سلامتی در زیر تیغ!

جراحی بینی در مواردی که فرد واقعا به انجام آن نیاز داشته باشد ضروری به نظر می‌رسد، اما آن دسته از افرادی که تحت تاثیر تبلیغات و... می‌خواهند این کار را انجام بدهند، باید با عوارض آن، بخوبی آشنا شوند. «دکتر سامان خرمی‌نژاد»، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی و سر و گردن، برخی از عوارض این نوع جراحی را بیان می‌کند.

پیاز خوش‌بو!

به‌طور کلی، اعصاب بویایی با ساختاری خاص و پیچیده، وارد دو پیاز به نام پیاز بویایی می‌شوند و از آنجا که به سمت قشر مغز حرکت می‌کنند، باعث تشخیص بو در مغز می‌شوند. اگر عمل به‌گونه‌ای باشد که مولکول بویایی به مخاط نرسد یا مولکول بویایی به مخاط برسد، ولی مخاط آسیب دیده باشد، بویایی فرد با مشکل مواجه خواهد شد. علاوه بر این در شرایطی که عصب یا پیاز بویایی با مشکل مواجه شود، کم‌بویایی به وجود می‌آید. البته نباید این نکته را از یاد برد که برخی از افراد، قبل از عمل بینی به‌دلیل مشکلاتی چون رینیت آلرژیک یا پولیپ، با مشکل کم‌بویایی مواجه هستند و در صورتی که به این مساله توجه نشود و فرد عمل جراحی انجام بدهد، تصور می‌کنند این کم‌بویایی ناشی از عمل جراحی است، در حالی‌ که از قبل چنین مشکلی وجود داشته است. همچنین برخی افراد به‌دلیل ابتلا به برخی از ویروس‌ها، سیستم بویایی‌شان تخریب شده و این مساله را نمی‌دانند یا در اثر ضربه ناشی از تصادف، قاعده جمجمه‌شان شکسته و پیاز بویایی آنها آسیب دیده است و تصور می‌کنند جراحی بینی، اختلال در بویایی را برایشان به‌وجود آورده که این باور اشتباه محسوب می‌شود. آن دسته از افرادی که قبل از عمل بینی بویایی خوبی دارند و بعد از عمل دچار مشکل می‌شوند، این مساله در این دسته از افراد می‌تواند ناشی از چسبندگی شدید باشد و مولکول بویایی نتواند به مخاط برسد و کاهش بویایی در چنین شرایطی ایجاد شود. چنانچه در حین عمل جراحی، استخوان تیغه بینی بسختی شکسته شود، اعصاب و پیاز بویایی آسیب خواهد دید و در نتیجه اختلال بویایی به وجود می‌آید.

هر گردی گردو نیست

افراد بعد از جراحی زیبایی بینی، یک‌سری مشکلات را به‌صورت کوتاه‌مدت خواهند داشت که این نوع مشکلات، طبیعی محسوب می‌شود و عارضه پس از جراحی، به حساب نمی‌آید. مشکلات تنفسی‌ای که بعد از جراحی در اثر ورم بینی به‌وجود می‌آید، کاملا طبیعی است. علاوه بر این، کبودی دور چشم، سنگینی و عدم راحتی بیمار، خون لخته، سستی و ضعف و... برخی از مشکلات جراحی بینی است و به مرور زمان از بین می‌رود.

گرفتگی بینی

به‌طور کلی عوارض جراحی بینی، می‌تواند از لحاظ ساختمانی یا از لحاظ عملکرد بینی، به‌وجود بیاید. زمانی ‌که مشکلات معمول بعد از جراحی یا سایر مشکلات، برای مدت زمان طولانی باقی بماند، به این معناست که در بینی، عارضه ایجاد شده است. شایع‌ترین عارضه جراحی، اختلال در عملکرد بینی به‌صورت گرفتگی محسوب می‌شود که باعث می‌شود بیماران نتوانند بخوبی نفس بکشند. چند عامل می‌تواند در گرفتگی بینی نقش داشته باشد. برای مثال، ممکن است بیمار قبل از عمل، دچار رینیت آلرژیک یا رینوسینوزیت غیرآلرژیک بوده و این مساله به‌خوبی تشخیص داده نشده یا جراح توجه چندانی به آن نکرده باشد. یکی دیگر از عواملی که می‌تواند باعث گرفتگی بینی بعد از عمل جراحی شود این است که پزشک، شاخک بینی را بخوبی اصلاح نکرده است. چنانچه شاخک بینی (شاخک تحتانی و میانی) فرد قبل از عمل بینی بزرگ باشد و پزشک در حین عمل جراحی، آن را کوچک نکند، فرد دچار مشکل گرفتگی بینی خواهد شد.

صدای سوت می‌آید

در شرایطی که جراحی بخوبی انجام نشود، باید انتظار عوارض بسیار زیادی را داشت. برای مثال، اگر تیغه میانی بینی به‌گونه‌ای عمل شود که آسیبی چون سوراخ شدن در آن به‌وجود بیاید، فرد بعد از عمل جراحی مشکلاتی را تجربه خواهد کرد. در شرایطی که سوراخ به وجود آمده ریز باشد، در هنگام تنفس از بینی بیمار، صدایی شبیه سوت به‌وجود می‌آید. اگر سوراخ ایجاد شده بزرگ باشد، داخل بینی خشک خواهد شد و به‌طور مکرر از آن خون خواهد آمد. علاوه بر این ممکن است عوارض دیگری چون خونریزی داخلی بینی (آسیب مخاطی ـ عروقی) نیز به‌وجود بیاید. چنانچه شاخک‌های بینی بیش از اندازه در زمان جراحی کوچک شوند و داخل آنها بیش از حد برداشته شود، ضعیف شدن و آتروفی بینی را در پی خواهد داشت و نتیجه این‌که مخاط بینی و شاخک بینی، نمی‌توانند داخل بینی را بخوبی گرم و مرطوب نگه دارند و جلوی ورود آلودگی هوا را بگیرند. این مساله می‌تواند باعث سفت و غلیظ شدن ترشحات داخل بینی شود و در اثر آن ترشحات به بینی می‌چسبد و فرد احساس گرفتگی بینی خواهد داشت.

البته نباید این مساله را از یاد برد که تنها جراحی نامناسب و غیراصولی بینی نمی‌تواند باعث به وجود آمدن عوارض شود و عدم مراقبت صحیح از بینی توسط بیمار نیز یکی دیگر از نکاتی است که می‌تواند باعث به‌وجود آوردن عوارض شود.

تیغه را دریاب

اگر بیمار قبل از جراحی، انحراف تیغه بینی داشته باشد و این انحراف در زمان جراحی بخوبی یا به اندازه کافی اصلاح نشود، برای فرد گرفتگی بینی بعد از عمل را در پی خواهد داشت. برخی پزشکان با عمل جراحی ناصحیح، گاهی می‌توانند مشکلاتی را برای بیمار به وجود بیاورند که این مساله می‌تواند گرفتگی بینی را ایجاد کند. احتمال تضعیف ساختمان غضروف بینی در شرایطی که عمل بخوبی انجام نشود، وجود دارد و در چنین شرایطی غضروف نمی‌تواند بینی را باز نگه دارد. همچنین ممکن است غضروف برخی افراد، قبل از جراحی ضعیف باشد که در چنین شرایطی پزشک متخصص گوش و حلق و بینی باید این مساله را برطرف کند. چنانچه عمل جراحی بخوبی صورت نگیرد، احتمال چسبندگی داخل بینی وجود دارد.

کاملیا تجریشی