نقدی بر سکوت در برابر انحراف از اقتصاد مقاومتی

تعرفه کالاهای ترکیه‌ای یک بار در سال 1393 بین 30 تا 40 درصد کاهش یافته بود. در حالی که رکود حاکم بر بازار، تولیدکنندگان داخلی را طی چند سال اخیر بشدت تحت فشار قرار داده است، کاهش تعرفه واردات از ترکیه آخرین تلاش‌های تولیدکنندگان داخلی را برای بقا با خطر جدی مواجه می‌کند. بر اساس آمار حدود 70 درصد بازار لوازم خانگی کشور در اختیار خارجی‌هاست. 30 درصد باقیمانده را هم ترک‌ها با هدیه‌ای که از طرف ایران در آستانه سال نو دریافت کردند، هدف‌گذاری کرده‌اند. معلوم نیست این تصمیمات در کدام اتاق گرفته می‌شود؟ ظاهرا میز حمایت از تولیدکنندگان ترکیه هم در کشور تشکیل شده است اما حتی وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت هم از کاهش تعرفه اظهار بی‌اطلاعی می‌کند. چند روز پیش هم معاون وزیر نفت در مصاحبه با سی.ان.ان آمریکا اعلام کرد: همکاری با ایران فرصت‌های زیادی را به شرکت‌های آمریکایی می‌دهد و مشاغل جدیدی را برای آمریکا ایجاد می‌کند!

کاهش تعرفه واردات لوازم خانگی از ترکیه در راستای قرارداد تجارت ترجیحی بین ایران و ترکیه است که در سال 1393 منعقد شده است در حالی که تولیدکنندگان داخلی بشدت نسبت به این قرارداد اعتراض داشتند. براساس این قرارداد تعرفه واردات 265 قلم کالا بین ترکیه و ایران کاهش می‌یابد. نکته عجیب این قرارداد این است که 140 قلم کالایی که ایران در راستای این قرارداد به ترکیه صادر می‌کند شامل محصولات کشاورزی مثل شیر، ماست، سیب‌زمینی، گوجه، میوه، آب پنیر، قره‌قروت، تخم گیاهان و... است اما کالاهایی که ترکیه به ایران صادر می‌کند محصولات صنعتی و باارزش افزوده بالا مثل محصولات آرایشی بهداشتی، لاستیک خودرو، لوازم خانگی، پوشاک، رادیاتور و ... است.

صنعت لوازم خانگی یکی از هفت صنعتی است که در برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای افق 1404 قرار است مورد حمایت قرار گیرد تا بتوانند جای درآمدهای نفتی را بگیرند. علت این‌که این صنعت در اولویت وزارت صنعت قرار گرفته ارزش افزوده بالا، سهم بالا از بازار، اشتغال، مزیت نسبی و وجود زنجیره تأمین و سطح دانش و خودکفایی است. صنعت لوازم خانگی از جمله صنایع درآمدزا در جهان است که بسیاری از کشورهای صنعتی از جمله آمریکا، آلمان، ژاپن، کره، چین، ترکیه و ... در آن ورود کرده‌اند. سوالی که وجود دارد این است که کاهش تعرفه واردات لوازم خانگی در کجای جدول اقتصاد مقاومتی قرار دارد؟ آیا تسهیل ورود کالای خارجی حمایت از این صنعت برای جایگزینی نفت است؟ مقام معظم رهبری در این خصوص هشدارهای مکرری برای واردات کالای خارجی داده‌اند و حتی خواستار افزایش تعرفه واردات، برای حمایت از تولید داخل بوده‌اند: «همه خودشان را موظف بدانند از تولید داخلی حمایت بکنند. یکی از راه‌ها این است که جنسی که مشابه داخلی دارد، مطلقا از خارج وارد نشود؛ روش‌هایی [هم] دارد؛ بالا بردن تعرفه‌ها یا جلوگیری از واردات در آنجایی که مشابه داخلی وجود دارد»

علت حمایت بی‌دریغ از ترکیه که کشور حامی داعش است، چیست؟ سیدحسن نصرالله در این باره می‌گوید: هیچ‌کس مانند ترکیه از داعش حمایت نکرد.

آیا کاهش تعرفه واردات از ترکیه کمک غیرمستقیم به داعش نیست؟ چرا عمق تصمیماتمان را نمی‌بینیم؟

و اما سخن پایانی؛ آیا مجلس شورای اسلامی اقتصاد مقاومتی را می‌بیند؟ و به آن اعتقاد دارد؟ اگر دارد پس چرا هیچ عکس‌العملی در برابر مسائل اقتصادی کشور (مثل خرید هواپیما از غرب، خرید واگن قطار از خارج، خرید اتوبوس از ترکیه و روسیه، کاهش تعرفه واردات کالاهای ترکیه و...) از خود نشان نمی‌دهد؟ مگر تولید ملی ستون فقرات اقتصاد مقاومتی نیست. پس چرا مجلس نسبت به خم شدن و تضعیف آن بی‌تفاوت است؟ چرا ریزش پلاسکوهای خاموش را نمی‌بینیم؟ مقام معظم رهبری در مسائل مختلف از مجلس می‌خواهد که به موضوع ورود داشته باشد: «دستگاه‌ها مسئولینی دارند؛ اگر چنانچه یک مسئولی در یک موردی اشتباهی دارد، [کار] غلطی انجام می‌دهد، خب وظیفه مجلس است و باید مجلس استیضاح کند»

متاسفانه رسانه‌ها هم هیچ مطالبه‌ای از مجلس که ریل‌گذار دولت است، ندارند.

اکبر ابدالی

عضو انجمن مدرسان اقتصاد مقاومتی