطقه پارک ملی کویر می‌شود.

برای ورود به پارک ملی کویر نیاز به مجوز وجود دارد. البته چند سالی است به دلیل استقبال بیشتر طبیعت‌گردان و دوچرخه‌سواران از این منطقه، روند دریافت مجوز تسهیل شده است.

قصر بهرام سال‌ها پیش مقصد بسیاری از رصدگران آسمان شب بود و آسمان تاریک یکی از جاذبه‌های اصلی منطقه محسوب می‌شد؛ اما امروز به دلیل گسترش آلودگی نوری شهرهای اطراف، شب‌ها آسمان مثل گذشته تاریک نیست.

با این حال هنوز جاذبه‌های بسیاری طبیعت‌گردان را به آنجا می‌خواند. از هنر معماری شگفت‌انگیز این کاروانسرای کویری که بگذریم، مسیر سنگفرش با سابقه تاریخی 400 ساله نزدیک کاروانسرا، یکی از زیباترین مسیرهای پیاده‌روی کویری است که فسیل‌های موجودات دریایی نیز گاهی در این مسیر به چشم می‌خورد.

در نهایت این مسیر به کاروانسرای عین‌الرشید می‌رسد که گرچه مثل قصر بهرام بازسازی نشده است، اما دیدن آن هم خالی از لطف نیست.

همچنین در این مسیر، چند نقطه سرسبز وجود دارد که معمولا آبشخور حیوانات منطقه است و بهتر است از دور از این مناطق لذت ببرید.

سفر به قصر بهرام، سفری شگفت‌انگیز به منطقه‌ای از کویر است که به دلیل نداشتن تپه‌های شنی، کمتر شبیه کویرهایی است که قبلا دیده‌ایم، اما طبیعتی منحصر به خود دارد که کمتر جایی می‌توان مشابه آن را دید.

از همه مهم‌تر گردشگری مسئولانه در این منطقه، عدم دخالت در محل زندگی حیوانات و توجه به آسیب‌ هایی که ممکن است مستقیم یا غیرمستقیم به منطقه و تنوع زیستی وارد شود، اهمیت بسیاری دارد.

سپیده شعرباف - روزنامه نگار

ضمیمه چمدان جام جم