این خرید آن هم در شرایطی که واتساپ، حتی 20 نفر پرسنل و یک ریال درآمد هم نداشت، با واکنشهای زیادی روبهرو شد. آن زمان هنوز فقط 300 میلیون نفر کاربر واتساپ بودند و امروز این رقم از یک میلیارد نفر هم گذر کرده است. این را بگذارید کنار اینکه این روزها پیامرسانهای فوری بخشی جداییناپذیر از زندگی بسیاری از مردم جهان شده است. دانستن اینکه واتساپ بیشترین کاربر را در جهان دارد، باعث میشود بیشتر روی حرکتهای این شرکت حساس شویم.
هفته گذشته شایعهای که تا الان تائید نشده در رسانهها منتشر شد که واتساپ میخواهد ویژگیهای پرداخت الکترونیک را به اپلیکیشن خود در هند اضافه کند. همین خبر، بار دیگر روش پرداخت از طریق پیامرسانهای فوری را سر زبانها انداخت. واتساپ اولین پیامرسانی نیست که میخواهد برای پرداخت مورد استفاده کاربرانش قرار بگیرد. در ادامه نگاهی میاندازیم به چند مورد مختلف در جهان و البته ایران.
واتساپ
درباره واتساپ فعلا همه چیز در حد شایعه است و این شایعه هم از جایی شروع شد که به آگهیهای استخدام وبسایت واتساپ موردی با عنوان Digital Transactions Lead برای هندوستان اضافه شد. فرد مناسب برای این شغل درواقع یک نیروی پشتیبانی است که تسلط خوبی به سیستمهای پرداخت در هند داشته باشد. البته موقعیت شغلی نه در هند بلکه در دفتر واتساپ در سیلیکونولی آمریکاست. تا زمانی که واتساپ ویژگی پرداخت را به اپلیکیشن خودش اضافه کند، بد نیست درباره ویژگیهای پرداخت در مشابه واتساپ در چین یعنی
ویچت بدانیم.
ویچت پی
در چین تمام سرویسهای گوگل فیلتر است. نه دسترسی به وبسایت گوگل وجود دارد، نه گوگلمپ، نه یوتیوب و نه هیچ سرویس دیگری از گوگل. منتها چینیها مشابه تمام سرویسها را دارند و نکته مهم این است که مردم چین هم از این ابزارها استقبال کردهاند. واتساپ با اینکه در چین فیلتر نیست، اما مردم چین بهصورت گسترده از ویچت استفاده میکنند.
یکی از ویژگیهای جالب ویچت این است که بستری برای بسیاری از سرویسهای مختلف است. مثلا در چین اوبر (معروفترین اپلیکیشن درخواست تاکسی در دنیا) سرویس نمیدهد، اما به کمک ویچت میتوان از خدماتی مشابه اوبر بهرهمند شد و البته از همین اپلیکیشن برای پرداخت هم استفاده کرد. در فروشگاههای چین، چهار روش یا ابزار برای پرداخت موبایلی قابل استفاده است: اپلپِی، کوئیکپَس (چاینا یونینپِی)، علیپِی (علی بابا) و ویچتپِی.
تِنسِنت یکی از هلدینگهای بزرگ فناوری در چین است که صاحب کسبوکارهای متنوعی است و آنها چیزی شبیه پیپال به نام تِنپی دارند. ویچت یکی از کسبوکارهای تِنسِنت است که خود ویچت ابزاری برای پرداخت به نام ویچتپی دارد. ویچتپی درواقع یک کیف پول موبایلی است که با آن میتوان کارهای زیادی انجام داد.
ازجمله انتقال پول از یک فرد به فرد دیگر، پرداخت در وبسایت، شارژ موبایل، پرداخت قبض آب و برق، سفارش و پرداخت هزینه تاکسی، خرید بلیت قطار و هواپیما، رزرو اتاق هتل، خرید بلیت سینما و کارهای فراوان دیگر.
