تلویزیون در ماه مبارک رمضان برنامه های متنوعی را برای سحرگاهان تدارک دیده است که هر کدام با حال و هوای متنوعی روی آنتن خواهند رفت.

سریال‌ها در کنار انواع برنامه‌های مختلفی که هر سال در ماه رمضان روی آنتن می‌روند، از آن تولیداتی‌اند که خیلی وقت است به رکن ثابت و اساسی آن روزها تبدیل شده اند تا جایی که قبل از آمدن ماه رمضان بازار اخبار این که کدام مجموعه قرار است به این ایام برسد، داغ می‌شود. در این بین خیلی از کارگردان‌ها و تهیه کنندگان هم به دلیل میزان مخاطبی که در این مقطع جلب این قاب می‌شوند، سعی می‌کنند تا سریال یا برنامه‌ای را در کنداکتور یکی از شبکه‌ها به خود اختصاص دهند. امسال هم این داستان ادامه داشت و با وجود همه موافقان و منتقدان برنامه‌هاو مجموعه‌هایی که روی آنتن رفتند و نشان از دیده شدن نسبی این تولیدات داشتند، سه سریال «برادرجان»، «دل دار» و «از یادها رفته» به‌گونه‌ای با هم به رقابت پرداختند، چون هر مجموعه می‌تواند توجه گروهی از مخاطبان را به خود جلب کند و این داستان مطابق با سلیقه و البته کیفیت هر اثری با دیگری تفاوت دارد، موضوعی که باعث می‌شود خواه ناخواه هر شبکه‌ای تلاش کند تا بهترین گروه را برای این روزها دور هم جمع کند و اثری را ارائه دهد که مخاطبان بیشتری را به خود اختصاص دهد. این یعنی به راه افتادن نوعی رقابت که البته می‌تواند موجبات پیشرفت در برنامه سازی را هم به همراه بیاورد، اتفاقی که نیاز اصلی این روزهای رسانه ملی ماست. از این صحبت‌ها که بگذریم، هر سال بعد از این که پخش همان تولیدات رنگارنگ که هر کدام فضای مختص به خود را دارند،‌ تمام می‌شود، مرکز تحقیقات سازمان صدا و سیما نظرسنجی راه می‌اندازد که میزان مخاطبان و بینندگان هر کدام از برنامه‌ها و سریال‌ها تا حدی مشخص می‌شود، اتفاقی که البته به‌صورت غیرمتمرکز هر از گاهی در بعضی از سایت‌های دیگر هم رخ می‌دهد، اما جامعه آماری خود سازمان به دلیل مرکز تحقیقاتی که بخشی از فعالیت‌هایش را به این امر اختصاص داده، قابل اتکاتر از دیگر موارد است.

بخش مهمی از خاطرات خوب ماه رمضان برای دهه پنجاهی‌ها، شصتی‌ها و حتی هفتادی‌ها و هشتادی‌ها، در ولو شدن بعد از افطار و تماشای پشت سر هم سریال‌های تلویزیون خلاصه می‌شود. لذت خوشایند و شیرینی که صدا و سیما از سال 70 تا به‌حال سر سفره‌های مخاطبانش آورده و توانست همزمان رقابتی هیجان‌انگیز بین کارگردانان به وجود بیاورد. گرچه هویت کسی که برای اولین بار ایده ساخت سریال مناسبتی برای تلویزیون به ذهنش رسید نامعلوم است، اما افراد زیادی توانستند از این فرصت به‌خوبی استفاده و خودشان را برای همیشه در ذهن مخاطب‌ها ماندگار کنند. سریال‌های مناسبتی اگرچه بعدها به عید نوروز هم کشیده شد، اما هنوز برای مخاطبان دیدن سریال‌های تلویزیون موقع حال خوب بعد از افطار، خوشایندتر از روزهای شلوغ تعطیلی‌های سال نو است. علاقه‌ای که با دیدن سریال‌های خوش‌ساخت و گاهی همراه با ایده‌های غافلگیرانه بیشتر و جدی‌تر شد. نام سعید ملکان به‌عنوان اولین کارگردان سریال مناسبتی در صدر این فهرست ثبت‌شده است.

دعا و نواهای رمضانی جزء لاینفک این ماه مبارک هستند. واقعیت این است که به غیر از دعای مخصوص هر روز و آنهایی که مضمون‌شان مستقیما به ماه مبارک اشاره دارد، بقیه دعاها ربطی به این ماه نداشته و چون در این ماه بیشتر شنیده می‌شوند هر کدام‌شان به نوعی با ماه رمضان گره خورده‌اند. تا همین چند سال پیش تعداد این نواها محدود بود و مردم هم گوش‌شان به شنیدن همان همیشگی‌ها عادت داشت. مثلا فرقی نداشت شما کدام شبکه را برای تماشا انتخاب می‌کنید؟نوای ربنا نوید این را می‌داد که به لحظات پایانی روز و روزه نزدیک می‌شوید. اما حالا همین ربنا را گروه‌های مختلف تواشیح خوانده‌اند و هر کدام از یک شبکه پخش می‌شود، اما روزه‌داران نوستالژی‌باز بیشتر ترجیح می‌دهند قبل از اذان به یاد روز و روزگار گذشته به همان همیشگی‌ها گوش بسپارند.

نسیم ادبی، بازیگر سریال «برادر جان» به کارگردانی محمدرضا آهنج که قرار است ماه رمضان از شبکه سه پخش شود به خبرگزاری گفت، این سریال یکی از بهترین سریال‌های تلویزیون در ماه مبارک رمضان خواهد بود. او می‌گوید:

عنوان‌بندی چه در ابتدا و چه در پایان بخش مهم و جذابی از یک مجموعه تلویزیونی به حساب می‌آید که گاه کار را تحت‌تاثیر خود قرار می‌دهد.

رئیس مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما در نشستی با اصحاب رسانه آخرین آمار میزان مخاطبان تلویزیون در ماه مبارک رمضان را اعلام کرد.

دهه 80 اگرچه دوره تنوع سریال‌ها و مجموعه‌های نمایشی تلویزیون بود اما این دهه در عین این تنوع دوران پیدایش ژانری از سریال‌های ایرانی بود که ماه رمضان هرسال یکی از آن‌ها روی آنتن می‌رفت و مخاطبان زیادی هم آن‌ها را دنبال می‌کردند. سریال‌هایی که دلهره، معنویت، درام، مسائل اخلاقی و اجتماعی را با هم داشت و به سریال‌های ماورایی معروف شده بود.

اقبال واحدی، مجری برنامه «جشن رمضان» که هر شب از شبکه پنج سیما پخش می‌شد،‌ درباره حضورش در این برنامه به فارس گفت: در سال‌های گذشته در شبکه‌های دیگر تلویزیون برای ماه مبارک رمضان اجرا می‌کردم و خدا خواست تا این فرصت در اختیارم قرار گرفت تا بتوانم اجرای برنامه «جشن رمضان» را در کارنامه‌ام داشته باشم و اجرای این برنامه هدیه‌ ویژه‌ای برای من بود.

خواننده های تیتراژ پایانی ویژه برنامه ها و سریال های تلویزیون در ماه مبارک رمضان ، مهمان ویژه برنامه شکرانه از رادیو تهران می شوند.