از طالبان تا فوتبال؛ فوتبال برای زنان افغانستان راهی برای مبارزه

به گزارش جام جم آنلاین ، آنها با تمام سختی‌های موجود در جامعه‌ی مردسالاری که در آن زندگی می‌کنند، جنگیده‌اند تا امروز در جایگاهی بایستند که بیست سال پیش شبیه یک رؤیای زیبا و دست‌نیافتنی به نظر می‌رسید: فوتبال زنان در افغانستان. برای زنانی که تا همین چند سال پیش زیر یوغ طالبان زندگی می‌کردند و حتی از امکان تحصیل محروم بودند،حضور در ورزش، در دانشگاه، در پارلمان و دیگر بخش‌های جامعه، نوید آینده‌ای روشن را می‌دهد. آینده‌ای که حتما به دست زنان و مردان افغان بسیار بهتر ساخته خواهد شد. هاجر ابولفضل هافبک تیم ملی فوتبال زنان افغانستان است و در این مصاحبه با او درباره وضعیت امروز زنان فوتبالیست در افغانستان گفتگو کردم که مشروح آن را در زیر می‌خوانید:

ـ خانم ابولفضل عزیز کمی برای ما از شکل‌گیری تیم ملی فوتبال بانوان افعانستان بگویید که دقیقا از چه سالی این تیم شکل گرفت و در تمام این سال‌ها با توجه به بافت بسیار مردسالار و سنتی جامعه‌ی افغانستان این تیم چه مسائل و مشکلاتی را پشت سر گذاشت تا به امروز رسید؟

فوتبال در افغانستان برای اولین بار بصورت رسمی در سال ۲۰۰۶ شکل گرفت. فدراسیون فوتبال افغانستان کمیته‌ای را بنام بانوان تشکیل داد تا تمام فعالیت‌های بانوان بعد از آن تحت رهبری همین کمیته پیش برود . آقای عبدالصبور اولین شخصی است که توانست تیم بانوان را تشکیل دهد.

پیش از سال ۲۰۰۶ هیچ بانویی در افغانستان فوتبال بازی نمی‌کرد . بصورت رسمی بعد از تشکیل کمیته بانوان در فدراسیون فوتبال دریچه‌ای جدید از فرصت‌ها برای بانوان افغانستان گشوده شد. فدراسیون فوتبال افغانستان با درک قابلیت‌ها و توانایی‌های بانوان افغان برای رشد و پیشرفت این قشر محروم، از هیچ‌گونه تلاشی دریغ نکرده است و همواره برای رفع مشکلات فرا روی ورزش بانوان فعالیت کرده است. بر اثر تلاش‌های مسئولان این کمیته، ‌بانوان افغانستان در عرصه‌ی بازی فوتبال، مربیگری و داوری دستاوردهای قابل توجهی را داشته‌اند. هم‌اکنون در کابل بیشتر از ۲۰ تیم مشغول فعالیت هستند.

تیم ملی فوتبال بانوان افغانستان در سال ۲۰۰۷ بوجود آمد که در مسابقات ایالتی پاکستان شرکت کرده و توانست مقام دوم را در آن مسابقات از آنِ خود کند. بعد از بازگشت تیم ملی به افغانستان، از سمت مردم و به خصوص حکومت تیم ملی مورد تشویق فراوان قرار گرفت؛ بعد از آن بود که دری برای همه بانوان افغانستان گشوده شد و باعث خوشحالی بود که حکومت افغانستان تیم فوتبال بانوان را حمایت می‌کند.

بعد از آن از طرف دولت آلمان برای پیشرفت فوتبال بانوان افغانستان قراردادی چهار ساله امضا شد تا تیم ملی زنان بتواند در آلمان حضور و اردوی تمرینی داشته باشند.

این تیم در سال ۲۰۱۰ برای اولین بار در مسابقات رسمی بین المللی جنوب آسیا که در بنگلادش برگزار شده بود شرکت کرد. هشت تیم ملی از هشت کشور جنوب آسیا در آن مسابقات شرکت داشتند.

در سال ۲۰۱۱ اولین بازی دوستانه تیم ملی بانوان افغانستان با تیم ملی بانوان کشور قطر بود که توانستیم ۲-۰ کشور قطر را شکست دهیم.

و بعد از آن در سال ۲۰۱۲ مسابقات جنوب آسیا در کشور سریلانکا و در سال ۲۰۱۴ در کشور پاکستان برگزار گردید که تیم ملی زنان افغانستان هم در آن مسابقات حضور داشت.

