شکار همچنان در هفتادقله ممنوع است

سعید محمودی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به شرایط مطلوب حیات‌وحش منطقه هفتادقله اراک عنوان کرد: هفتادقله یکی از بهترین و ارزشمندترین مناطق تحت حفاظت محیط زیست است که تنوع زیستی خاصی را در خود جای داده است.

تصریح کرد: این منطقه بواسطه ارزش زیستگاهی که دارد مورد توجه دقیق محیطبانان است و به منظور جلوگیری از بروز هرگونه تخلف، شکار و مشکلات برای زیست‌مندان منطقه، گشت‌های مستمر و شبانه‌روزی در آن انجام می‌گیرد.

وی با اشاره به شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در سال 94 در منطقه که منجر به تلف شدن 450 راس کل و بز شد، بیان کرد: بیماری با رسیدگی به موقع کنترل شد، اما می‌توان برخی بیماری‌ها را عامل موثری در جهت سلامت نسل آینده زیستمندان و حیات وحش این مناطق دانست.

محمودی تصریح کرد: گاهی شیوع برخی بیماری‌ها در منطقه باعث می‌شود که جانوران و حیوانات ناتوان، از چرخه طبیعی حذف شوند و این امر جفت‌گیری و تولید نسل پویا و سرحال و حیات‌وحش قدرتمندی را برای آینده منطقه تضمین کند.

وی افزود: شیوع بیماری به خودی خود اتفاق تلخی است، اما گاهی با غربالگری طبیعی در منطقه می‌تواند اثرات مثبتی به جای بگذارد و این اتفاق در منطقه هفتادقله باعث شده است که امروز شاهد حیات وحشی سالم و جمعیت جانوری مناسب باشیم که این امر شرایط بسیار عالی را در منطقه رقم زده است.مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی اضافه کرد: در حال حاضر هیچگونه مجوز شکاری در منطقه صادر نمی‌شود و این امر کنترل جمعیت مولد و سالم موثر است.

به گزارش ایسنا، منطقه هفتاد قله از لحاظ مکانی در 25 کیلومتری شرق اراک، 15 کیلومتری شمال غربی محلات و 30 کیلومتری شمال خمین و 35 کیلومتری شمال غربی دلیجان واقع شده است.

نزدیکی به مرکز استان و قرارگیری در مسیر بزرگراه اراک – تهران موقعیت اسثتنایی به این زیستگاه ارزشمند استان مرکزی داده است.

به منظور احیا وضعیت طبیعی منطقه هفتادقله یک‌پنجم مساحت آن به عنوان منطقه امن در نظر گرفته شده است. منطقه امن هفتادقله شامل دو محدوه شمالی و جنوبی است که محدوه شمالی در برگیرنده بخش‌های عمده ارتفاعات هفتادقله و دره‌های سیبک و چکاب است و محدوده امن جنوبی شامل ارتفاعات ازنا، لته‌در و سله‌بهر است که زیستگاه ییلاقی و محل مهاجرت منطقه‌ای حیات وحش است.منطقه حفاظت شده هفتادقله در استان مرکزی از اولین مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست کشور است که حدود 97 هزار و 437 هکتار وسعت دارد. این منطقه از پیکره‌ای کوهستانی که در گستره‌ای از تپه‌ماهورها و دشت‌ها قرار گرفته، تشکیل شده است.منطقه هفتادقله به دلیل ویژگی‌های خاص توپوگرافی، تنوع گیاهی و جانوری از قدیم جزو شکارگاه‌های مشهور ایران به شمار می‌رفته است.حدود 62 کتیبه از دوران قاجار در کوه‌های هفتادقله حک شده است که همه نشان از وفور شکار و سرسبزی منطقه دارد.

رشته کوه هفتادقله که بلندترین قله آن به ارتفاع 2 هزار و 686 متر از شمال‌غربی – جنوب شرقی امتداد دارد و مهم‌ترین رشته کوه این منطقه است و کوه برف‌شاه با ارتفاع 2 هزار و 393 متر دیگر قله مرتفع منطقه به شمار می‌رود.

دره چکاب از بارزترین زیستگاه‌های منطقه است که در انتهای آن چشمه دائمی وجود دارد که آب آبشخورهای حیات‌وحش را تامین می‌کند.