تِنسِنت که مالک ویچت است، خودش را فیسبوک چین میداند، با این تفاوت که 95 درصد درآمد فیسبوک از تبلیغات است و تنها 19 درصد درآمد تِنسِنت از تبلیغات. درواقع تِنسِنت میخواهد بیشتر از اینکه یک شرکت تبلیغاتی باشد، یک ارائهکننده خدمات باشد. برای استفاده از ویچت هم افراد تنها کافی است کارتی از یکی از بانکهای چین داشته باشند و اکانتی در این اپلیکیشن.
پرداخت با اپلیکیشنهای پیامرسان در ایران
در ایران به دلیل اینکه تلگرام روسی پرطرفدارترین اپلیکیشن پیامرسان است، برخی به سراغ این رفتهاند که پرداخت از طریق این اپلیکیشن را فراهم کنند. هنوز موردی وجود ندارد که بتوان گفت این مورد موفقیت حداقلی پیدا کرده است، هرچند اخیرا شایعههایی منتشر شده که خود تلگرام در حال همکاری با استرایپ است و شاید در آینده نزدیک ویژگی پرداخت را به این اپلیکیشن اضافه کند.
در ایران اپلیکیشن پیامرسانی وجود دارد به نام «گپ» که نزدیک به 500 هزار کاربر دارد. گفته میشود در ایران تلگرام بین 20 تا 40 میلیون کاربر دارد. در ماههای آینده در صورتی که دسترسی به پیامرسانهایی مثل تلگرام در ایران محدود شود یا مردم به اپلیکیشنهای ایرانی اقبال نشان دهند، گپ یکی از اپلیکیشنهایی است که احتمالا مورد توجه مردم قرار بگیرد. این تیم در حال پیادهسازی ابزارهایی برای پرداخت از طریق این اپلیکیشن هستند.
بتازگی با حمایت یکی از شرکتهای بزرگ فناوری اطلاعات بانکی دولتی ایران هم اپلیکیشنی به نام «بله» معرفی شد. بله قرار است قابلیت پرداخت داشته باشد. فعلا این اپلیکیشن کاربر زیادی ندارد، اما ویژگیاش این است که از همان ابتدا خودش را ابزاری برای گفتوگو و پرداخت معرفی کرده است.
علت اقبال به پرداخت از طریق پیامرسانها چیست؟
میلِنیال واژهای است برای نامیدن نسلی که بین سالهای 1980 تا 2000 به دنیا آمدهاند؛ یعنی جوانهای 17 تا 37 ساله امروز. این نسل کسانی هستند که در زندگی و کسب و کارشان تفاوتهای زیادی با نسلهای قبلی دارند. اینها شیوه ارتباط بشدت متفاوتی دارند. ارتباط از طریق پیامرسانهای فوری یکی از روشهای ارتباطی این نسل و نسلهای بعد از آنهاست که اکنون نسلهای قبل از آنها هم از این روش استفاده میکنند. در کشورهای مختلف دنیا هم ابزارهایی مختلف مورد اقبال قرار گرفتهاست. در ایران تلگرام روسی، در آمریکا و اروپا واتساپ آمریکایی و در چین ویچت چینی.
روشهایی که امروز مورد استفاده مردم برای ارتباط قرار میگیرد بسیار با قبل متفاوت است. به این نسل، «نسلِ موبایل» هم میگویند؛ حتی شاهد نسلی هستیم با عنوان Z. نسل زِد معرف اولین نسلی است که دنیای بدون موبایل را ندیدهاند و اولین نسلی که نسلهای قبلی به جای این که به آنها کار با ابزارها را یاد بدهند، کار با ابزارها را از آنها یاد میگیرند. به نظر میرسد تغییرات فراوانی در شیوه زندگی و کسب و کار ما در حال رخ دادن است.
رسول قربانی
ضمیمه کلیک جام جم
بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در قبال ایران دارد؟
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رضا جباری: درگفتوگو با «جام جم»:
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم: