تبلیغات شما را هدف می‌گیرد

منتها گاهی برخی از این تبلیغات چنان خاص و دقیق طبق سلایق و علایق شما پدیدار می‌شوند که آدم به ذاتشان شک می‌کند. تابه‌حال پیش آمده موقع گشت و گذار در یک سایت خارجی، تبلیغی از یک وبسایت ایرانی برایتان به نمایش درآمده و همان گیمی را با تخفیف بهتان ارائه کند که یکی دو روز پیش چند مقاله آنلاین درباره‌اش خوانده و در اینترنت جست‌وجویش کرده‌اید؟ اگر فقط بخواهید از شر این تبلیغات راحت شوید بهترین گزینه، نصب افزونه‌های ضد تبلیغات یا AdBlocker برای مرورگرهایتان است، اما اگر دوست دارید بهانه دست شرکت‌های تبلیغاتی ندهید و به عبارتی نگذارید دستشان به اطلاعات لازم برای تبلیغات هدفمند برسد، با این مطلب همراه باشید تا یکسری از منابع استناد ارائه‌دهندگان تبلیغات هدفمند و ترفند گمراه کردنشان را به شما معرفی کنیم.

اطلاعات پروفایل

تابه حال برایتان سوال پیش نیامده که چرا فیسبوک و برخی سایت‌های دیگر مدام به شما پیام می‌دهند که «اطلاعات ناقص خود را تکمیل کنید؟» اگر دقت کرده باشید، حتی از خیر فیلم، موسیقی و کتاب مورد‌علاقه‌تان هم نمی‌گذرند! اگر خیال می‌کنید اینها را می‌پرسند که فقط تجربه بهتری برایتان به ارمغان بیاورند، اشتباه می‌کنید، فیسبوک از این اطلاعات برای نمایش تبلیغات هدفمند بهره می‌گیرد.

مثل این می‌ماند که اطلاعاتتان را لقمه کنید و در دهان آنها بگذارید! بهترین پلتفرم برای آژانس‌های تبلیغاتی، همین شبکه‌های اجتماعی هستند، چراکه انواع و اقسام اطلاعات ارائه شده توسط کاربران، استفاده از انواع عوامل را برای ارسال هدفمندتر تبلیغات و سوددهی بیشتر مهیا می‌کند.

بگذارید مثالی بزنیم. خودتان را یک مدیر تبلیغاتی در نظر بگیرید که قرار است یکسری کتاب درسی را به دانشجویان بفروشد. شما می‌توانید بسادگی از فیسبوک، فضای تبلیغاتی خریداری کرده و انواع پارامترها مانند سن، تحصیلات و علایق (در این مورد، موضوعات تحصیلی) را انتخاب کنید. اگر تبلیغات خود را روی سنین 18 تا 22، محصل دانشگاه و علاقه مند ریاضی متمرکز کنید، خیلی راحت می‌توانید تبلیغ کتاب ریاضی خود را برایشان بفرستید. این تبلیغات در فضای سفید کنار تغذیه اخبار (News Feed) کاربر به نمایش درمی‌آیند.

لینکدین (LinkedIn) هم قادر است با استفاده از اطلاعات موجود در پروفایل شما تبلیغات هدفمند ارائه کند. در کمال تعجب، گوگل چند سالی از این کار دوری کرد. در عوض، از چارچوب تبلیغاتی گوگل برای نمایش تبلیغات تجاری بهره می‌گرفت. البته بعید است در لینکدین تبلیغات مرتبط با شغل خود را ببینید، مگر این‌که اخیرا تحقیقات قابل توجهی درباره‌اش کرده باشید. اکنون متقاضیان تبلیغات به‌راحتی می‌توانند در لینکدین تبلیغات خود را ثبت و جامعه هدف خود را نیز مشخص کنند. با تعیین بودجه، فرآیند تبلیغات به تناسب آغاز می‌شود.

سرک کشیدن در سوابق!

ظاهرا قانونی علیه سرک کشیدن در کوکی‌های نصب شده روی مرورگرهای کاربران وجود ندارد. این هم قابل تاکید است که کوکی‌ها رمزگذاری شده‌اند. بنابراین، وبسایت‌های دیگر قادر نیستند محتواهایشان را بخوانند، اما برایشان مقدور است که ببینند هر کوکی از کدام سایت صادر شده و گاهی همین برای هدفمند کردن تبلیغات کافی است.

یکی از بهره‌وران این شیوه هدفگیری، لینکدین است که از سرویس تبلیغاتی گوگل بهره می‌گیرد. این سرویس، وبسایت‌های مورد مراجعه کاربر را زیر و رو کرده و نتایج مربوط را به نمایش درمی‌آورد.

در لینکدین هم سعی می‌کنند نتایج نمایش‌داده‌شده تا جای ممکن به علایق و سلایق شما مربوط باشند و هم هویت این سرویس به عنوان یک وبسایت کسب و کار حفظ شود.

