راهکارهای خروج مسکن از رکود

شرایط فعلی که در مسکن مشاهده می‌شود، نمی‌تواند راهگشای مشکلات این بخش باشد. در اقتصاد ایران با رونق مسکن، موضوع اشتغال و رشد اقتصادی، روند بهبود را در پیش می‌گیرد، اما دولت فعلی با بهانه‌هایی مانند تکمیل مسکن مهر از هیچ طرحی رونمایی نکرد.

در ابتدای فعالیت دولت یازدهم، موضوعاتی مانند مسکن اجتماعی، صندوق پس‌انداز مسکن یکم، مسکن امید و افزایش تسهیلات نیز اعلام شد، اما هیچ‌کدام نتوانست به کمک خروج از رکود مسکن بیاید. در صندوق پس‌انداز مسکن، آورده فرد باید 40 میلیون تومان باشد که یک‌سال نزد بانک بلوکه شود. اگر خواب پول و همچنین میزان سود 8 درصد را در نظر بگیریم، باز هم به سود 18 درصد خواهیم رسید که هزینه دریافت تسهیلات را برای خانوار‌ها سخت می‌کند. این درحالی است که بسیاری از خانوارها توانایی پرداخت چنین پولی را ندارند.

دو هفته پیش رئیس‌جمهور در گفت‌وگوی تلویزیونی خود با مردم، زمانی که به بخش مسکن رسید با دست خالی از آن عبور کرد و هیچ گزارش عملکرد مثبتی در این زمینه برای ارائه نداشت. به نظر می‌رسد یکی از ضعیف‌ترین حوزه‌های عملکردی دولت در بخش‌های اقتصادی، راه و شهرسازی است و سیاست‌های حمایتی نامشخص بوده و عملا غیرحمایتی تلقی می‌شود.

در این میان برخی بر این باورند که مسکن نباید دولتی شود، اما نباید فراموش کرد که دولت یک بازیگر اصلی در این بخش محسوب می‌شود. برنامه‌ریزی دولت در زمینه مسکن بسیار موثر خواهد بود، اما متاسفانه کاری انجام نشده است.

انبوه‌سازان بیشترین نقش را در تولید مسکن دارند، اما به دلیل نبود شفافیت و همچنین برنامه نداشتن دولت دچار سردرگمی شدند. اگر قصد داریم تحرکی در بازار مسکن ایجاد کنیم، باید تسهیلات ارزان‌قیمت به متقاضی ساخت مسکن اعطا کرد.

اکنون زمین در قیمت تمام شده مسکن، بخش زیادی را به خود اختصاص می‌دهد و می‌توان برای این موضوع به بافت‌های فرسوده توجه داشته باشیم. هر شهری دارای بافت فرسوده بوده و دولت از آن غافل شده است. هزینه ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده به مراتب کمتر از ساخت در بخش‌های دیگر است، به این دلیل که هزینه‌های زیرساخت در بافت فرسوده وجود ندارد و قیمت تمام شده را نیز کنترل می‌کند.

دکتر محمدرضا رضایی‌کوچی - رئیس کمیسیون عمران مجلس