در سال ۲۰۱۶ تحول بزرگی در تیم ملی زنان ایجاد شد؛ فدراسیون فوتبال افغانستان توانست مربی و کمک مربی از کشور آمریکا دعوت کند تا رهبری تیم ملی بانوان را برعهده بگیرند. مسابقات دوستانه همراه با اردویِ تمرینی در ایالت کالیفرنیا آمریکا برگزار کردند تا چهره‌های جدیدی را برای تیم ملی انتخاب کنند.

و حال می‌بینیم بعداز گذشت یک دهه، تاریخ فوتبال بانوان افغانستان رشد سریع و خوبی داشته تا تعداد بازیکنان بیش از چند هزار گردد و همچنین حضور داوران در سطح بین المللی و ۱۳ مربی با مدرک مربیگری که تیم‌های ملی ۱۹، ۱۷ و ۱۴ سال تشکیل داده‌اند، تا هر ساله این تیم‌ها مسابقاتی را در بیرون از کشور داشته باشند. این‌ها دستاوردهای بسیار خوبی برای فوتبال بانوان افغانستان است.

ـ خود شما به عنوان بازیکن این تیم در ابتدا با چه مشکلاتی رو به رو بودید؟ آیا از سمت خانواده هم بر روی شما فشار بود؟

من ۱۴ سال شاگرد مکتب بودم که فوتبال را در مکتب آغاز کردم و مشکل من در ابتدا که با معلم ورزش‌ام صحبت کردم و خواستم تمریناتم را آغاز کنم خانواده ام بودند. چون نمی‌دانستم که آیا آنها قبول می‌کنند یا خیر؟ ولی خوشبختانه آنها بسیار استقبال و از من حمایت کردند؛ و هیچ‌گونه مشکلی را بر سر راه خود احساس نکردم؛ چون در تمام مراحل پیشرفتم در تیم ملی و زندگی از حمایت خانواده‌ام برخوردار بودم.

و همین مساله باعث شد که نه تنها خودم بلکه بانوان زیادی را برای حضور در تیم‍‌های فوتبال تشویق و دعوت کنم. در این میان همواره فدراسیون فوتبال افغانستان از ما حمایت میکرد و تمام پیشرفت‌های بانوان را مدیون ریاست و رهبری فدراسیون می‌دانیم چون با حمایت‌های آنان بود ما به این دستاوردها رسیدیم با وجود مشکلات اجتماعی فرهنگی و امنیتی موجود در جامعه ...

ـ آیا شما به دلیل علاقه‌­مندی به فوتبال این رشته را دنبال کردید یا رفته‌رفته احساس کردید این رشته می‌تواند به شما این قدرت را بدهد که بدون ترس و واهمه در جامعه حضور داشته باشید؟

من فوتبال را وقتی آغاز کردم تنها یک علت داشت آنهم این بود که در آن زمان مردم و خویشاوندان می‌گفتند که دختران به درد هیچ کاری نمی‌خورند و هزاران حرف عامه دیگر و من هم فوتبال را که مشهور است به بازی مردانه انتخاب کردم تا بتوانم به آن مردان و پسران از طریق پیشرفت در ورزش فوتبال بفهمانم که زنها هم از پسِ انجام تمام کارها برمی‌آیند؛ چون به نظرم در دنیا همه چیز برای همه است و جنسیت برای آن مشخص نشده . رفته رفته خیلی چیزها در مکتب فوتبال یاد گرفتم که می‌دانم هیچ استادی و هیچ مکتبی نمی‌توانست برایم آنها را تدریس نماید. واقعا فوتبال زندگی من را تغییر داد و این را با حضور در کنار جوانان دیگر به خوبی درک کرده و احساس موفقیت خوبی می‌کنم چون کاملا میبینم که فوتبال چقدر در رویاهای من و زندگی من تغییر ایجاد کرده است.

ـ از سرمربی و کادر فنی تیم برای ما بگویید که چقدر در سعی و کوشش شما تاثیرگذار هستند؟

سرمربی و کادر فنی تیم درشروع سال ۲۰۱۶ دعوت شدند. خانم کیلی لینزی سرمربی تیم ( بازیکن تیم ملی فوتبال امریکا در سال ۲۰۰۴) و کادر فنی هم در طول یکسال بسیار زحمت کشیدند و سه اردو تشکیل دادند تا بتوانند بازیکنان جدید را برای تیم ملی در مسابقات جنوب آسیا که در هند برگزار می‌گردد برای کسب نتیجه‌ی خوب انتخاب نمایند که متاسفانه علی‌رغم تمام تلاش‌ها و دعوت بازیکنان افغانی مقیم آمریکا و اروپا نتوانستیم نتیجه خوبی را بدست آوریم. ولی خب همیشه مشکل تیم ملی نداشتن مربی حرفه‌ای و نبود تمرینات مداوم بوده که خداروشکر از این لحاظ در حال حاضر مشکلی وجود ندارد.