در انتهای دره پوشش گیاهی غنی و دارای درختان کهنسال است. از دیگر دره‌های مشهور منطقه دره سیبک و لته‌در است که به دلیل در برداشتن چشم‌اندازهای زیبا، چشمه، آبشخور و آب و هوای مناسب از زیستگاه‌های ارزشمند منطقه هستند.

اقلیم منطقه نیمه‌خشک سرد و متوسط بازندگی سالانه آن 250 میلی‌متر است و از نظر منابع آبی همواره با کمبود مواجه است. تمام آبراهه‌های آن فصلی هستند و هیچ آبی از حوزه‌های مجاور به آن وارد نمی‌شوند.در منطقه حفاظت شده هفتادقله 205 گونه از گیاهان نهان‌دانه متعلق به 41 تیره شناسایی شده است، بیشترین تنوع گیاهی منطقه به ترتیب تیره‌های کاسنی، نعنا، شب‌بو، گندمیان، چتریان، پروانه‌آسا، میخک، گاوزبان، لاله، میمون و آلاله است.این منطقه به دلیل نبود آب جاری، فاقد ماهی و سایر آبزیان است، دوزیستان منطقه در نواحی مجاور اراضی کشاورزی زندگی می‌کنند، اما اقلیم خشک و پوشش گیاهی بوته‌ای منطقه محیط مناسبی برای زندگی انواع خزندگان از جمله انواعی از سوسمارها، لاک‌پشت و مارهای سمی و غیرسمی است.

71 گونه پرنده از 26 خانواده که اغلب پرندگان دانه خوار، حشره‌خوار و شکاری هستند در منطقه زندگی می‌کنند که از آن جمله می‌توان به انواع عقاب، کرکس، ساگپه، گنجشک‌سانان، اشاره کرد.

هفتادقله زیستگاه ارزشمند و مناسبی برای پستانداران بزرگ ایران است که در مناطق استپی مرکزی ایران دیده می‌شدند. از گوشت خواران منطقه شامل پلنگ، گرگ، روباه، شغال، کفتار، رودک و گربه وحشی و از علف‌خواران کل و بز، قوچ و میش، گراز و آهو می‌توان اشاره کرد.

آهوان این منطقه بین این منطقه و پناهگاه حیات‌وحش موته در رفت و آمد هستند.

پاژن سلطان صخره‌ها نیز گونه شاخص منطقه است که به عنوان نماد محیط زیست‌طبیعی استان مرکزی انتخاب شده است. همچنین در 29 خردادماه سال 92 دوربین‌های تله‌ای نصب شده برای اولین بار در طول تاریخ حیات این منطقه موفق به ثبت تصاویری از پلنگ در این منطقه شده اند.

البته در سال 1394 این منطقه به دلیل شیوع بیماری PPR(طاعون نشخوارکنندگان کوچک) 450 راس کل و بز در منطقه 70 قله اراک تلف شدند، اما با تهیه نقشه راه مقابله با این بیماری برای اولین بار در کشور و اقدامات کنترلی، بیماری مهار شد و در سرشماری سال گذشته در 24 مسیر که با حضور 110 محیط بان، شکارچی قانونمند و فعالان محیط زیست انجام گرفت نتایج حاکی از افزایش 30 درصدی جمعیت پستانداران منطقه بود.

در 17 آذرماه 1349 به دلیل ویژگی‌های طبیعی منطقه محدوده‌ای از آن شامل کوه‌های هفتادقله، بره زرد، سیبک توسط سازمان شکاربانی و نظارت بر شکار و صید وقت به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد و سپس در 23 مردادماه 1353 با اضافه شدن نواحی و کوه‌های سله‌بهر، انجدان، لته‌در، سراب، ازنا و برآفتاب کارچان توسط سازمان محیط زست به عنوان منطقه حفاظت شده هفتادقله ارتقا یافت.

این منطقه توسط اداره حفاظت محیط زیست هفتادقله محفاظت و مدیریت می‌شود و دارای 5 پاسگاه محیط بانی با نام‌های ابراهیم آباد، سیبک، ورین، کهک و انجدان است و گشت‌های مستمر محیط بانان در آن صورت می‌گیرد.