سایه گرانی بر سر مراسم اربعین

دیروز احمدرضا عامری، رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری کشوری خبر این گرانی را به تسنیم داد.

او صریح و شفاف خیال همه را بابت کرایه‌های اتوبوس راحت کرد و نقطه پایانی بر همه گمانه‌زنی‌ها گذاشت؛ شوکی البته به مذاق زائران. عامری از افزایش دوبرابری کرایه‌ها خبر داد، استدلالش هم مثل گذشته این بود که چون اتوبوس‌ها از هر کجا که استارت بزنند و درهرکجا که توقف کنند بالاخره یک سر خالی می‌روند و برمی‌گردند باید کرایه دوبل بگیرند تا ضرر نکنند.

به واسطه همین استدلال است که روزگذشته حوالی ظهر خبری بر خروجی فارس قرار گرفت که در آن علی بهرامی، مسئول قرارگاه نور بسیج دانشجویی از افزایش هزینه اعزام دانشجویان به پیاده‌ روی اربعین خبر داد، افزایش قیمتی که آبشخورش مصوبه وزارت راه است نه خودسری اتوبوس‌داران یا مثلا گرانفروشی مردم علیه مردم.

نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس اما به این وضع معترض است. او که مراسم پیاده‌ روی اربعین را جنبش مهم و بزرگ فرهنگی درعالم اسلام می‌داند در گفت‌وگو با ما تاکید می‌کند که این وضع مورد قبولش نیست.

پژمانفر قاطع است و به این گله دارد که درحوزه حمل و نقل، حمایت از خدمات‌دهنده‌ها بیشتر از خدمات گیرنده‌ها که مردم‌اند، مورد توجه است که حاصلش می‌شود نارضایتی، آن هم در حوزه‌ای فرهنگی و موضوعی زیارتی که هرتصمیم و هراتفاق در آن تبعات دارد، پیامدی به بزرگی تحت‌تاثیر قرار گرفتن جمعیت زائران به تعبیر او.

سعید اوحدی، رئیس پیشین سازمان حج و زیارت اما عینکی دیگر به چشم دارد و جانب هر دو طرف را می‌گیرد.

او در گفت‌وگو با جام جم از یک سو به اتوبوس‌داران که بخش خصوصی‌اند حق می‌دهد که بابت یک سرخالی رفتنشان ضرر نکنند و از سوی دیگر به مردم حق می‌دهد که کرایه‌های منطقی بپردازند. اوحدی نرم و زیرپوستی به بازار سیاه بلیت اتوبوس و گرانفروشی بلیت هواپیما که سال‌های پیش سابقه داشت اشاره می‌کند؛ موضوعی که از نگاه او یک نسخه برای مداوا دارد و آن هم نظارت، چه از سوی سازمان راهداری و چه از جانب سازمان هواپیمایی کشوری است.

اما این حرف‌ها و استدلال‌ها از تندی موضع پژمانفر در قبال گرانی حمل و نقل اربعین و پیامدهایش نمی‌کاهد.

او منتقد وضعی است که در سال‌های گذشته باعث شده خیل بزرگی از زائران به ماشین‌های شخصی‌شان استارت بزنند و در جاده‌های کم ظرفیت و حادثه‌خیز کشور برانند و آن‌وقت پرونده جدیدی را در حاشیه مراسم اربعین باز کنند؛ پرونده افزایش تصادفات جاده‌ای و فوت زائران. پژمانفر به همین دلیل است که پیشنهاد می‌دهد دولت در سیاستی حمایتی، به حمل و نقل در ایام مراسم پیاده‌روی اربعین یارانه بدهد، پیشنهادی که عملی شدنش جای تامل دارد.

چالش پارکینگ و پرواز هوایی

آنها که سوار ماشین‌های شخصی می‌شوند و به دل جاده‌ها می‌زنند، از چاله حمل و نقل عمومی شاید بگریزند ولی در نقاط صفر مرزی و درپارکینگ‌ها غالبا به چاه می‌افتند؛ باز هم چاه گرانی. سال گذشته مدام حرف از این بود که پارکینگ‌ها چون به بخش خصوصی واگذار شده‌اند قیمت‌شان بالا رفته، مشکلی که فقط میان زائران زمزمه می‌شد و برایش راه‌حلی نبود.

مشکل قیمت‌ها سال گذشته در حمل و نقل هوایی نیز مشهود بود و در حالی که مسئولان و مدیران حمل و نقل هوایی پیش از آغاز سفرها بر کنترل نرخ بلیت پرواز عتبات عالیات تاکید می‌کردند، در بحبوحه شروع سفرها برخی ایرلاین‌ها قیمت‌ها را بالا کشیدند و بلیت نجف و بغداد را تا 2.5 میلیون تومان نیز فروختند، آن هم در شرایطی که در روزهای عادی این بلیت از یک میلیون و صدهزار تا یک‌میلیون و 350 هزار تومان فروخته می‌شد.

خیلی‌ها امروز با فاصله‌ای 16 روزه از آغاز اعزام‌ها نگران تکرار این گران‌فروشی‌اند؛ موضوعی که سعید اوحدی در گفت‌وگو با ما تاکید دارد در حوزه هوایی اصلا محلی از اعراب ندارد. او بار دیگر تاکید می‌کند چاره کار، تقویت نظارت سازمان هواپیمایی کشوری است.

اخبار اربعین به وقت امروز

ثبت‌نام اینترنتی زائران اربعین در سامانه سماح از اول شهریور آغاز شده و همچنان ادامه خواهد داشت، ولی تجربه نشان داده بیشتر زائران، همچنان در دفاتر زیارتی ثبت‌نام می‌کنند؛ در2400 دفتر تعیین شده.

پیش‌فروش بلیت اتوبوس‌های ویژه اربعین نیز هنوز شروع نشده و ثبت‌نام‌ها از 9 آبان آغازمی شود، اما رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری کشوری گفته است مردم خیالشان راحت باشد، چون اتوبوس به اندازه کافی موجود است.

شباهت مراسم اربعین امسال با سال گذشته نیز اجباری بودن بیمه برای تک‌تک زائران است؛ موضوعی که سال گذشته موجی از اعتراض را داشت، ولی مسئولان سازمان حج و زیارت تاکید دارند که برقراری این بیمه به صلاح مردم است.

قیمت این بیمه اجباری ـ که بیمه ایران آن را پوشش می‌دهد ـ برای هر نفر 25 هزار تومان است که به گفته محسن نظافتی، مدیرکل عتبات عالیات سازمان حج و زیارت، حوادث مختلف از بیماری گرفته تا تصادفات، فشارهای جمعیت و حتی حملات تروریستی را پوشش می‌دهد.

زائران میلیونی

سال 90 حدود 48 هزار نفر از ایرانیان برای ایام اربعین به عراق سفر کردند، سال 91 این عده به حدود صد هزار نفر رسید، سال 92 اما ناگهان با رشدی 10 برابری روبه روشد و به حدود 900 هزار نفر رسید.

سال 93 نیز جمعیت زائران ایرانی به بیش از یک میلیون و 500 هزار نفر افزایش یافت. آمارهای سال 94 نشان می‌دهد در این سال دومیلیون ایرانی در ایام اربعین به عتبات عالیات سفر کردند.

مریم خباز - جامعه