ـ آیا شما در افغانستان لیگ فوتبال زنان دارید ؟اگر پاسخ شما مثبت است از چه سالی این لیگ شکل گرفت؟ به طور منظم مسابقات این لیگ برگزار می‌شود؟ امکانات و شرایط شما به چه صورت است؟

بله در افغانستان لیگ فوتبال زنان برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ با حضور چهار تیم از چهار شهر افغانستان در شهر کابل برگزار شد و برای دومین‌بار در سال ۲۰۱۵ که هر دو سال تیم کابل قهرمان گردید. ولی در سال ۲۰۱۶ بخاطر مشکلات امنیتی برگزار نشد.

امکانات لیگ بانوان خیلی ناچیز و محدود است و قابل قیاس با لیگ مردان نیست . ولی برای اینکه تیم‌ها را آماده نگه داریم با همین شرایط پیش می‌رویم و تلاش می‌کنیم ؛ ولی خب در بخش فوتبال بانوان مشکلات و نبود امکانات بسیار است.

ـ حالا یک سوال خارج از بحث فوتبالی؛ آیا در افغانستان زنان اجازه‌ی ورود به استادیوم‌ها را دارند و می‌توانند مسابقات فوتبال مردان را تماشا کنند؟

هیچ مشکلی برای حضور زنان و مردان در استادیوم برای تماشای فوتبال نیست. زمانی که مسابقات مردان برگزار شود زنان به همراه مردان می‌توانند برای تماشای آن به استادیوم بروند؛ فقط تنها محدودیت در بازی فوتبال زنان است که مردان غریبه به طور گروهی نمی‌توانند به استادیوم بیایند؛ آنها فقط با اعضاء فامیل خود می‌توانند برای تماشا حضور داشته باشند .

ـ فوتبال برای بازیکنان تیم ملی زنان افغانستان چه معنا و مفهومی در زندگی‌شان دارد؟ آیا باعث این شد که راه مبارزه کردن را از این طریق بیاموزند؟

فوتبال نمایش تلاش و سخت‌کوشی قشری از اجتماع است که برای رسیدن به آرزوهایشان به مستطیل سبز پای گذاشته‌اند. فوتبال برای زنان افغان فراتر از یک ورزش و راهی برای موفقیت و جضور خوبتر در اجتماع است. بازیکنان تیم ملی فوتبال زنان افغانستان با فوتبال ناگفته‌های خود را بیان می‌کنند و سهم خود برای برافراشتن بیرق کشور در میادین بین‌المللی را ایفا می‌کنند. زنان افغانستان با فوتبال پیام صلح و مهربانی مردم افغانستان را به مردم دنیا می‌رسانند. بدون شک فوتبال راه مبارزه کردن و رسیدن به موفقیت را به ما می‌آموزد. این که تلاش کنی و با وجود تمام سختی‌ها راهی برای رسیدن به هدف بیابی، این‌که زندگی نیز همانند فوتبال پر از افت و خیز است اما این مهم می‌باشد که در پایان چقدر احساس رضایت داشته باشی و چقدر حال‌مان خوب باشد. همیشه گفته‌اند: فوتبال یعنی زندگی و برای دختران تیم ملی فوتبال افغانستان ، فوتبال چیزی فراتر از زندگی است.

در پایان اگر حرف و نکته‌ای باقی مانده از وضعیت فوتبال زنان افغانستان بفرمایید؟

در آخر میتوانم بگویم که سطح فوتبال زنان در افغانستان بسیار خوب شده است . ما توانستیم فوتبال را که از کابل آغاز شد به بیرون از کابل و به بیش از ده شهر افغانستان گسترش بدهیم که در آنها رشته‌های فوتبال و فوتسال فعالیت مستمر دارند و تیم‌های خوبی را هم تربیت می‌کنند. در بین تمام این شهرها بهترین آن هرات و مزار است

و نکته بسیار مثبت و خوب این است که توجه دولت و مخصوصا سازمان‌های غیرانتفاعی به فوتبال بانوان بسیار زیاد شده و همواره در این مسیر ما را حمایت و تشویق می‌کنند.