به گزارش جام جم آنلاین، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین الملل سخنرانی خود را به عنوان «نقش صفویه در تقویت مکتب اهل بیت (علیهم السلام) و احیای هویت ایرانی» اختصاص داد.
دکتر علی اکبر ولایتی در ابتدای سخنان خود ضمن تقدیر و تشکر از دست اندرکاران برگزاری این برنامه به ظرفیت های استان اشاره کرد و گفت : ایران اسلامی دارای ظرفیت ها و داشته های فراوان در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و تاریخ و تمدن است که نمونه بارز آن را می توان در استان اردبیل با سابقه بلند و افتخارآمیز به ویژه در زمینه تاریخ و تمدن اسلامی – ایرانی مشاهده کرد و جایگاه این استان بسیار مهم و ارزشمند است.
وی با اشاره به تاسیس حکومت صفویه گفت: در اوایل سال 905ق، اسماعیلمیرزا (شاه اسماعیل صفوی) به پشتوانه مریدانی که از طریقۀ پدران وی پیروی میکردند و به نام صوفیه در تمام آذربایجان و اَران و ارمنستان و جزیره پراکنده بودند، از راه آستارا به شهر مهم و کهن اردبیل وارد شد و پس از همراهی قزلباشان با وی، توانست حکومت آققویونلوها را درهم بپیچد و با انتخاب این شهر به عنوان پایتخت، رسماً حکومت صفویه را تأسیس کند.
رئیس هیئت موسس و امنای دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه به خدمات ارزشمند و جایگاه مهم صفویه در تداوم مکتب اهل بیت (ع) و اعتلاء و تعمیق فرهنگ و تمدن اسلام و ایران اشاره و افزود: از همان ابتدا، مذهب تشیع را که سالها مردم ایران در دل و پنهانی، هواخواه و خواستار آن بودند، به عنوان مذهب رسمی کشور قرار گرفت و در احیای فرهنگ شیعی و اتحاد ملی همت گماشت و در همین دوران شاهد یکپارچگی و اعتلاء نام ایران در همه زمینه ها هستیم و این نکته بسیار مهمی است که در این دوران محقق شد و داشته های متنوع فرهنگی ، علمی و دینی را احیاء و بر آن افزودند.
وی به ارکان مهم در دولت شاه اسماعیل اشاره کرد و افزود: حکومت شاه اسماعیل بر چهار رکن اصلی شامل رسمیت مذهب تشیع در سراسر پهنۀ ایران و اتحاد فکری دو جریان مهم تشیع و تصوف، بازسازی و نوسازی اتحاد ملی ایرانیان، حفاظت و پاسداری از تمامیت ارضی ایران و احیای دیوانسالاری (ساختار حکومتی و اداری) ایرانی استوار بود که خود نشانه های ارزشمندی از اهتمام این دوره به اسلام، تشیع و ایران دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به ادامه روند اقدامات این حکومت در میان جانشینان حکومت صفوی هم پرداخت و افزود: حکومتی که توسط شاه اسماعیل بنا نهاده شده بود، با اقدامات مطلوب و بهموقعِ شاه طهماسب، جانشین او، در پاسداری از مرزهای ایران تثبیت شد و در دوران نوادۀ او، شاه عباس اول، به اوج اقتدار و عظمت خود رسید و بیتردید میتوان دوران شاه عباس اول را از درخشانترین ادوار تاریخی ایران دانست که در آن هنرهای بومی و محلی به صنایعی روبهرشد با درآمدزایی و صادرات چشمگیر در کنار دیگر موضوعات دینی تبدیل شدند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به فعالیت های علمی، دینی، فرهنگی، معماری و... در این دوره پرداخت و گفت : در این دوران شاهد هستیم که موضوعات فرهنگی، دینی ، علمی و معماری در بالاترین سطح مورد توجه قرار می گیرد و در حوزه معماری و شهرسازی آثار کم نظیری را بر جای گذاشته است که نمونه آن را در میدان نقش جهان با بهره گیری از نسبت طلایی در معماری اسلامی می توان مشاهده کرد و همین توجه زمینه های اسلامی را احیاء نمود و این در حالی است که مهمترین خدمت این دوران ، احیای فرهنگ شیعه اهل بیت (علیهم السلام) و زمینه های دینی و فرهنگی است.
ولایتی تاکید کرد: در این دوران علما و دانشمندان با برخورداری از امنیت سیاسی و اقتصادی در زیر سایۀ دولت شیعی صوفی به احیای علوم از یاد رفتۀ ایرانیان در فراز و نشیب تاریخ ایران پرداختند و در همین دوران معماران ایرانی بدیعترین ساختمانهای زمان را در کشور، بهویژه پایتخت آن اصفهان، بنا کردند که چشم هر بینندهای را خیره می کرد.
وی از جمله ویژگی های این دوران را توجه به نام و یکپارچگی ایران برشمرد و افزود: برای اولین بار در دوره صفویه بود که شاهد هستیم ایران به صورت یکپارچه مدیریت می شود و شاهان به نام ایران امضاء می کردند و سکه ضرب می نمودند و این نکته مهمی برای ارتقاء جایگاه ایران است.
ولایتی در پایان تاکید کرد : صفویه اهتمام فوق العاده ای به احیای میراث فرهنگی و تمدنی گذشتگان و به ویژه داشته های اسلامی و شیعی داشته و باید گفت که تاریخ، فرهنگ، علم گذشتگان را احیاء و بر آن بسیار افزودند و همه دوره های قبل و پس از صفویه میراث دار و مدیون اهتمام این مقطع حساس، مهم و تاریخی ایران است و در واقع می توان گفت ایران بدون میراث فرهنگی، تاریخی و علمی صفویه، ایران بدون ایران است.
همایش ملی و بین المللی روز گرامیداشت اردبیل به همین مناسبت که از سوی شورای فرهنگ عمومی در تقویم تاریخ کشور به عنوان « روز ملی اردبیل » نامیده شده برگزار گردید و تعدادی از اندیشمندان، شخصیت های برجسته فرهنگی، تاریخ سیاسی و هنری ایران و کشورهای هم جوار روزهای 4 و 5 مردادماه در اردبیل در این خصوص به بحث و تبادل نظر پرداختند.
در این همایش همچنین از کتاب «نقش شیعه در فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» به قلم دکتر ولایتی که در ترکیه به زبان ترکی و توسط گروهی از مترجمین از سوی موسسه انتشار کوثر با همکاری وابستگی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در استانبول ترجمه و منتشر شده است رونمایی خواهد شد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد