راز پشتیبانی اسرائیل از همه‌پرسی کردستان عراق

معمول است که همه‌پرسی استقلال تحت پوشش یک سازمان بین‌المللی صورت گیرد؛ نه این‌که یک منطقه بدون تأیید داخلی و بین‌المللی به تنهایی برای استقلال به آرای عمومی رجوع کند. درحالی که همسایگان عراق مانند ترکیه، ایران و سوریه نیز با استقلال کردستان عراق مخالفند، همه‌پرسی استقلال کردستان مقبولیت بین‌المللی نخواهد داشت. در دهه‌های گذشته نیز اگر منطقه‌ای قصد اعلام استقلال داشت، با تائید داخلی و زیر نظر نهادهای بین‌المللی فرآیند استقلال را طی می‌کرد، مانند بحرین که با موافقت ایران و زیر نظر سازمان ملل اعلام استقلال کرد و به یک کشور مستقل تبدیل شد، اما هیچ کشور صاحب اعتباری از این همه‌پرسی حمایت نکرده است. تنها اسرائیل از این همه‌پرسی حمایت می‌کند که آن هم به دنبال منافع و تمایلش برای ایجاد نفاق در منطقه است. بتازگی هم یکی از رسانه‌های ترکیه اعلام کرده است که مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق به رژیم اشغالگر اسرائیل قول بازگرداندن و اسکان 200 هزار یهودی کردتبار در شمال عراق و سوریه را داده و اعلام کرده است که منتظر بازگشت آنهاست. آمریکا هم اگرچه به ظاهر با این همه‌پرسی مخالفت می‌کند، اما به یاد داشته باشیم که براساس شعار آنها مبنی بر این‌که «آمریکا هر کجا که بحران باشد حضور دارد» در تلاش برای ایجاد بحران در منطقه است.

فارغ از اینها، قانون اساسی عراق، تجزیه این کشور را به هیچ وجه نمی‌پذیرد. درنتیجه رجوع به آرای عمومی برای استقلال کردستان عراق از نظر قانونی رد می‌شود. از سوی دیگر،‌ پارلمان عراق نیز با این همه‌پرسی مخالف است و استقلال کردستان را نمی‌پذیرد. این درحالی است که کردها در این پارلمان نیز حضور دارند و رئیس‌جمهور عراق کرد است. جلال طالبانی، رئیس‌جمهور پیشین عراق و از رهبران برجسته کردها هم که متأسفانه این روزها بیمار است،‌ نیز مخالف استقلال کردستان است.

از سوی دیگر، کردستان عراق اعلام کرده که از کرکوک،‌ یکی از شهرهای نفت‌خیز عراق نخواهد گذشت؛ درحالی که نیمی از جمعیت این شهر را عرب‌ها و ترکمان‌ها تشکیل می‌دهند؛ جمعیتی که حاضر به جدایی از عراق نخواهد بود.

درحالی که قانون اساسی عراق، دولت و پارلمان این کشور، مراجع تقلید شیعه در نجف اشرف، کشورهای همسایه مانند ایران،‌ترکیه و سوریه ‌-کشورهای عربی با این‌که از موضع‌گیری صریح پرهیز می‌کنند- روسیه و آمریکا و اروپا هیچ یک از همه‌پرسی استقلال حمایت نمی‌کنند. باید دید قصد مسعود بارزانی برای اصرار بر برگزاری همه‌پرسی در میان این همه مخالفت‌ها چیست و برای رسیدن به چه اهدافی آن را پیگیری می‌کند. آنها که داعیه استقلال دارند، باید به یاد داشته باشند در منطقه خاورمیانه حدود 30 میلیون کرد زندگی می‌کنند که بیشترشان در ترکیه،‌ عراق، ایران و سوریه زندگی می‌کنند. رهبران و مسئولان اقلیم کردستان هوشیار باشند که در صورت اعلام استقلال کردستان عراق، این جمعیت در کشورهای خودسر به ناآرامی می‌زنند و حاصل این ناآرامی‌ها چیزی جز نابودی منطقه نخواهد بود.

دکتر سیدمرتضی موسوی‌خلخالی

حقوقدان و کارشناس جهان عرب