مکان

فیسبوک و لینکدین از سایت‌هایی هستند که اطلاعات زیادی از شما می‌گیرند. در وبسایت‌هایی با پروفایل‌های خلاصه‌تر مانند توییتر اینچنین نیست. در عوض، مدیران تبلیغاتی با توجه به کسانی که دنبال می‌کنید و محل زندگیتان، تبلیغاتی مشخص برای کشورهای مشخص ارائه می‌کنند. این رویکرد با تاکید بر برندهای محبوب یک کشور، هم از نظر اقتصادی برای برند موردنظر عایدی مثبت دارد، هم از نظر رعایت حریم برای کاربر. آنهایی که قصد تبلیغ کالاهای خاص‌تر مانند کتاب درسی را دارند از اینجا نفع خاصی نخواهند برد، اما برندهای بزرگ‌تر و شناخته‌شده‌تر چرا. علاوه بر اینها، این تبلیغات، نه در قالب تبلیغات سنتی، که در قالب «آپدیت‌های ترفیع‌یافته» یا promoted و به طور یکپارچه در تغذیه اخبار شما نمایش داده می‌شوند.

اینستاگرام و پینترست هم مدتی است به قطار تبلیغات پیوسته‌اند و هم در قالب تبلیغات ترفیع‌یافته و ویژه و هم در شکل و شمایل نه‌چندان واضح و زیر‌پوستی‌تر با استفاده از مشخصات کاربران اقدام به تبلیغات هدفمند می‌کنند.

غیرشخصی‌سازی تبلیغات

راه‌هایی وجود دارد که با بهره از آنها بتوانید از احتمال نمایش تبلیغات هدفمند بکاهید، اما هیچ‌کدام بی‌هزینه نیستند. اولین قدم این است که هرقدر می‌توانید، از اطلاعاتی که در پروفایل‌هایتان دارید، کم کنید. با این کار شاید لذت استفاده از برخی شبکه‌های اجتماعی برایتان کمتر شود، اما در عوض، کار فیسبوک و امثالهم را در ردیابی شما سخت می‌کند. این ترفند شاید ساده‌ترین و بی‌آزارترین راه برای خلاصی از شر این تبلیغات باشد.

راه دیگر، استفاده مداوم از حالت Private/ Incognito و پاکسازی چند وقت یک بار کوکی‌های مرورگرهایتان است. قطعا هر مرورگری در حالت Incognito یک‌سری کاستی‌ها دارد. اجبار به ورود نام کاربری و رمز عبور در سایت‌های مورد علاقه پس از پاک شدن کوکی‌هایشان هم چندان خوشایند نیست، اما گاهی گیج کردن چشم مراقب بازاریاب‌ها به زحمتش می‌ارزد.

راه دیگر این است که هر بار در طول مرور وب، یکسری وبسایت تصادفی باز کنید و با این کار، الگوریتم‌های تبلیغاتی را گیج کنید تا نتوانند دقیقا به گرایش شما پی ببرند، اما این راه سوم، نه در حد دو تای بالایی کاربردی است نه موثر.

نتیجه‌گیری

جدای از مباحث یاد شده، توصیه می‌کنیم تا جای ممکن از افزونه‌های بلوکه کننده تبلیغات استفاده نکنید. با این که بعضی از آنها برای حفظ اعصاب کاربر عالی عمل می‌کنند، حقیقت اینجاست که شرکت‌های تبلیغاتی اینترنتی، منبع اصلی درآمدشان از راه نمایش تبلیغات برای کاربران است و کمی ساده‌انگارانه است که خیال کنیم در صورت بسته شدن این راه درآمد، بساطشان را جمع می‌کنند و می‌روند پی یک درآمد حلال‌! شک نکنید که در آن صورت، تبلیغاتچی‌ها راه تازه – و شاید ناخوشایندتری – برای حمله به حریم خصوصی افراد و ارائه تبلیغات خود فراهم می‌کنند.

اگر با تبلیغات خیلی مشکل دارید، در حال حاضر شبکه اجتماعی گوگل پلاس تبلیغات ندارد و می‌توانید با آرامش از آن استفاده کنید. البته شکی نداشته باشید که گوگل هرچه برای ارائه تبلیغات لازم داشته باشد در اختیار دارد، اما فعلا به هر دلیلی از ارائه تبلیغات در شبکه اجتماعی‌اش خودداری کرده است.

در کل، با کمی اغراق می‌توان گفت ما دو راهکار برای ورود به دریای مجازی داریم: یا تا دندان مسلح بروید یا فقط نوک پایتان را خیس کنید و کمترین اطلاعات را در اختیار این شبکه‌های مجازی بگذارید.

سیاوش شهبازی

ضمیمه کلیک جام‌جم